Eiwit van beerdiertje kan mens beschermen tegen röntgenstralen

Dit minuscule wonder van de natuur, dat maar een halve millimeter lang is en ook 'waterbeer' genoemd wordt, is bestand tegen temperaturen gaande van het absolute nulpunt tot 100 °C. Bovendien kan het overleven in het luchtledige, verdraagt het drukken die 300 keer hoger zijn dan de atmosferische druk en een dosis ultraviolette straling die dodelijk is voor de meeste levende organismen, en komt het zelfs ongedeerd uit een fase van totale deshydratatie. Onderzoekers van de universiteit van Kyoto waren gefascineerd door de superkrachten van dit ongewervelde waterdiertje en ontcijferden het genoom van Ramazzottius varieornatus, een van de meest resistente beerdiertjes. Zo ontdekten ze dat het diertje zijn resistentie dankt aan het eiwit Dsup, wat staat voor Damage Suppressor. Dat eiwit beperkt de aantasting van de genen als gevolg van de blootstelling van de cellen aan röntgenstraling.Vervolgens gingen de wetenschappers in het laboratorium na of dat eiwit, dat specifiek is voor beerdiertjes, hetzelfde effect had op menselijk DNA. De resultaten waren sluitend. Nadat ze een deel van de genetische code van dat eiwit hadden toegevoegd aan het genoom van menselijke cellen, stelden ze vast dat die ingreep de schade als gevolg van bestraling van die cellen effectief met 40% verminderde. De resistentie van beerdiertjes tegen röntgenstraling zou dus op andere soorten kunnen worden overgebracht via Dsup. "Volgens ons kan het eiwit als een fysiek schild werken en het menselijke DNA beschermen tegen beschadiging door röntgenstraling", aldus bioloog Takuma Hashimoto, de hoofdauteur van de studie. Dat is des te interessanter omdat de bescherming en het herstel van DNA een cruciale rol vervult in de cellen en in de overleving bij bepaalde ziekten, zoals kanker. Dat voordeel zou een erg nuttige toepassing kunnen hebben in de geneeskunde, aangezien het gebruik van medische beeldvorming momenteel beperkt is door de blootstelling aan diezelfde röntgenstraling.Ook andere toepassingen zijn denkbaar. Zo zijn de Japanse wetenschappers van mening dat als de tolerantie van het beerdiertje voor dehydratie (onttrekking van water), dus voor extreme uitdroging, ook overdraagbaar zou blijken, dat een revolutie zou kunnen betekenen in de bewaring van biologische materialen zoals cellen, culturen, vlees, vis, enz.In afwachting gaan de wetenschappers verder met hun onderzoek van het beerdiertje, om hun kennis van dat merkwaardige wezentje te vergroten.(referentie: Nature Communications, 20 september 2016, doi: 10.1038/ncomms12808)