VNZ: 'Duurzaam én Vlaams gezondheidsbeleid'

Een week na de verkiezingen pakte het Vlaams en Neutraal Ziekenfonds (VNZ) uit met een memorandum waarin het pleit voor de volledige overheveling van de ziekte- en invaliditeitsverzekering naar de gemeenschappen. Het ziekenfonds grijpt daarvoor zelfs terug naar de grondwet die stipuleert dat persoonsgebonden materies behoren tot de bevoegdheden van de gemeenschappen. "En wat is er meer persoonsgebonden dan welzijn en gezondheid?", stelt het ziekenfonds een retorische vraag. "De laatste staatshervorming zorgde voor een enorme versnippering van bevoegdheden waardoor de efficiëntie totaal zoek is en er nu meer dan ooit nood is aan homogene en duidelijke bevoegdheden." Het VNZ ziet drie evidente redenen waarom Vlaanderen de kans moet krijgen om een eigen Vlaams en duurzaam gezondheidsbeleid uit te bouwen. Door eigen klemtonen te leggen kunnen meer langdurig zieken worden gere-integreerd. "De huidige impasse over de structurele hervorming van de ziekte- en invaliditeitsverzekering is te wijten aan het totaal verschillende maatschappijmodel tussen Vlamingen en Franstaligen", aldus het VNZ. "Verschillende beleidsniveaus maken goed bestuur onmogelijk en werken haast contraproductief." Een derde reden situeert zich op financieel vlak. "De loodzware staatsschuld en de bestaande misbruiken binnen de sociale zekerheid laten onvoldoende ruimte om nieuwe noden te lenigen." De oplossing ligt voor het VNZ in eigen verantwoordelijkheid. Uit een enquête die het VNZ begin dit jaar liet uitvoeren bij 2.000 Vlamingen blijkt dat bijna de helft (46,8%) wil dat de geldstromen van noord naar zuid stoppen, terwijl 37,1% vindt dat deze solidariteit wel verantwoord is. "Los van de enorme financiële stromen van Vlaanderen naar Wallonië is het ongehoord dat de minister inzake de contingentering van de artsenquota alweer door de knieën ging. De Vlaamse jongeren worden zo opgezadeld met een zware factuur. De belofte werk te maken van een verdere defederalisering van de gezondheidszorg - twee ministers waren er voor bevoegd - bleek een loze belofte." Het VNZ verwijst onder meer naar het ontslag van prof. Jürgen Vanpraet, die vertrok omdat de Franstaligen absoluut niet wilden meewerken en de afspraken uit het regeerakkoord weigerden na te komen. Het VNZ krijgt soms de aantijging te horen dat het ziekenfonds pleit voor een privatisering van de sociale zekerheid en de ziekteverzekering. Niets is volgens het ziekenfonds minder waar. Overigens blijkt uit de enquête van het ziekenfonds dat ook de Vlaming daar geen voorstander van is. Meer dan driekwart (76,1%) is tegen privatisering, terwijl slechts 8,6% voorstander is. Ook het VNZ vindt dat de zorg voor de minder begunstigden een taak moet blijven van de overheid. "Alleen zo kan de toegankelijkheid tot kwaliteitsvolle medische zorg, de solidariteit tussen jong en oud, gezonde burgers en zieken en de betaalbaarheid van medische kosten gehandhaafd blijven." Het VNZ schuift in zijn memorandum twaalf prioriteiten naar voor die moeten leiden tot een duurzaam én Vlaams gezondheidsbeleid. 1. Voorzie in het licht van de demografische evolutie en de technische vooruitgang in de geneeskunde voldoende middelen voor de ziekteverzekering (minimum 2% groeinorm). 2. Stimuleer preventieve gezondheidszorg. Zowel preventieve als curatieve zorg behoren tot de bevoegdheden van de gemeenschappen. 3. Waardeer de centrale rol van de huisarts en bouw meer financiële prikkels in voor een trapsgewijze gezondheidszorg. 4. Koppel betere financiering van de ziekenhuizen aan netwerkvorming en heldere afspraken inzake maximaal toegelaten kamer- en ereloonsupplementen. Een beperking tot maximaal 150% zou een goede eerste stap zijn. 5. Zorg voor een volwaardige terugbetaling van geestelijke gezondheidszorg. 6. Maak medische en paramedische beroepen aantrekkelijker en morrel niet aan de afgesproken contingentering. Minimaliseer ook de administratieve lasten. 7. Investeer in Vlaamse woonzorgcentra en ziekenhuisinfrastructuur in Brussel en sanctioneer instellingen die patiënten niet in het Nederlands te woord staan. 8. Maak het financieel aantrekkelijker voor arbeidsongeschikten en gehandicapte personen om het werk progressief te hervatten. 9. Koppel de Vlaamse zorgbudgetten aan de consumptieprijsindex. 10. Financier dit door de afbouw van de geldstromen naar het zuiden, de verdere digitalisering van de sector en een zwaardere aanpak van fraude door instellingen, zorgverstrekkers en individuen. 11. Investeer in een Vlaams Goudfonds voor de langere termijn en de positieve impact van het milieu op gezondheid. 12. De Vlaamse overheid dient haar gezondheidsbeleid uit te werken in ruim overleg met het middenveld om te komen tot een efficiënt, kwaliteitsvol, betaalbaar en sociaal rechtvaardig Vlaams gezondheidsbeleid.