...

Artsenkrant vroeg bij het Riziv de verdeling op van het aantal artsen per gewest. We bekijken de cijfers voor de huisartsen - ook in met kader van enkele alarmerende cijfers uit het recente Performantierapport.De artsenpopulatie veroudert. In februari meldde uw krant al dat in 2017 een kwart van de artsen die volgens het Riziv het recht heeft om prestaties te verrichten, 65 jaar is of ouder. Bij de huisartsen is de vergrijzing iets meer uitgesproken - 28,6% is 65 of ouder.Het Performantierapport van de Belgische Gezondheidszorg (op www. healthybelgium.be) bevat als indicator voor de 'duurzaamheid' van ons gezondheidssysteem het aantal artsen dat 55 jaar of ouder is - en dat over afzienbare tijd met pensioen mag gaan. Voor alle artsen tezamen ging dat in 2015 al over 44,4% - voor huisartsen over 55%. Alleen Frankrijk en Italië hebben een nog groter aantal 55-plussers in het artsenbestand.De grafiek hiernaast uit dit rapport toont een beetje onheilspellend waar de huisartsengroep vóór staat. In de jaren 1990 kampte men nog met een overschot van artsen - startende huisartsen kregen amper patiënten over de vloer. Men zag toen hoe nefast dit was en probeerde de instroom van artsen te beperken. Nu wordt de vergrijzing van de artsen al eens aangegrepen om dit systeem in vraag te stellen. Maar in de huisartsgeneeskunde is het probleem niet dat er een plafond op het aantal nieuwe huisartsen is ingesteld - het probleem is dat het vooropgestelde minimum van nieuwe huisartsen lange tijd niet gehaald werd.Een andere indicator van duurzaamheid in het Performantierapport is het percentage artsen begon opleiding dat voor de huisartsgeneeskunde kiest. In de jaren 1990 begon 40% van de artsen met huisartsgeneeskunde. Dit aandeel daalde fors tot 25% in het eerste decennium van deze eeuw.Vanaf 2011 is er vooral een verbetering waarneembaar in Vlaanderen. In 2017 koos 35% van de Vlaamse geneeskundestudenten binnen het quotasysteem voor de beroepsopleiding huisartsgeneeskunde - in de Franstalige gemeenschap bleef dit aandeel steken op 27%. Ook in Vlaanderen is het aantal basisartsen dat voor de huisartsgeneeskunde kiest nog steeds te laag om de vergrijzingsgolf, en het aantal huisartsen dat pakweg tussen dit en tien jaar met pensioen zal gaan, te compenseren.Het Riziv bracht onlangs nieuwe cijfers uit over het aantal 'actieve artsen' in 2017. Artsenkrant vroeg of het mogelijk was de cijfers op te splitsen per gewest. Wat betreft het aantal artsen dat Riziv-prestaties kan rekenen geven de Riziv-cijfers het aandeel weer van de huisartsen die 65 jaar of ouder zijn. In Vlaanderen is 27% van de huisartsen die prestaties mogen rekenen ouder dan 65 jaar, in Brussel 28,3% en in Wallonië 31,4%. Het Riziv geeft ook cijfers over het aantal artsen dat nog 'actief' is - aan de hand van een aantal minimum-criteria. Dat ligt voor de huisartsen in de drie gewesten ongeveer even hoog, namelijk rond 82% van het aantal dat nog prestaties mag rekenen. Wallonië lijkt dus inderdaad meer huisartsen te hebben op pensioengerechtigde leeftijd (tussen 4% en 5% meer dan in Vlaanderen).Het blijkt ook uit de recente Riziv-cijfers dat in Franstalig België de instroom van nieuwe huisartsen iets moeizamer verloopt. Eind 2018 woonden er in Wallonië 5.435 huisartsen met het recht om Riziv-prestaties te leveren, een stijging in vergelijking met het jaar ervoor van 1,5%. In Vlaanderen ging het op 8.942 huisartsen - een stijging met 2,4%. In Brussel bedroeg de stijging 1,3% - er woonden eind vorig jaar 1.758 huisartsen die aan het Riziv mochten factureren. Over het algemeen is Wallonië wat actieve huisartsen betreft overigens beter af dan Vlaanderen: het telt 12,1 actieve huisartsen per 10.000 inwoners - Vlaanderen iets minder, namelijk precies 11. Brussel zit ergens tussen in met 11,8 actieve huisartsen per 10.000 inwoners.De tabel van het Riziv bevat ook het aantal artsen in opleiding in 2017. In verhouding tot het actieve aantal huisartsen kan het Brusselse gewest de beste cijfers voorleggen, namelijk 15% haio's (dat zijn er 209). In Vlaanderen en Wallonië lag het percentage precies even hoog, namelijk 10% (699 Vlaamse haio's en 424 Waalse).Kan Wallonië de achterstand die het heeft op Vlaanderen in de verjonging van het huisartsenbestand nog inlopen? Deze week publiceerde de Planningscommissie ook de meest recente cijfers van het administratieve 'kadaster' dat de erkenningsdossiers bijhoudt. Daarin zeer opvallende cijfers over het aantal haio's. Dat bedroeg in Vlaanderen 840 in 2018 - een stijging met 26,5%. Misschien iets minder dan je met de 'dubbele cohorte' mocht verwachten. In Wallonië zie je een opvallende stijging van 95% - bijna een verdubbeling. Het aantal haio's bedroeg er in 2018 niet minder dan 778. In Brussel bedraagt de stijging 31% (274 haio's). Een analyse van de factoren die hier kunnen meespelen, hebben we nog niet kunnen maken.