Blijkbaar hadden deze twee maatregelen weinig effect, want nu komt er een controle en dreiging met sancties voor de artsen bovenop. Burnout en depressie worden genoemd, dus vooral huisartsen en psychiaters worden geviseerd. De bedoeling is veel geld te besparen door de ziekte-uitkering van onterecht ziekverklaarden te stoppen.

Twee dingen moeten we ons hierbij afvragen.

Is dit een effectieve maatregel om het aantal langdurig zieken terug te dringen? En is het besparingspotentieel wel zo groot?

Als de minister een effectieve maatregel wil uitvaardigen om zieken weer aan het werk te krijgen, ...

Wat de cijfers betreft: van de 370.000 langdurig zieken zouden er volgens de laatste berichten 222.000 vijftig-plussers zijn. Dat zijn vaak mensen die werkloos geworden zijn en dusdanig onder druk gezet werden om werk te vinden dat er niet was, dat hun gezondheid in het gedrang kwam.

Als ze niet meer als werkonbekwaam worden erkend, zullen ze opnieuw een werkloosheidsuitkering krijgen. Dus ze blijven ten laste van de sociale zekerheid.

Herstelgedachte

Welke maatregel is effectief ?

Van mensen die langer dan één jaar ziek zijn, weten we dat de kans klein is dat ze terug aan het werk kunnen gaan. Gaat het om burnout, dan spelen de werkomstandigheden en de menselijke verhoudingen op het werk een grote rol in het ontstaan van de ziekte. Terugkeren is dan vaak geen optie. Voldoende zelfvertrouwen heropbouwen om elders te solliciteren, is een lange weg die ondersteuning, geduld en een positieve benadering vergt.

Laat dat nu juist zijn wat deze maatregel niet in zich draagt. Zowel de patiënten, als de artsen worden met wantrouwen benaderd. De zgn. "herstelgedachte", zo geroemd door het kabinet van het ministerie van Volksgezondheid als dé maatstaf waaraan alles moet worden afgemeten, is hier verder weg dan ooit.

... dan is het structureel inbouwen van overleg een haalbare en gemakkelijk organiseerbare zaak.

Vanuit het wetenschappelijk onderzoek weten we dat controle, dreiging en bestraffing de motivatie van mensen niet verhoogt. Integendeel. Mensen gaan zich indekken, verliezen hun zelfvertrouwen en gaan al hun energie besteden aan het ontwijken van de controle. Meer nog: het is juiste deze aanpak die tot burnout leidt.

Overleg

We weten wat er nodig is om mensen wel te motiveren: begrip, aanmoediging, zelfvertrouwen stimuleren en een vooruitzicht bieden. Als de behandelende arts in overleg gaat met de adviserende geneesheer en de arbeidsgeneesheer, kan er gekeken worden wat de belemmeringen zijn, maar vooral wat de aanleg, de affiniteiten en de sterke kanten van de patiënt zijn. Hierdoor kan hij of zij waardering ondervinden en weer zelfvertrouwen en een toekomstplan opbouwen.

Misschien kan je er niet mee scoren op de publieke fora waar mensen ingedeeld worden in harde werkers en profiteurs. Maar als de minister een effectieve maatregel wil uitvaardigen om zieken weer aan het werk te krijgen, dan is het structureel inbouwen van dit overleg een haalbare en gemakkelijk organiseerbare zaak, die uiteraard tijd vergt van de zorgverleners, maar wel perspectief biedt.

Is dat helemaal nieuw? Neen, het gebeurt nu af en toe op vrijwillige basis. Voor een dergelijk overleg is immers geen nomenclatuur voorzien. Toch is het enkel deze weg die voor rendement kan zorgen. Overigens, als dit overleg de regel wordt, in plaats van de uitzondering, zullen ook de "uitschieters die uitzonderlijk veel ziekteverlof voorschrijven" hun voorschrijfgedrag moeten motiveren of bijsturen.

Enkel door overleg tussen alle betrokkenen te stimuleren, zullen patiënten geactiveerd worden en kunnen depressies en burnout opklaren.

Als bonus zou hierdoor ook wel eens het suïcidecijfer kunnen dalen.

Blijkbaar hadden deze twee maatregelen weinig effect, want nu komt er een controle en dreiging met sancties voor de artsen bovenop. Burnout en depressie worden genoemd, dus vooral huisartsen en psychiaters worden geviseerd. De bedoeling is veel geld te besparen door de ziekte-uitkering van onterecht ziekverklaarden te stoppen.Twee dingen moeten we ons hierbij afvragen.Is dit een effectieve maatregel om het aantal langdurig zieken terug te dringen? En is het besparingspotentieel wel zo groot?Wat de cijfers betreft: van de 370.000 langdurig zieken zouden er volgens de laatste berichten 222.000 vijftig-plussers zijn. Dat zijn vaak mensen die werkloos geworden zijn en dusdanig onder druk gezet werden om werk te vinden dat er niet was, dat hun gezondheid in het gedrang kwam. Als ze niet meer als werkonbekwaam worden erkend, zullen ze opnieuw een werkloosheidsuitkering krijgen. Dus ze blijven ten laste van de sociale zekerheid.HerstelgedachteWelke maatregel is effectief ?Van mensen die langer dan één jaar ziek zijn, weten we dat de kans klein is dat ze terug aan het werk kunnen gaan. Gaat het om burnout, dan spelen de werkomstandigheden en de menselijke verhoudingen op het werk een grote rol in het ontstaan van de ziekte. Terugkeren is dan vaak geen optie. Voldoende zelfvertrouwen heropbouwen om elders te solliciteren, is een lange weg die ondersteuning, geduld en een positieve benadering vergt.Laat dat nu juist zijn wat deze maatregel niet in zich draagt. Zowel de patiënten, als de artsen worden met wantrouwen benaderd. De zgn. "herstelgedachte", zo geroemd door het kabinet van het ministerie van Volksgezondheid als dé maatstaf waaraan alles moet worden afgemeten, is hier verder weg dan ooit.Vanuit het wetenschappelijk onderzoek weten we dat controle, dreiging en bestraffing de motivatie van mensen niet verhoogt. Integendeel. Mensen gaan zich indekken, verliezen hun zelfvertrouwen en gaan al hun energie besteden aan het ontwijken van de controle. Meer nog: het is juiste deze aanpak die tot burnout leidt.OverlegWe weten wat er nodig is om mensen wel te motiveren: begrip, aanmoediging, zelfvertrouwen stimuleren en een vooruitzicht bieden. Als de behandelende arts in overleg gaat met de adviserende geneesheer en de arbeidsgeneesheer, kan er gekeken worden wat de belemmeringen zijn, maar vooral wat de aanleg, de affiniteiten en de sterke kanten van de patiënt zijn. Hierdoor kan hij of zij waardering ondervinden en weer zelfvertrouwen en een toekomstplan opbouwen. Misschien kan je er niet mee scoren op de publieke fora waar mensen ingedeeld worden in harde werkers en profiteurs. Maar als de minister een effectieve maatregel wil uitvaardigen om zieken weer aan het werk te krijgen, dan is het structureel inbouwen van dit overleg een haalbare en gemakkelijk organiseerbare zaak, die uiteraard tijd vergt van de zorgverleners, maar wel perspectief biedt. Is dat helemaal nieuw? Neen, het gebeurt nu af en toe op vrijwillige basis. Voor een dergelijk overleg is immers geen nomenclatuur voorzien. Toch is het enkel deze weg die voor rendement kan zorgen. Overigens, als dit overleg de regel wordt, in plaats van de uitzondering, zullen ook de "uitschieters die uitzonderlijk veel ziekteverlof voorschrijven" hun voorschrijfgedrag moeten motiveren of bijsturen.Enkel door overleg tussen alle betrokkenen te stimuleren, zullen patiënten geactiveerd worden en kunnen depressies en burnout opklaren. Als bonus zou hierdoor ook wel eens het suïcidecijfer kunnen dalen.