De globale uitgaven voor geneesmiddelen gaan in 2020 verder in stijgende lijn. De toename voor 2020/2019 (4,5%) ligt wel lager dan in de jaren 2017 tot 2019 (tussen 6 en 7%). In de ziekenhuizen zien we dezelfde tendens: +6,5% in 2020 tegenover +14 à 17% voor de drie voorgaande jaren. In de officina is de stijging beperkter (+2,6%). Alles samen bedragen de uitgaven in 2020 5,5 miljard euro.
...
Dat alles blijkt uit het nieuwe MORSE-rapport (Monitoring Of Reimbursement Significant Expenses) van het Riziv."Van de 150 geneesmiddelenklassen zijn er 24 verantwoordelijk voor 80% van de uitgaven in de openbare officina", staat in de inleiding. Met een groei van 52,4% vormen de antivirale vaccins de ATC3-klasse met het hoogste groeipercentage. Die sterke groei houdt verband met de uitbreiding van de terugbetaling van griepvaccins.Klassen waarvoor de Riziv-uitgaven oplopen tot meer dan 100 miljoen zijn immunosuppressiva, antitrombotica, hypoglykemica met uitzondering van insulines, direct werkende adrenerge antivirale middelen, inhalatiemiddelen en geneesmiddelen tegen maagzweer en gastro-oesofageale refluxziekte. Twaalf klassen zijn verantwoordelijk voor 80% van de uitgaven voor farmaceutische specialiteiten in ziekenhuizen. De klasse 'andere cytostatica' staat jaar na jaar bovenaan de lijst. De klasse van proteïnekinaseremmers komt op de derde plaats. Geneesmiddelen voor de behandeling van vasculaire ziekten van het oog, de S01L-klasse, komt op de vierde plaats. "De uitgaven voor immunosuppressiva blijven ook stijgen en komen, evenals in de vorige jaren, op de tweede plaats. In 2020 bedroegen de uitgaven voor de drie belangrijkste klassen meer dan 1,6 miljard euro, wat neerkomt op bijna 60% van de uitgaven voor farmaceutische specialiteiten in ziekenhuizen." Terwijl de klasse immunosuppressiva op de tweede plaats staat in de geneesmiddelenuitgaven in ziekenhuizen, komt ze op de eerste plaats in de openbare apotheken (433,5 miljoen euro in 2020). Ondanks de komst van biosimilars stelt het MORSE-rapport in 2020 opnieuw een stijging van de uitgaven met 6,2% vast.In 2020 werd veel zorg uitgesteld wegens de covid-pandemie. Als gevolg daarvan zijn de uitgaven voor geneesmiddelen gedaald. "De nettogroei van de ambulante uitgaven die in 2017, 2018 en 2019 werd waargenomen, neemt in 2020 af. De totale ziekenhuisuitgaven blijven stijgen, dus de steile opwaartse uitgavencurve die in 2017, 2018 en 2019 te zien was, vlakt wat af." Het aantal ziekenhuisopnames daalde in 2020 tot onder de 1,6 miljoen (een afname met 12,1% ten opzichte van 2019) en bedraagt het gemiddelde bedrag per opname 83,06 euro. In 2020 bedroegen de uitgaven aan vergoedbare farmaceutische specialiteiten in openbare apotheken 2.718 miljoen euro (94%) tegenover 167,3 miljoen (6%) voor 'andere' terugbetaalbare farmaceutische diensten zoals magistrale bereidingen, diverse vergoedingen (wachtdiensten, vergoedingen voor de levering van methadon, zuurstof, enz.), medische voeding, bepaalde diensten in het kader van de zorgtrajecten diabetes en chronische nierinsufficiëntie, alsook methadon. De top zes voor uitgaven voor andere farmaceutische verstrekkingen in de officina bestaat uit magistrale bereidingen, het honorarium van de huisapotheker, autosondage, honoraria en forfaits zuurstof, specifieke tegemoetkoming contraceptiva, en dieetvoeding. De uitgaven voor magistrale bereidingen in 2020 bedragen ongeveer 65 miljoen euro. Dat bedrag is vergelijkbaar met de uitgaven in 2017, 2018 en 2019. De eigen bijdrage van de patiënt bedraagt 17,2 miljoen euro voor 2020. De uitgaven zijn vergelijkbaar met die van 2019. Van de magistrale bereidingen wordt calciumcarbonaat in capsulevorm het vaakst voorgeschreven, en dat geldt zowel voor 2017, 2018 en 2019 als voor 2020. Op de tweede plaats komt de verstrekking van verbandmiddelen als dusdanig.Het MORSE-rapport meldt een aanzienlijke stijging van de uitgaven voor vergoedbare anticonceptiemiddelen in 2020 tot 13,8 miljoen euro, waarbij 267 miljoen DDD's en 578.000 patiënten betrokken zijn. Deze opwaartse trend is het gevolg van de uitbreiding van een zogenaamde 'specifieke' tegemoetkoming waarbij de leeftijd waarop men recht heeft op vergoeding werd verruimd. De uitgaven voor de morning-afterpil zijn eveneens sterk toegenomen als gevolg van dezelfde verruiming, die terugbetaling ongeacht de leeftijd mogelijk maakt.