...
De regeringsleiders van de Europese lidstaten kwamen donderdag en vrijdag in Brussel samen om de Europese veiligheid te bespreken. Ook de bevoorrading van geneesmiddelen is eigenlijk een zaak van veiligheid, stelt Vooruit-minister Vandenbroucke. Hij schreef hierover deze week een opiniestuk in de krant De Morgen.België legde eerder dit jaar een hervormingsplan op tafel om ervoor te zorgen dat EU-landen medicijnen kunnen uitwisselen om eigen tekorten op te vangen. Nu wil het nog een stap verder gaan met de 'Critical Medicines Act'. Afhankelijkheid zorgt voor tekortenDe voorbije kwarteeuw hebben steeds meer geneesmiddelenproducenten en leveranciers van farmaceutische ingrediënten hun activiteit buiten Europa verplaatst, met name naar Azië. Daar liggen de arbeidskosten lager. En daar gelden voor de fabrieken ook minder strenge milieuregels. Anno 2000 kwam nog meer dan de helft van de wereldwijde productie van actieve farmaceutische ingrediënten uit Europa. Vandaag is dat nog maar een kwart. Bestanddelen worden steeds vaker in een beperkt aantal fabrieken buiten Europa gemaakt.Dat heeft ook gevolgen voor Europese patiënten. De voorbije jaren zorgden leveringsonderbrekingen voor een tekort aan bloedverdunners. Voor het middel Antabuse, bijvoorbeeld, is Europa nu helemaal afhankelijk van aanvoer uit het Verre Oosten. Monopolisering en geografische concentratie brengen de Europese medicijnbevoorrading ernstig in het gedrang. HervormingsplanEen eensgezinde Europese aanpak is nodig om de bevoorrading te verzekeren. Op aansturen van België werd begin mei een hervormingsplan voorgesteld. Dat verwierf intussen brede steun van Europese lidstaten. De strategie bevat drie pijlers. Een eerste pijler doet een beroep op de solidariteit tussen Europese landen. Het voorziet in een mechanisme om medicijnen uit te wisselen wanneer zich ergens dringende tekorten voordoen. Dat helpt vermijden dat sommige landen compleet zonder voorraad van levensreddende middelen zouden vallen. Pijler twee behelst het in kaart brengen van de aanvoerketens van cruciale medicijnen. Welke medicijnen worden waar exact geproduceerd? Welke ingrediënten zijn daarvoor nodig zijn en waar komen díe dan vandaan? Op die manier kun je de risico's inschatten en veel sneller ingrijpen wanneer problemen opduiken.Critical Medicines ActDe derde pijler omvat de Critical Medicines Act. Die moet ervoor zorgen dat Europa de capaciteit heeft om de meest kritische medicijnen en ingrediënten opnieuw zelf te produceren.Het komt er dan bijvoorbeeld op aan om nieuwe productieprocessen te ontwikkelen om de medicijnproductie te vergroenen en de kosten te drukken. Daarnaast kan een aankoopbeleid de medicijnproductie op Europese bodem stimuleren. Voor de medicijnen die écht cruciaal zijn om onze gezondheidssystemen overeind te houden kan er een bijzondere financiering komen. De covidpandemie heeft ons geleerd dat we niet te afhankelijk mogen zijn van anderen - dat we cruciale zaken zelf moeten produceren.De Commissie mag niet dralen met dit hervormingsplan, stelt Vandenbroucke, en moet knopen doorhakken. Anders zullen de grote Europese landen eigen plannen ontwikkelen om hun buitenlandse afhankelijkheid af te bouwen. Dat moeten we absoluut vermijden, vindt de minister, apart zijn we te klein om het verschil te maken. Het is alleen door Europese solidariteit dat we de medicijnbevoorrading kunnen verzekeren.