Elektronische bewaking van de symptomen die de patiënt signaleert, kan erg nuttig zijn bij de behandeling van kankerpatiënten. Dat is de conclusie van een Amerikaanse studie die op het internationale congres van de ASCO (American Society of Clinical Oncology) werd gepresenteerd. En dat is belangrijk voor de behandeling van kanker en het daarmee samenhangende lijden.
...
Je hoeft geen spijkers op laag water te zoeken. De meeste onderzoeken in de oncologie betreffen de ontwikkeling van nieuwe behandelingen, maar soms kan je de overleving van de patiënten verbeteren met vrij eenvoudige systemen zoals een app voor smartphone of tablet. Zoals STaR (Symptom Tracking and Reporting), een app die dr. Ethan Basch, hoogleraar geneeskunde aan het Lineberger kankercentrum van de Universiteit van North-Carolina, heeft gepresenteerd op het congres van de ASCO.Met STaR kan je evalueren hoe patiënten soms ernstige bijwerkingen (nausea, pijn, warmteopwellingen, vermoeidheid, ademhalingsproblemen, verlies van eetlust) als gevolg van chemotherapie verdragen. Via die app, die verbonden is met een internetsite, kunnen kankerpatiënten hun symptomen in real time signaleren, waarna het medisch team onverwijld kan reageren. De voordelen van de app vallen niet te ontkennen, zei dr. Basch bij de presentatie van een gerandomiseerde studie die tussen september 2007 en januari 2011 werd uitgevoerd bij 766 patiënten van gemiddeld 61 jaar met een gemetastaseerde vaste kanker waarvoor een routinechemotherapie was gestart. Distributie van de patiënten: 86% blanken, 58% vrouwen, , 22% was niet verder geraakt dan middelbaar onderwijs en 30% zonder kennis van informatica. Doorgaans werd minstens één melding per week gedaan. Als de symptomen verergerden, correspondeerden de patiënten via e-mail met de artsen en de verpleegkundigen.De totale overleving van de patiënten werd geëvalueerd in juni 2016 nadat 517 patiënten (67%) overleden waren na een gemiddelde follow-up van zeven jaar. Resultaat? Die continue bewaking via een app blijkt doeltreffend te zijn: de levensverwachting van die patiënten met een gemetastaseerde kanker steeg gemiddeld met 5 maanden als ze hun symptomen via een elektronisch dagboek rapporteerden: 31,2 maanden versus 26 maanden in de controlegroep die enkel één keer per maand naar hun oncoloog gingen om hun problemen te vermelden. Dus een verbetering van de levensverwachting met 20% en bovendien ook een betere levenskwaliteit. "Dat lijkt misschien niet veel, maar is toch zeer significant voor zo'n ernstige aandoening en ruim beter dan het resultaat dat wordt behaald met sommige zeer dure geneesmiddelen die worden voorgeschreven bij gemetastaseerde kanker", commentarieerde dr. Basch.Rapportering van symptomen op afstand is ook een oplossing voor het gebrek aan beschikbaarheid van zorgverstrekkers in het ziekenhuizen. Die missen de helft van de symptomen die worden gerapporteerd na chemotherapie, zelfs als ze ernstig zijn. Een dergelijke bewaking verlaagt het aantal opnames op de spoedgevallendienst, de patiënten verdragen de behandeling beter, en het helpt bij het aanpassen van de behandeling. Een dergelijk systeem is bijzonder welkom nu chemotherapie meestal ambulant wordt toegediend zodat de patiënt zijn ziekte grotendeels thuis beleeft. Telegeneeskunde in de oncologie zet de patiënt er bovendien toe aan om een actieve rol te spelen in zijn zorgtraject.Al die factoren hebben bijgedragen tot de betere levensverwachting van de patiënten. Die Amerikaanse app, hoe veelbelovend hij ook lijkt, zit echter nog in een experimentele fase, aldus dr. Basch. Momenteel voert hij een klinische studie uit met een verbeterde versie van het softwareprogramma bij duizend patiënten met een gemetastaseerde kanker die poliklinisch door oncologen verspreid over het hele grondgebied van de Verenigde Staten worden behandeld. (referentie: JAMA, 4 juni 2017, doi:10.1001/jama.2017.7156)