...

De imposante Turangalîla-symfonie van de Franse componist Olivier Messiaen (1908-1992) is een tiendelig werk dat het best live tot zijn recht komt. Het bevat ontzettend veel klankkleuren in vele combinaties. Soms klinkt het heel episch en is de klankgolf zo overweldigend dat oordopjes bij een live-beluistering nodig kunnen zijn, maar er zijn ook veel stille en subtiele passages die tot de verbeelding spreken. Het werk uit het midden van de 20ste eeuw bevat heel wat Messiaen-DNA. Zo was de componist onder meer gefascineerd door ritme. Van ritmische figuren die hij uit vogelzang, Indische tablamuziek of uit de eigen creatieve geest haalde, maakte hij 'personages' die hij liet opkomen, zich manifesteren en weer verdwijnen. Daarvoor moest hij alles minutieus noteren. De ritmische procedés zijn daarom vaak ingewikkeld. Ondanks die complexiteit klinkt deze symfonie heel genereus, spontaan, magisch en mysterieus.Meteen na de Tweede Wereldoorlog was Messiaen ook erg begeesterd door religies in diverse culturen en door mythologie. Turanga staat in het Sanskriet voor tijd, beweging en ritme en Lîla verwijst naar het goddelijke spel van leven en dood, van schepping en ondergang. Dat klinkt allemaal door in de Turangalîla-symfonie net als een groot levensenthousiasme en een eerbetoon aan de liefde. Twee van de tien delen kregen de titel Chant d'amour. Daarnaast zijn er ook nog het verfijnde Jardin du sommeil d'amour en Développement de l'amour. Ook de naweeën van de Wagneradoratie in Frankrijk zijn hoorbaar in het werk. Messiaens indrukwekkende kopermotieven die als leidmotieven opduiken, baseerde hij op Wagners Tristanakkoord, opnieuw een verwijzing naar de betovering van de liefde, naar eros en thanatos. Met een hoofdrol voor het slagwerk, een pittige pianosolopartij en het gebruik van het elektronisch instrument ondes-Martenot, creëerde Messiaen met het enorme orkestapparaat een waar klankdelirium. De ondes-Martenot is de voorloper van de synthesizer. Naast aparte tonen kan het ook glissando's produceren. Het wordt bespeeld door Cynthia Millar die al meer dan 200 uitvoeringen aan de ondes- Martenot bracht. Jan Michiels vertolkt de pianopartij.