Kent u het 'abscopale' effect?

Een mogelijk mechanisme dat daarbij meespeelt, is facilitatie van de presentatie van tumorantigenen door de dendritische cellen, facilitatie op afstand door de weefselreactie op de bestraling. Het zou dus gaan om een systemische 'immunotherapie' die in gang wordt gezet door de radiotherapie. Een groep onderzoekers heeft de hypothese geformuleerd dat GM-CSF (Granulocyte-Macrophage Colony-Stimulating Factor) door een bevordering van de rijping van dendritische cellen een abscopaal effect zou kunnen opwekken of accentueren bij patiënten met een gemetastaseerde kanker die worden behandeld met radiotherapie. De groep heeft een verkennende studie uitgevoerd bij 41 patiënten met een gemetastaseerde kanker met minstens drie meetbare metastasen. Die patiënten werden behandeld met radiotherapie (35 Gy in 10 sessies gedurende twee weken) op een metastase en met dagelijkse subcutane injecties van 125 microgram GM-CSF gedurende twee weken vanaf de tweede week van de radiotherapie. Een abscopale respons werd gedefinieerd als een inkrimping van de grootste as van een niet bestraalde metastase met minstens 30%. Een dergelijke respons werd waargenomen bij 11 patiënten (26,8%), namelijk vier patiënten met een niet-kleincellige longkanker, vijf patiënten met borstkanker en twee patiënten met een thymuskanker. Verder onderzoek is uiteraard wenselijk om de gegevens al dan niet te bevestigen.