...
Vroeger had men alleen een zeer summiere beschrijving als informatie in de catalogus van de veiling: titel van het werk, techniek en afmetingen. En uitzonderlijk een zwart-wit fotootje. Dat was al een grote vooruitgang en het leek wellicht wel op het kunstwerk - maar wat kon men er verder mee aanvangen (qua details, staat van het werk, enzovoort). Nu, zoveel werd toen ook niet verwacht!Zelf gaan kijken was altijd al de boodschap en dat blijft zo. Maar de tijd dat u in de veilingzaal het werk gerust van de muur kon nemen om de achterkant te bekijken ligt nu ver achter ons. Ook meubels openen om erin rond te snuisteren - nu beter eerst vragen.Vandaag vindt men op vele veilingsites foto's van alle voorwerpen en soms zelfs details, ook al eens een achterzijde. De achterkant van een schilderij zegt soms veel over de 'avonturen' van het werk: etiketten van veilingen of van tentoonstellingen, naam en adres van een (vroegere) eigenaar of galerie, (oude) titel. Men ziet er ook, sneller dan op de voorzijde (van schilderijen), sporen van beschadiging en/of herstelling en zo. Als het om beelden gaat - in brons, hout of plaaster - is het ook niet aangewezen die zelf zomaar te inspecteren en zeker niet ze aan te raken, zonder toelating. Hetzelfde geldt voor meubels.Maar de kunstwerken waar u uw oog op laat vallen rustig zelf bekijken is geen verloren tijd. Het is bijna een noodzaak om in alle kalmte een bod uit te brengen. Denk nu aan grafisch werk, bijvoorbeeld. U kan dat natuurlijk ook op scherm bekijken, vergroten, verkleinen... Maar voor werken op papier die al een paar tientallen jaren oud zijn en ingelijst, blijft het blote oog, het beste middel om de staat van het papier en het (zeer) lichte reliëf van een ets of een serigrafie, of een signatuur in potlood vast te stellen. En juist op die details komt het aan, wil men vermijden met een reproductie naar huis te gaan, wat helaas wel al eens gebeurt.Als u dat thuis vaststelt, als het werk uit de lijst wordt gehaald, is het natuurlijk te laat. De veiling gaat er immers van uit dat u het werk zelf heeft onderzocht en de toestand ervan kent. U mag inderdaad alles gratis bekijken, zolang u wil, tijdens de tentoonstelling. Het enige 'positieve' van zo een vergissing is dat uw kritische geest wordt aangescherpt. En die is altijd en overal noodzakelijk! Zich laten meeslepen door een modehype is vaak een gevaar voor uw budget (maar dat geldt niet alleen voor kunst).Of u nu veel of weinig aan kunst uitgeeft is de zaak niet. Er bestaat nog zo iets als het Goede Samaritaancomplex. Een gevaarlijke aandoening! U ontdekt ergens een fraai werkje in een bedenkelijke toestand en als bij wonder tegen een zeer schappelijke schatting. Vol positief gevoel - een echt kunstwerk redden! - overweegt u al het aan te kopen, om het te laten herstellen. Maar bedenk op tijd dat er voor restauratie geen solden bestaan! Kijk dus veeleer uit naar werken in een redelijke toestand - dat is gewoon gezond verzamelaarsverstand. En een wat beschadigd werk aan de man brengen ... dan kan het lang wachten zijn op de redder in de nood!De veilinghuizen bieden advies en heel wat expertise aan voor wie iets wil verkopen. Dat geeft enerzijds enige zekerheid maar geen garantie - tenzij in een apart contract bepaald - en daar hangt ook een kostenplaatje aan vast. Dat is iets dat tussen eigenaar en verkoper moet geregeld worden. En dan moet het koop-publiek nog willen meegaan in al die verwachtingen. Maar dat valt helaas niet te regelen met een toverstok!