...

Een sterke eerstelijnszorg, zo stelt 'Health at a Glance 2016' is noodzakelijk om tegemoet te komen aan de toenemende behoeften van de verouderende bevolking en van de chronische zieken, en om sociale gezondheidsongelijkheden te verminderen. De zorg dient persoonsgericht en gecoördineerd te zijn en moet toelaten zolang mogelijk autonoom en kwaliteitsvol te leven. Het rapport gebruikt een aantal indicatoren om de eerstelijnszorg te evalueren. Op de eerste plaats zijn er de "PREMs" of de patient-reported experience mesures, die kwaliteit van zorgvanuit de patiënt meten. België scoort hier uitstekend voor het geheel van de indicatoren, die overigens goed aansluiten bij de patiëntenrechten. Hierbij wordt nagegaan of de arts tijdens de consultatie voldoende tijd aan de patiënt spendeert. Het Europees gemiddelde bedraagt 82,8% tevredenheid, in België is dit 97,5%, waarmee we aan de top staan. Een tweede indicator betreft "begrijpbaarheid" van de medische uitleg. Het Europees gemiddelde bedraagt 86,5%. België staat ook hier aan de top met 97,8%. De derde indicator gaat over de mogelijkheid van de patiënt om vragen aan de arts te stellen. Het Europees gemiddelde is 83,2%, België scoort het best met 97,7%. Ten slotte is er de betrokkenheid van de patiënt in de behandeling. Het Europees gemiddelde bedraagt 78,3%. België komt met 95,1% op de tweede plaats na Luxemburg met 95,5%. Een ander interessant aspect van de evaluatie betreft de toegang tot de eerste lijn. Hierbij worden drie indicatoren gehanteerd: (1) onvoldane nood aan medisch onderzoek, (2) beroep op de spoed wegens geen toegang tot de eerste lijn en (3) vermijdbare hospitalisaties. Wat de eerste indicator betreft heeft gemiddeld 3,6% van de Europese bevolking onvoldoende toegang tot de eerste lijn. België zit hier onder, maar scoort minder goed bij lagere inkomensgroepen. Wat de tweede indicator betreft zien we dat gemiddeld 27% van de Europese bevolking zich wendt tot de spoed wegens onvoldoende toegang tot de eerste lijn. Belgïe staat op de tweede plaats met +/- 10%. Met het beleid "niet-planbare zorg" willen we de tweede lijn nog meer ontlasten. De derde indicator gaat over vermijdbare hospitalisaties voor asthma, COPD, CHF en diabetes, waar eerstelijnszorg risico's op complicaties had kunnen verminderen of hospitalisaties vermijden. Gemiddeld zou men in Europa per 100.000 inwoners 632 hospitalisaties kunnen voorkomen. België staat op de negende plaats met 600 vermijdbare hospitalisaties. Het beleid inzake geïntegreerde zorg voor chronisch zieken zou hier nog meer verbetering kunnen in brengen, ook inzake de zorgcontinuïteit.Ten slotte wordt niet-efficiënt gebruik van geneesmiddelen als kwaliteitsindicator gehanteerd. Hierbij wordt het voorbeeld gegeven van "tweedelijnsantibiotica", zoals quinolones en cephalosporines. Deze zouden slechts mogen worden gebruikt als eerstelijnsantibiotica niet werken. In 2014 waren 18% van de voorgeschreven antibiotica in Europa tweedelijnsantibiotica. België staat op de tiende plaats met +/- 14%. De globale consumptie aan antibiotica is evenwel te hoog. Met het BAPCOC-plan en het plan doelmatige zorg streven we naar een meer selectief gebruik. In het Belgisch performantie-rapport (2) van 2015 wordt gewezen op punten die voor verbetering vatbaar zijn, zoals een grotere integratie van preventie in de eerste lijn, een betere toepassing van aanbevelingen inzake gebruik van geneesmiddelen (antidepressiva, polymedicatie) en medische beeldvorming.Het Oeso-rapport formuleert aanbevelingen, onder meer het beschikbaar stellen van de eerste lijn buiten normale werkuren, multidisciplinair werken met zorgpaden (Belgïe wordt als voorbeeld geciteerd), investeren in "specialisten in eerstelijnszorg" voor artsen, verpleegkundigen en apothekers, innovatieve financierings-mechanismen die kwaliteit en coördinatie van zorg stimuleren, investeren in informatiesystemen.Het beleid speelt in op deze aanbevelingen, zoals geïntegreerde zorg voor chronisch zieken, gebundelde financiering, niet planbare zorg, doelmatige zorg, opleiding van huisartsen. Health data.be zal bijdragen tot betere informatie-verzameling, ook al missen we informatie inzake de morbiditeit van onze bevolking in het algemeen. Het werken met gezondheidsdoelstellingen kan wellicht ook bijdragen tot een betere gezondheidszorg.http://www.oecd.org/health/health-at-a-glance-europe-23056088.htmDe performantie van het Belgische gezondheidssysteem - KCE Rapport 260 A - 2015