Wetenschappers van de universiteit van Bath zijn erin geslaagd om een slim verband te ontwikkelen dat in de eerste plaats bestemd is voor patiënten die een chirurgische ingreep ondergaan hebben. Het 'Smartwound'-verband doet heel wat meer dan de wond bedekken. Het verandert van kleur en wordt fluorescerend als er schadelijke bacteriën aanwezig zijn in een wond of brandwond, en waarschuwt zo patiënten en zorgverleners voor een infectie. Het gaat om een eenvoudig hulpmiddel dat vooral zeer snel alarm slaat.
...
De bacteriën die wonden koloniseren hebben de neiging om zich te groeperen in microkolonies, die omgeven zijn door een mantel van materiaal dat door de bacteriën uitgescheiden wordt. Die structuur wordt 'biofilm' genoemd. Het gaat om een gemeenschap van micro-organismen (bacteriën, schimmels, algen of protozoa) die beschermd worden met een visceuze vloeistof waarmee ze zich kan vasthechten op allerlei oppervlakken: medisch materiaal, de wand van buisjes, maar ook op de huid. De bacteriën wisselen er genen en stoffen uit en worden zo beschermd tegen een hele reeks bedreigingen (antibiotica, immuunstelsel, enz.). Biofilms verhogen het risico op een ernstige infectie en vertragen bovendien de wondheling. "Alle wonden bevatten bacteriën en zolang die onder controle worden gehouden door het immuunsysteem, vormt dat geen enkel probleem", zegt dr. Toby Jenkins, co-auteur van de studie. "Als ze echter biofilms beginnen te vormen en de wond in kritieke mate beginnen te koloniseren, vormt dat een gevaar voor de gezondheid van de patiënt. Onze technologie maakt het mogelijk om dat punt van kritieke kolonisatie te meten." Het medisch verband dat ontwikkeld werd door dr. Jenkins en zijn team detecteert de toxines die de pathogene bacteriën in de biofilm aanmaken. Het hulpmiddel bevat vetblaasjes (of liposomen), nanocapsules die 500 keer kleiner zijn dan de diameter van een haar en die een kleurstof bevatten die vrijkomt als een bepaalde drempelwaarde van toxines overschreden wordt. In UV-licht wordt het verband dan fluorescerend groen. De onderzoekers hebben hun 'kameleonverband' uitgetest op vaak voorkomende bacteriën, die meer dan de helft van de nosocomiale infecties veroorzaken: Escherichia coli, Staphylococcus aureus, Pseudomonas aeruginosa en Enterococcus faecalis. Ze voerden hun tests uit op bacteriekolonies van verschillende leeftijd die aanwezig waren op een ex-vivomodel van varkenshuid. Het verband gaf al na vier uur een fluorescentierespons aan, terwijl het met de tests die momenteel in het laboratorium worden uitgevoerd een tot drie dagen duurt om klinisch pathogene stammen van die bacteriën te detecteren. Dat levert dus een belangrijke tijdswinst op voor de zorgverleners. Deze nieuwe technologie, die nog in de fase van het prototype zit, zou zeer nuttig zijn om vroegtijdig postoperatieve infecties op te sporen en dus indirect de incidentie van septikemie te verlagen. Momenteel worden veiligheidstests uitgevoerd en over ongeveer drie jaar zou een klinische studie moeten gebeuren. De Britse wetenschappers hopen ook een verband te kunnen ontwikkelen dat een andere kleur krijgt afhankelijk van de gedetecteerde bacteriesoort.