...

Zoals vooropgesteld, is een evaluatie gemaakt van de eerste drie jaren centralisatie van complexe chirurgie bij kanker van de slokdarm en van de pancreas. Volgens Roel Van Giel (AADM) waren de cijfers bemoedigend maar moet dit toch nog op langere termijn worden bekeken. Thomas Gevaert (Kartel/ASGB) is kritischer. Het nut van de centralisatie is volgens hem (nog) niet echt aangetoond.Niet-significantOok Johan Blanckaert (Bvas) onderstreept dat er meer gegevens en over langere termijn nodig zijn. "Om een meer sluitende conclusie te kunnen trekken, hebben we ook de cijfers over de vijfjaarsoverleving nodig. De overleving over 30 dagen toonden na de centralisatie een verbetering. Maar de data over 90 dagen vertonen geen significante verandering.""Het Kankerregister vroeg ook de mening van internationale experts over de resultaten. Die zouden de Belgische mortaliteitscijfers vrij goed vinden. Dat wil zeggen dat we het ook voor de centralisatie toch nog niet zo slecht deden", heeft Blanckaert onthouden.Volgens dokter Van Giel moet je er bij de resultaten wel rekening mee houden dat het gaat om een complex gegeven met tamelijk klein aantallen. "En daar kwam in de geëvalueerde periode dan nog eens de covidcrisis doorfietsen, die onze ziekenhuiszorg tot in de fundamenten raakte.""De voorspelling dat door de centralisatie de wachttijd aanzienlijk zou toenemen, is ook niet uitgekomen, moet je vaststellen."Heilge GraalVolgens Thomas Gevaert wordt centralisatie te gemakkelijk als dé oplossing naar voren geschoven. Hij verwijt sommige beleidsmensen en experts een neiging tot cijferfetisjisme. "Er zijn centra voor complexe chirurgie die hun deuren hebben moeten sluiten omdat ze niet genoeg gevallen hadden behandeld. Maar hun resultaten waren wel goed. Nu zitten er nog centra tussen waar wel voldoende gevallen zijn behandeld, maar waarvan de resultaten toch onvoldoende zijn."Volgens Gevaert zal centralisatie zeker wel voordelen hebben op vlak van organisatie van de zorg. "Het is ongetwijfeld beter dat, wanneer iemand dergelijke complexe ingreep moet verrichten, hij dat 15 keer op een jaar doet dan maar 2 keer.""Maar centralisatie is geen doel op zich, wat het doel moet zijn is betere zorg voor de patiënt. Wanneer we daar op wijzen, wordt ons dat blijkbaar niet in dank afgenomen."MOC De suggestie vanuit de Stuurgroep die het rapport uitbrengt, is dat iedere patiënt met pancreas- of slokdarmkanker op de MOC (Multidisciplinair Oncologisch Consult) van het gespecialiseerde centrum besproken zou moeten worden. Dat zou een gunstige invloed kunnen hebben op de mortaliteit.Maar die aanbeveling bewijst volgens Gevaert vooral dat deze experts onvoldoende op de hoogte zijn van wat er op het veld precies gebeurt. 'Undiscussed' op de MOC van het gespecialiseerde centrum wil niet zeggen dat de patiënt niet op een MOC is besproken."De MOC van het primaire, verwijzend centrum kent het geval goed. Maar ze kunnen tot de vaststelling gekomen zijn dat de tumor inoperabel is, dat de ziekte is gemetastaseerd. Het heeft dan geen zin de patiënt door te verwijzen en op de gespecialiseerde MOC te bespreken. Idem dito wanneer de patiënt zelf de behandeling afwijst, bijvoorbeeld, dat hij zelf geen complexe ingreep meer wil ondergaan.""Wanneer na nog enkele jaren geen resultaat zichtbaar is, moet men de criteria voor centralisatie durven herbekijken. Centralisatie is niet alles of niets, er zijn tussenoplossingen mogelijk. Wat maakt de complexiteit van een ingreep juist uit? Welke factoren spelen er nog mee?"Transparantie In het rapport dat op de Nationale Commissie voorlag,waren de cijfers voor de verschillende centra 'anoniem'. "De centra die onvoldoende scoren, krijgen nog een audit", weet dokter Van Giel (AADM). Voor AADM is transparantie belangrijk. De cijfers, ook van de individuele centra, moeten publiek worden gemaakt. "Anders creëer je alleen maar achterdocht. Dan gaan oncontroleerbare verhalen de ronde doen. Het is toch beter dat patiënten kunnen afgaan op de gegevens uit een degelijk rapport van het het Kankerregister, dat dat ze gaan googlen naar informatie." "Wel is het belangrijk, voor patiënten en voor artsen, dat de cijfers goed worden geduid. Het publiek moet dat helpen om de cijfers te kunnen interpreteren, en de artsen om hun patiënten daarbij de juiste toelichting te kunnen geven." Johan Blanckaert meldt nog dat de vergadering verliep in een nieuw format. "Dat maakte het mogelijk deze discussie in de diepte te voeren. Het verliep allemaal veel overzichtelijker. Het was een geslaagde Commissie." Andere punten op de Nationale Commissie van maandag 2 oktober.