Kan e-mail patiënten overhalen?

Dikkedarmkankerscreening verloopt in Belginog niet systematisch. Na de positieve resultaten van het proefproject in Borgerhout, Schilde en Vosselaar (zie ook AK 2149) zou een algemeen bevolkingsonderzoek niet lang meer uitblijven. Tot nog toe kwam Vlaams minister van Volksgezondheid Jo Vandeurzen nog steeds niet met een officie goedkeuring over de brug.DigitaalDokter Sonja Saison ging in het kader van haar masterproef na of een uitnodiging via e-mail patiten warm kan maken om een iFOBT-test (immunoassay fecal occult blood test) te laten uitvoeren. Ze stuurde een e-mail naar 404 patiten tussen 50 en 74 jaar uit haar huisartsenpraktijk.Saison onderzocht ook het effect van een pop-up die de arts motiveert om screening aan te bieden. De kader springt op in het elektronisch medisch dossier van patiten ouder dan 40 jaar. Bij patiten vanaf die leeftijd moet de arts navragen of hij/zij eerstegraadsverwanten heeft met darmkanker. Bij patiten tussen 50 en 74 spoort de pop-up de arts aan om screening aan te bieden. De arts kan registreren of de patit tot een risicogroep behoort, of hij/zij wil meedoen aan de test, en of hij/zij spontaan meldt de mail gelezen te hebben. Voor patiten die mee willen doen, ligt het testmateriaal en een te ondertekenen informed-consent formulier klaar om mee te geven. SensibiliserendNaar aanleiding van de pop-up hebben zes huisartsen in de huisartsenpraktijk 355 mensen tijdens de consultatie gesensibiliseerd om deel te nemen. Bij 235 personen (66,2%) werd ook effectief een stoelgangonderzoek uitgevoerd. Drie patiten (1,3%) testten positief. Bij twee personen werden poliepen weggenomen, waarvan n met matige tot ernstige dysplasie. De pop-up is een goed medium om de arts regelmatig te herinneren aan de screening. Naar aanleiding van de uitnodigende e-mail meldden zich slechts tien patiten spontaan aan om gescreend te worden.Van de patiten die zich lieten testen, had 44% een uitnodiging gekregen via e-mail. In de groep die geen test wou, was dat maar 29%. De e-mail had een sensibiliserend effect.Niet eenvoudigDe campagne in de huisartsenpraktijk leidde tot een duidelijke toename van het aantal screeningen, namelijk met 255%. Toch was het niet eenvoudig om het screeningsaanbod te combineren met de eigenlijke reason of encounter van de patit. Patiten hadden immers heel veel uitleg nodig omdat er nog te weinig sensibilisatie is gebeurd. Dat kon niet altijd binnen het tijdsbestek van een consultatie. Saison verwacht beterschap in de aanloop naar de bevolkingsscreening.Niet alle huisartsen in de praktijk waren even succesvol in het overtuigen van patiten. Veel hangt af van de anciniteit en de manier van uitnodigen. Het blijkt het beste om het onderzoek met de nodige voorzichtigheid aan te bieden, maar niet te vrijblijvend. De preventiemodule van het gmd-plus kan in de toekomst ook als kapstok dienen.Sonja Saison. Implementatie van screening op colorectale kanker met behulp van moderne communicatiemethoden: kan een uitnodiging via e-mail patiten warm maken om deel te nemen. Masterproef geneeskunde, juli 2011.