...

Theranos, een sterk gehypete start-up die de manier van bloedafname en bloedanalyse zou revolutioneren bleek vals opgezet spel te zijn. Recent, in maart 2023, kwam Elizabeth Holmes opnieuw in het nieuws met de geboorte van haar tweede kind. Theranos, een gezondheidstechnologiebedrijf dat nu niet meer bestaat, werd gesticht in 2003 door Elizabeth Holmes, een jonge entrepreneur geboren in 1984 in een invloedrijke familie. Haar grote droom was om bloedtesten sneller en eenvoudiger te maken - bloedafname met een eenvoudige vingerprik met behulp van een zeer klein tubetje, de 'Nanotainer', en analyse van de bloedstalen door een geautomatiseerde machine, 'Edison' genaamd. Voor velen klonk dit als "te mooi om waar te zijn" en dat bleek (veel) later ook het geval. Het was nochtans allemaal mooi begonnen. Elizabeth was er in korte tijd in geslaagd om zich te omringen met enthousiaste specialisten - op zijn hoogtepunt in 2015 had Theranos meer dan 800 werknemers. Een impressionant detail was ook de Raad van Bestuur die ze bijeen had gekregen, met in 2011 onder andere George Shultz en Henry Kissinger (vroegere Secretaries of State) - men sprak van "de meest illustere Raad van Bestuur ooit" - en het grote aantal invloedrijke investeerders, zoals verschillende bekende politici. Elizabeth runde Theranos als CEO samen met haar vriend Sunny Balwani als COO. De managementstijl van Theranos was gebouwd rond geheimhouderij en een soort angst-terreur-regime. Terwijl het al vrij vlug duidelijk werd dat een vingerprik bloed niet voldoende was om alle testen mee uit te voeren, en de Edison-machine vele mankementen vertoonde die men op allerlei manieren maar onverrichter zake probeerde op te lossen, werd het Theranos-personeel continu onder druk gezet om door te werken.Ondertussen werd al promotie gemaakt voor de technologie door demonstraties op te zetten met de Theranos-machines. In realiteit echter werden de technische tests uitgevoerd op bestaande gecommercialiseerde machines. De vingerprik bloed werd verdund en behandeld om toch zelfs maar een deel van de geplande tests te kunnen uitvoeren.In 2013 sloot Elizabeth een deal met Walgreens om Wellness Centers op te zetten in hun winkels waar mensen op een snelle, eenvoudige en goedkope manier hun bloed zouden kunnen laten testen. In totaal werden zo'n 40-tal centra geopend maar het initiële plan was om dit te doen over de volledige VS. Ondanks het gebrek aan duidelijke gegevens over hoe de technologie eigenlijk werkte, werden de tests beschikbaar gemaakt voor gebruik bij patiënten in 2013, onder andere door het partnership met Walgreens. Dit leidde tot foutieve resultaten op de bloedtesten en misdiagnoses maar dit alles kwam pas later aan het licht. Rond 2014 werd Elizabeth Holmes nog overal aanzien als "de volgende Steve Jobs" - Theranos werd gewaardeerd op $9 miljard en er was meer dan $400 miljoen durfkapitaal opgehaald. In 2015 werd John Carreyrou, de onderzoeksjournalist van de Wall Street Journal (WSJ), benaderd door een informant van Theranos waarna hij een diepgaand onderzoek startte. In oktober 2015 verscheen zijn artikel in de WSJ, evenals korte tijd later zijn boek 'Bad Blood'. Ondertussen kwam ook het regulatoir en justitioneel apparaat in werking, met een officiële inspectie van de Theranos-labs die onregelmatigheden vaststelde en in 2017 kwam er een proces tegen Theranos voor het verbergen of verkeerdelijk voorstellen van feiten, inclusief twee class action lawsuits. In 2018 werd Theranos beschuldigd van massale fraude en Holmes en Balwani werden in beschuldiging gesteld. Het proces startte in 2020 na enig uitstel door covid-19 en de geboorte van Elizabeths eerste kind. In januari 2022 werd Elizabeth Holmes schuldig bevonden en in november veroordeeld tot elf jaar gevangenis - ze zou worden opgesloten vanaf april 2023. Al die tijd is Elizabeth echter in vrijheid gebleven op borgtocht. In september 2022 werd een petitie ingediend voor een nieuw proces, en de geboorte van haar tweede kind onlangs (eind februari 2023) wordt nu aangegrepen als een reden om het begin van haar gevangenisstraf verder uit te stellen. Na het artikel en boek van John Carreyrou in 2015 zijn de media op dit schandaal gesprongen met uitgebreide berichtgeving in de pers. Al in 2019 was er een ABC News Podcast The Dropout en een HBO-documentaire The Inventor. In maart 2022 verscheen de miniserie The Dropout op streamingplatform Hulu, met Amanda Seyfried in de rol van Elizabeth.De Nederlandse versie van Carreyrou's boek verscheen in 2018 als "Bloedfraude - Hoe één vrouw uit Silicon Valley de wereld belazerde". Interessante en vlotlezende lectuur!