Alles over Grondwettelijk Hof

Mag een verslaafde onder dwang worden opgenomen in een psychiatrische instelling? Is verslaving met andere woorden een geestesziekte? In een arrest van 12 januari gaf het Grondwettelijk Hof een antwoord op deze omstreden vraag.

De Vlaamse regering verlengt de projecten van 'Bewegen op verwijzing' tot eind 2025. Ze keurt ook een nieuw decreet bij het samenwerkingsakkoord goed voor de gezamenlijke gegevensverwerking over personen met vermoedelijk covid - behoorlijk laat maar ze komt daarmee tegemoet aan een arrest van het Grondwettelijk Hof.

De regeling rond de artsenquota van federaal minister Frank Vandenbroucke vindt geen genade in de ogen van N-VA. De partij trekt naar het Grondwettelijk Hof. Dit 'institutionaliseert' het onevenwicht tussen Franstalige en Vlaamse artsen terwijl "de factuur van de overconsumptie" vooral bij de Vlamingen terechtkomt", zo luidt het. Op Vlaams niveau maakt N-VA deel uit van de regering, federaal zit ze in de oppositie.

In een arrest van 4 oktober heeft het Europees Hof voor de Rechten van de Mens zich voor het eerst kunnen uitspreken over de verenigbaarheid van een euthanasiewet - en nog wel de Belgische - met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens.

In een arrest geveld op 20 oktober oordeelt het Grondwettelijk Hof dat artikel 3 van de euthanasiewet de Grondwet schendt. Het arrest beantwoordt een zogenaamde prejudiciële vraag van de rechtbank van Dendermonde in de nasleep van de zaak Tine Nys.

Al in mei kondigde de Belgische Vereniging van Artsensyndicaten aan het vaccinatierecht van apothekers te zullen aanvechten voor het Grondwettelijk Hof. Die demarche staat nu ook in het Staatsblad, meer bepaald in de editie van 14 oktober. De juridische procedure kan nu echt beginnen.

De wet van minister Vandenbroucke die apothekers toelaat om te vaccineren tegen covid-19, schendt een aantal grondwettelijke rechten. Dat is wat artsensyndicaat Bvas zegt. Het stapt naar het Grondwettelijk Hof.

Sinds 1 januari 2022 is de nieuwe btw-regeling voor niet-therapeutische zorg van kracht. De implicaties voor artsen en beoefenaars van andere (para)medische beroepen zijn niet altijd even duidelijk. Hoe vermijdt u conflicten met de btw-administratie?

Het Grondwettelijk Hof heeft op 17 februari jl. een verzoek tot vernietiging van een aantal wijzigingen van de euthanasiewet door de wet van 15 maart 2020 verworpen. Het verzoek tot vernietiging was ingediend door een aantal individuele personen, onder wie drie artsen.

Zorginstellingen krijgen niet het recht om euthanasie binnen hun muren te verbieden. Een verzoek om een bepaling daarover in de wet van 15 maart 2020 te vernietigen, werd door het Grondwettelijk Hof verworpen.

Een nieuw Koninklijk Besluit (van 23 december 2021) bepaalt dat een wilsverklaring voor euthanasie voortaan uitsluitend van onbepaalde duur is. Tot voor deze wijziging moesten wilsverklaringen om de vijf jaar hernieuwd worden.

Het Staatsblad van 22 januari publiceerde een belangrijke wijziging aan de euthanasiewetgeving. Een nieuw Koninklijk Besluit (van 23 december 2021) bepaalt dat een wilsverklaring voor euthanasie voortaan uitsluitend van onbepaalde duur is. Tot voor deze wijziging moesten wilsverklaringen om de vijf jaar hernieuwd worden.

De druk op intensieve zorg bedden plaatst artsen soms voor moeilijke keuzes om te bepalen welke patiënten wel, en andere dus niet, kunnen worden opgenomen. Wat zegt het wettelijk kader hierrond?

Terwijl de politiek haar tijd neemt om knopen door te hakken over het al dan niet invoeren van een verplichte vaccinatie voor iedereen of het zorgpersoneel, hebben al vele academici en instituten zich uitgesproken over de verenigbaarheid van zo'n verplichting met de mensenrechten. De laatste in de rij is het FIRM, het Federaal instituut voor de bescherming en de bevordering van de rechten van de mens.

Artikel 21, eerste lid van de Zorgkwaliteitswet die zonder tegenbericht op 1 juli 2022 in werking zal treden, verplicht onder meer artsen om deel te nemen aan een permanentie. Een arts vroeg de vernietiging aan het Grondwettelijk Hof, volgens de arts is de verplichting in strijd met artikel 27 van de Grondwet dat de vrijheid van vereniging beschermt. Die vrijheid houdt ook in dat men niet kan worden verplicht zich te verenigen.

Het Grondwettelijk Hof heeft zich in een arrest van 15 juli 2021 uitgesproken over de vraag welke overheid bevoegd is voor de individuele registratie als homeopaat. Dit arrest is een antwoord op een zogenaamde prejudiciële vraag gesteld door de rechtbank te Brussel. Die rechtbank was aangesproken door de Unio Homeopathica Belgica met het verzoek om hetzij de federale overheid hetzij de Vlaamse Gemeenschap op te dragen eindelijk die individuele registratie te regelen.

De wettelijke regeling van de psychotherapie is nog steeds een verhaal zonder einde. Bovendien worden momenteel een aantal personen vervolgd wegens het onwettig uitoefenen van de psychotherapie. Dat werd in de openbaarheid gebracht door minister Frank Vandenbroucke (Vooruit) in een vergadering van de Federale Kamercommissie voor volksgezondheid op 8 juni. Hij werd er ondervraagd over het statuut van de psychotherapeuten door Kamerlid Kathleen Depoorter (N-VA).

In het kader van de COVID-19 pandemie staat de wet van 6 november 2020, onder bepaalde voorwaarden, personen die geen verpleegkundigen zijn, toe om handelingen te stellen die aan verpleegkundigen zijn voorbehouden (Artsenkrant nr. 2651).