...

Venetoclax (VEN) is een krachtige, zeer selectieve remmer van Bcl-2, een apoptoseremmend eiwit dat belangrijk is voor de overleving van myeloomcellen. Studies hebben aangetoond dat VEN alleen of in combinatie met dexamethason (d) en bortezomib (V) doeltreffend is bij een relaps van multipel myeloom.BELLINI is een multicentrische, gerandomiseerde, gecontroleerde fase 3-studie die werd uitgevoerd bij patiënten met een relaps van of een therapieresistent multipel myeloom (een tot drie eerdere behandelingslijnen, mediaan aantal twee) die gevoelig waren voor proteasoomremmers of er nog geen hadden gekregen. De patiënten werden in een 2-1-verhouding gerandomiseerd naar een experimentele groep (VEN 800 mg/d + Vd) of een controlegroep (Vd + placebo). Het primaire eindpunt was de progressievrije overleving (PFS) bij analyse door een onafhankelijk comité.Op 26 november 2018 waren 291 patiënten gerandomiseerd. Bij een tussentijdse analyse op dat ogenblik was dat eindpunt ruimschoots bereikt. Na een mediane follow-up van 18,7 maanden was de mediane PFS nagenoeg tweemaal zo lang in de 'VEN + Vd'-groep (n = 194) als in de 'Vd + placebo'-groep (n = 97): respectievelijk 22,4 en 11,5 maanden (HR 0,63, 95% BI 0,44-0,90, p = 0,010). Het responspercentage en het percentage negatieve residuele ziekte waren stelselmatig hoger bij de patiënten van de 'VEN + Vd'-groep.Toch bleek de totale overleving minder goed te zijn in de 'VEN + Vd'-groep dan in de 'Vd + placebo'-groep. Het overlijdensrisico was bijna tweemaal hoger in de 'VEN + Vd'-groep: respectievelijk 21% en 11% (HR 2,03, 95% BI 1,04-3,95, p = 0,034). De sterfgevallen hebben zich hoofdzakelijk voorgedaan in het begin van de behandeling. Vaak was de doodsoorzaak een infectie opgetreden tijdens verergering van de tumor.Het overlijdensrisico bij behandeling met VEN was het hoogst bij de patiënten met een ISS 3, een hoog cytogenetisch risico en een geringe Bcl-2-expressie. De patiënten met een translocatie (11;14) vonden echter wel baat bij een behandeling met VEN+Vd.Op grond van de resultaten werd de rekrutering van de patiënten in alle studies die VEN testen bij multipel myeloom, stopgezet. Nu worden enkel nog patiënten gerekruteerd met een translocatie (11;14), de enige subgroep waarin de risico-batenverhouding van VEN positief blijkt te zijn (hoog percentage objectieve respons en vooral zeer hoog percentage negatieve residuele ziekte, PFS hoger dan 90% en tendens tot een betere totale overleving).