Een van de wonderlijke dingen van literatuur is dat er geen limieten lijken te bestaan voor hoe schrijvers levens en werelden gestalte kunnen geven en hun lezers meevoeren in fictieve maar levensechte verhalen. Drie romans tonen de verrassende en diverse vormen die dat kan aannemen.
De verdraaide werkelijkheid
...
In de eerste honderd of zo pagina's van Anomalie introduceert Hervé Le Tellier een tiental personages in evenveel verschillende stijlen. Het geheel vormt een spitse en intelligente mozaïek van levens.Het enige wat al deze mensen verbindt is dat ze op dezelfde vlucht van Parijs naar New York zaten. Het vliegtuig kwam in een monsterlijk onweersfront terecht waarbij alle inzittenden denken dat hun laatste uur geslagen heeft. Toch weet het vliegtuig uiteindelijk ternauwernood op JFK te landen.Op het moment dat je je afvraagt waar deze opsomming van levens naartoe zou kunnen leiden, vraagt identiek hetzelfde vliegtuig, drie maanden later, toestemming om de landing naar JFK in te zetten. Vanaf dan ontspint zich een briljant en lucide verhaal over de ontdubbeling van het toestel en zijn passagiers. Alle mensen zijn exacte kopieën van zichzelf, tot in het laatste basenpaar van hun genoom. Dat heeft ingrijpende natuurkundige, biologische, psychologische, religieuze, logische, staatsveiligheidskundige en filosofische implicaties die door Le Tellier speels en spannend in een aan hoog tempo voortdenderende roman verwerkt worden. Le Tellier is wiskundige, succesauteur (in Frankrijk) en de huidige voorzitter van Oulipo, de 'werkplaats voor potentiële literatuur', waarvan Georges Perec en Raymond Queneau bekende leden waren. Met Anomalie laat hij zien dat experimentele literatuur geen saaie academische oefening is maar een briljante bestseller en een verdiende Prix Goncourt kan opleveren. In een afgelegen dal in het Noorden van Noorwegen stond een eeuwenoude houten kerk met twee klokken. Daaromheen ruige en onverbiddelijke natuur, armoede, bijgeloof en oude tradities. Dat is het decor voor Het Zustertapijt van Lars Mytting. Het is deel twee van een trilogie. Je zou het als alleenstaand boek kunnen lezen maar dan ontzeg je jezelf het leesplezier van het eerste deel, De Zusterklokken. Wie Myttings eerdere boeken, de romans Paardenkracht of De vlamberken of het non-fictieboek over (brand)hout, bijlen, houtstapels en haardvuren, heeft gelezen, zal geen aansporing nodig hebben om aan dit drieluik (we wachten in spanning op het derde deel) te beginnen. Met grote filmische kracht weet Mytting meeslepende scènes neer te zetten. Daarbij verwerkt hij technische en historische details over ambacht, landbouw, jacht, pacht, techniek, architectuur of artsenij naadloos in een zinderende zoektocht naar een verdwenen wandtapijt, ooit begin 17de eeuw geweven door Siamese tweelingzussen. Dat alles speelt zich af op de breuklijn tussen het vroege en het moderne Noorwegen, waar mensen zich ontworstelen aan traditionele rollen en eeuwenoude onderdrukking. Mytting weeft een fascinerend verhaal waarin individuele levens liggen ingebed in globale gebeurtenissen en in het lot van een klein dorp de hele wereld weerklinkt. Tegelijk is het een ode aan nieuwe en oude kennis van de natuur en aan de verhalen waarin die kennis voortleeft en waar Mytting zijn verhaal aan toevoegt. Edouard Levé is een Franse schrijver, fotograaf en beeldend kunstenaar. Hij schreef een serie portretten van mensen die dezelfde naam hebben als beroemde overledenen. Met zijn camera maakte hij fotoreportages van plaatsen in de wereld die dezelfde naam hebben als bekende steden in andere landen. In zijn werk speelt hij een spel met namen en hun onverwachte, al dan niet dubbele, betekenissen, met stereotypen, dubbelgangers of spiegelingen in foto's en teksten.Zijn laatste, kleine roman Zelfmoord is een monoloog gericht aan een jonge vriend die uit het leven stapte, herinneringen ophalend aan diens leven. Het is een vriendelijk, zacht portret van een vriendschap, onder een lichte schaduw van somberheid omwille van de onverklaarbare eigendoding. Tussen de regels sluimert iets unheimlichs. De schrijver weet dingen van het innerlijke leven van de vriend die je zelfs als beste vriend eigenlijk niet kan kennen. De verklaring staat niet in het boek. Tien dagen nadat Levé, pas 42, zijn manuscript inleverde bij de uitgever, maakte hij een einde aan zijn leven. Vallen de puzzelstukken zo op hun plaats? Wordt de zelfgekozen dood een deel van zijn laatste, fascinerende kunstwerk? Is dit een originele vorm van afscheidsbrief of een fictieve performance over een zelfdoding? Het gebeurt niet zo vaak dat je bij het lezen van een roman niet goed weet waarin je bent terecht gekomen. Hier word je meegenomen in een bevreemdend en onrustwekkend verhaal dat in alle eenvoud lang blijft nazinderen. Neem contact met 1813 of ASPHA voor vragen over zelfdoding.