Wetenschap en muziek

Wetenschap is uiteraard sterk verbonden met muziek. Het wetenschappelijke thema doorkruist vele mogelijke onderzoekspraktijken in de wereld van muziek en klank. De wetten van de fysica blijven in alle hoeken van het muzikale universum geldig: wetenschap en muziek vinden elkaar onder meer op het vlak van toonhoogte, stemming, consonant, dissonant, of bij het opwekken, capteren en manipuleren van geluid. Redenen genoeg dus voor de biënnale Ars Musica om hiermee aan de slag te gaan.Wetenschap komt in het programma bijvoorbeeld aan bod in een improvisatie over de geschriften van Galileo of in een mythische opera over Albert Einstein (Einstein on the Beach van Philipp Glass). Vooruitgang in de wetenschap wordt net als in de muziekwereld aangedreven door een onophoudelijke nieuwsgierigheid. Het is iets wat Ars Musica al sedert haar ontstaan in 1989 typeert door tientallen creaties te brengen van composities van grootheden als Luciano Berio, Philippe Boesmans, Pierre Boulez, Philipp Glass, Gÿorgy Ligeti, Steve Reich of Iannis Xenakis. En ook dit jaar zullen creaties niet ontbreken. Eentje daarvan komt van de Argentijnse componist Martin Matalon die het openingsconcert van Ars Musica op 18 en 19 november muzikaal kleur zal geven. Matalon maakte al in 1995 muziek voor de film Metropolis (1927) van Fritz Lang en bleef de score tot vorig jaar herwerken. Daarin verkent hij parallellen of spanningen in diverse werelden die op het scherm en in de muziek zichtbaar en hoorbaar worden. Dirigent Ilan Volkov zal deze Metropolis Rebooted voor orkest en elektronica met het Brussels Philharmonic in goede banen leiden. Uit het uitgebreide programma lichten we ook graag de hommageconcerten voor Philippe Boesmans, de zeer getalenteerde en veelzijdige Belgische componist die in april van dit jaar overleed. Het Tana Quartet en pianist David Lively brengen op 29 november een greep uit Boesmans' kamermuziek in combinatie met werk van Gÿorgy Ligeti. Onder meer Boesmans' schitterende Cadenza voor piano staat die avond op het programma. Een van de hoogtepunten in deze editie van Ars Musica is ongetwijfeld de uitvoering van Einstein on the Beach. Deze opera uit 1976 wordt bij Bozar gebracht met Ictus Ensemble, Collegium Vocale en met Suzanne Vega als verteller. De repetitieve muziek die Philipp Glass voor dit werk creëerde is lyrisch maar ook mathematisch en ze evoceert beweging met hypnotiserende loops. Het werk gunt een blik op het leven en werk van Albert Einstein. De opera schetst niet zozeer een biografisch portret van de natuurkundige maar focust wel op het visionaire karakter van zijn wetenschappelijk denken en de filosofische transformaties die het teweegbracht.