'Voorwaarden voor verplichte vaccinatie zijn niet vervuld'

Coronacommissaris Pedro Facon geeft in een interview met Artsenkrant zijn visie op de nabije toekomst.De pandemie is in België en in Europa op de terugweg. Is het dan nog nodig om het CST te behouden? In heel Europa worden restricties opgeheven. Op dit moment is er ook in België een duidelijke verbetering van de kernindicatoren van de epidemie. Dat laat toe beperkende maatregelen te verminderen en verdedigingslinies op vlak van mondmaskers, testing, enz. af te schalen. Dat geldt ook voor het coronacertificaat. In code 'geel' van de barometer is het niet meer van toepassing. Wel vind ik een fundamenteel debat over het instrument van belang. Indien we - wat volgens de modellen mogelijk is - geconfronteerd worden met ernstige heropflakkeringen of golven, willen we dan nog gebruik maken van het coronacertificaat? En zo ja, onder welke voorwaarden? Volgens welke modaliteiten, bijvoorbeeld 1G/2G/3G? Voor welke sectoren? De parlementaire hoorzittingen dragen bij tot dat fundamentele debat. Een politieke oriëntatie is nodig om de paraatheid voor het najaar te verzekeren op juridisch, operationeel en technisch vlak. Wat is uw visie op een eventuele algemene verplichte vaccinatie van de bevolking? Ik was erg duidelijk in mijn dossier voor het Overlegcomité en het Parlement. Op dit moment zijn de voorwaarden voor een verplichte vaccinatie niet vervuld. Er zijn teveel onzekerheden over hoe de epidemie verder zal evolueren en hoe de vaccinatiecampagne verder verloopt. Het debat wordt ook in andere landen gevoerd, het is bijvoorbeeld legitiem om de vaccinatiecampagne of de verplichte vaccinatie toe te spitsen op meer kwetsbare doelgroepen. In een dergelijke context is nu beslissen over een verplichte vaccinatie voorbarig.Momenteel is het CST nog steeds verplicht in de horeca, in de cultuur en op openbare plaatsen. Niet overal echter wordt er gecontroleerd. Bent u voorstander van sancties? Het CST wordt op het terrein inderdaad verschillend toegepast. De controlediensten van de overheid hebben daar oog voor, maar in een ruimer kader, waarbij bijvoorbeeld ook naar de naleving van algemene preventiemaatregelen (mondmaskerdracht, CO2-meter, luchtkwaliteit...) wordt gekeken. Die laatste verdedigingslinies en het toezicht erop zijn voor mij belangrijker dan het CST. Hoe kan men de doeltreffendheid van het CST beoordelen? Volstaat de mondmaskerplicht niet? We weten dat vaccinatie heel goed beschermt tegen ernstige ziekte, hospitalisatie en overlijden. De bescherming is minder sterk en neemt meer af voor wat infectie betreft. Maar de Hoge Gezondheidsraad en wetenschappelijke studies geven wel degelijk aan dat er een partiële bescherming is. We zien bovendien dat geboosterde 18-plussers tot tweeënhalf keer minder voorkomen in de incidentiecijfers voor besmettingen. Ik herhaal: voor mij is het coronacertificaat geen 'deus ex machina'. Het heeft beperkingen en er is veel maatschappelijk debat over. Indien er geen coronacertificaat is, is het des te belangrijker om op andere fronten zoals de luchtkwaliteit een tandje bij te steken.Wat verwacht u echt van de coronabarometer? Hoe werkt die en is het een efficiënt instrument? De barometer doet nu al zijn werk. De politieke besluitvorming, het overleg met de sectoren en de communicatie naar de bevolking, verloopt op een meer gestructureerde wijze. Het is geen wondermiddel. Wel een hulpinstrument om tot een meer rustige en voorspelbare besluitvorming te komen. Op dit moment helpt de barometer ons in het gefaseerd versoepelen en de exit uit de vierde en vijfde golf. Mogelijk moet de barometer bij volgende varianten aangepast worden, maar de bouwstenen en methodiek liggen nu wel vast. Volgens voormalig Bvas-voorzitter dokter Philippe Devos dikken de ziekenhuizen de covid-statistieken aan. Ook patiënten met het coronavirus die overlijden, worden meegeteld. En niet enkel patiënten die door corona sterven. Uiteraard is er een verschil tussen mensen die op intensieve zorg liggen of sterven wegens, dan wel met covid-19. Daar wijs ik al langere tijd op. Daarom meten we niet enkel het aantal overlijdens met covid-19 (bijna 30.000 mensen sinds het begin van de crisis) maar berekenen we ook de overmortaliteit: het aantal mensen dat meer gestorven is, dan in een normale situatie verwacht kan worden. Dat is een betere indicator voor de reële impact van covid-19. Sciensano berekende dat vergeleken met 2020 de overmortaliteit in 2021 duidelijk minder hoog was. In 2021 waren er meer dan 111.000 sterfgevallen. Volgens de ramingen van Sciensano waren er in 2021 5.192 bijkomende sterfgevallen wegens covid-19 (4,9% meer dan de verwachte 106.197 sterfgevallen). In 2020 liep de oversterfte procentueel op tot 17,5%.