...

De Theresiakerk van Borne werd in 1935 gebouwd omdat de gemeentelijke kerk te klein was geworden om de toevloed van gelovigen een plaats te kunnen geven. Vanaf het begin van de 21ste eeuw ontsnapte zelfs deze katholieke gemeente nabij Twente echter evenmin aan het fenomeen van de 'ontkerking'. Omdat het aantal kerkgangers zienderogen achteruitging, besloot het kerkbestuur in 2013 om het gebouw te koop te stellen. Onder voorwaarden weliswaar."Een hele waslijst van voorwaarden", zegt Erik Mijnhardt, die het gebouw uiteindelijk zou aankopen en een nieuw leven zou inblazen. "Zo mocht er geen koffieshop of wapenhandel of sekstent komen, dat stond uitdrukkelijk genotuleerd. Een zorgcentrum, dat paste wel in de visie van de kerk."Mijnhardt is een apotheker van de derde generatie (zijn grootvader was de 'uitvinder' van de vaselinezalf Purol en de verkoudheidsbalsem Dampo) die zich heeft omgeschoold tot ondernemer en bouwheer van voornamelijk gezondheidscentra. Zijn project werd door het kerkbestuur gesmaakt en uiteindelijk aanvaard, wat leidde tot een verkoopovereenkomst. Op 4 oktober 2015 werd de kerk middels een eredienst 'ontheiligd' - zoals dat heet. "Ironie van het lot, toen kwamen er ruim 600 parochianen de dienst bijwonen en was de kerk tot in de nok gevuld", vertelt Mijnhardt.Het gezondheidscentrum dat de naam De Poort van Borne kreeg, draait inmiddels op volle toeren. Op amper twee jaar tijd werd de verbouwing gerealiseerd, een huzarenstuk als het ware, te danken aan een uitstekende samenwerking met architect en aannemer. "We gingen ook over het muurtje kijken en waren erg onder de indruk van de architectuur van David Chipperfield van het Neues Museum in Berlijn", zegt Mijnhardt."Toen ik het gebouw kocht was de ruimte al voor 60 procent verhuurd. De huisartsenpraktijk, de fysiotherapeutische praktijk en de apotheek hadden al meteen ingetekend. Met deze partners hebben we ook drie gezondheidscentra te lande bezocht die zich in kerkgebouwen hadden genesteld, eentje in Den Bosch, eentje in Heerlen bij Bergen-op-Zoom en eentje in Gouda. Die studiereis heeft ons vooral geleerd waar de knelpunten liggen en hoe we het vooral niet moesten aanpakken."Van de buitenkant ziet het gebouw er steeds uit als een kerk en doet niets vermoeden dat dokters, paramedici, psychologen, apothekers et cetera hier de plaats van de pastoor hebben ingenomen. Van zielenherders tot zorgverleners. Als men via de toegangspoort binnenkomt, heeft het karkas van de kerk de functie van een plein, met originele straatbekleding. Aan weerszijden, in wat eens de zijbeuken van de kerk waren, bevinden zich in contrasterende witte kleuren keurig naast elkaar aangebouwd de nieuwe consultatieruimtes. De moderne constructie past subtiel binnen het kader van het neogotische kerkgebouw dat in al zijn pracht bewaard bleef. Het buitengewone metselwerk van de gotische bogen accordeert mooi met de eerder minimalistische invulling in zuiver wit. Rond een van de imposante zuilen werd een trap gekruld, reminiscerend aan de preekstoel die de priester destijds beklom om zijn sermoen over de gelovigen te laten neerdalen. De trap leidt naar een bovenverdieping waar nog een aantal medische en paramedische praktijken zijn ondergebracht.De Poort van Borne telt inmiddels niet minder dan 21 huurders. Zo wordt een breed spectrum van de medische en paramedische zorgverlening aangeboden. Naast de huisartsgeneeskunde zijn dat onder andere fysiotherapie, osteotherapie, gynaecologie, podozorg, homeotherapie, ergotherapie, paraderma, logopedie, dieetttherapie, pediatrie, alsook psychologische bijstand en psychosomatiek. Zelfs de wijkverpleging en buurtzorg worden van hieruit aangestuurd, evenals de uitvaart als het ondanks alle medische zorgen toch fout zou lopen. In de aanpalende sacristie werd tevens een state-of-the-art tandartspraktijk ingericht. Alles samen goed voor 1.750 m2 effectieve oppervlakte."We zorgen er voor dat er geen concurrentie in het gebouw is, geen kannibalisme hier", zegt Erik Mijnhardt. "De huur - contracten variëren fors, van 16, 10 en 5 jaar tot amper 1 en 3 jaar. "Aan de ene kant hebben we een zekerheid ingebouwd, aan de andere kant geven we starters ook een kans. Zo creëren we een gezonde mix. Interessante vaststelling is dat er spontaan vormen van samenwerking ontstaan tussen de verschillende partners. Zo kunnen patiënten doorverwezen worden van de ene praktijk naar de andere en kunnen ze ook hun medicijnen ter plekke aanschaffen. De diverse partners zitten geregeld aan tafel - letterlijk - om in het koor van de kerk samen te lunchen, maar ook om te vergaderen. Dat is een zeer positief gegeven. De Nederlandse gezondheidszorg draait op grootschalige multidisciplinaire gezondheidscentra. Borne, een stad van 23.000 inwoners telt momenteel drie dergelijke centra. Er is omzeggens geen enkele solopraktijk meer.""Jazeker, de mensen verklaarden me gek toen ik dit kocht", lacht Erik Mijnhardt. "Maar ik ben van de streek en ik ken de mensen hier. Bovendien had ik één groot voordeel: ik spreek de taal van de zorg. En daar staat of valt zo'n project mee. Toen een van de bekendste bouwondernemers van Nederland een paar jaar geleden verkondigde dat hij te lande 100 gezondheidscentra zou bouwen, heb ik hem meteen opgebeld en voor twee kisten Dom Pérignon champagne gewed dat hem dat niet zou lukken. Hij heeft hooguit drie gezondheidsprojecten tot een goed einde kunnen brengen, de champagne heb ik nog steeds te goed. Waarom is het hem niet gelukt? Omdat de man geen voeling had met de gezondheidssector.""Ik geef toe", vervolgt Mijnhardt, "een gezondheidscentrum in een kerk onderbrengen, was ook voor mij een stap in het onbekende. Een van de grote moeilijkheden was bijvoorbeeld het klimaat-probleem. Eigenlijk hebben we van de kerk een overdekt binnenplein gemaakt waarin we een eigentijds en uitstekend geïsoleerd gebouw neergepoot hebben.""En toch is er een link met het verleden die niet onbelangrijk is", besluit Erik Mijnhardt. "De kerk was de plaats die een belangrijke rol speelde in het leven van de Bornenaren, letterlijk van de geboorte tot de dood. Dat is vandaag met het gezondheidscentrum net zo. Daarom ben ik ook heel blij dat we hier ook een verloskundige praktijk en een uitvaartconsulent hebben. Eigenlijk is er weinig veranderd."