...

Een krediet bij de bank verkrijgen is niet altijd makkelijk voor een startende ondernemer, een zelfstandige of een bedrijf. En kapitaal aantrekken is misschien zelfs nog moeilijker. Om beginnende ondernemers te helpen lanceerde de staat een financieringsformule met een aanzienlijk belastingvoordeel. Ook de gewesten pakten uit met een lening voor een beperkter duwtje in de rug. Bij de tax shelter die in 2002 werd gelanceerd, gaat het om de financiering van films door een onderneming, met een belastingvrijstelling op de winst van een veelvoud (421%!) van het geïnvesteerde bedrag. Daarnaast bestaat een heel andere tax shelter, bedoeld voor de financiering van ondernemingen door particulieren. Die werkt voornamelijk via platforms voor crowdfunding (zoals BeAngels of Spreds), voor financiering door het publiek dus. Let op: dit is geen lening, maar een deelname in het kapitaal. Er is dus geen sprake van terugbetaling, men kan enkel de aandelen doorverkopen... op een bepaalde dag. Bijvoorbeeld als de oprichters het bedrijf verkopen. Zoals een platform waarschuwt, "is het theoretisch mogelijk om eerder te verkopen, maar omdat de markt niet erg liquide is, is het onwaarschijnlijk dat u een koper zult vinden. Investeren in startende ondernemingen is dus een investering op lange termijn." Het risico is niet te verwaarlozen, maar het belastingvoordeel is navenant: niet minder dan 45% aftrekbaarheid voor een investering in een startende of beginnende (of op zijn minst zeer kleine) onderneming. De voorwaarden zijn de volgende: het bedrijf mag niet meer dan tien werknemers (gemiddeld per jaar) tellen, de omzet mag niet meer dan ? 700.000 bedragen en het balanstotaal niet meer dan ? 350.000. De aftrekbaarheid ligt lager (30%) als het een groter bedrijf betreft, omdat dit als minder risicovol wordt beschouwd. De maxima worden hier met iets meer dan tien vermenigvuldigd, d.w.z. maximaal een omzet van ? 7,3 miljoen, een totaal vermogen van ? 3,65 miljoen en niet meer dan 100 werknemers. Het belastingvoordeel daalt verder tot 25% voor een scale-up of groeibedrijf met iets hogere cijfers: een omzet onder de ? 9 miljoen en totale activa van niet meer dan ? 4,5 miljoen. In dit scenario is het aantal personeelsleden beperkt tot 50. Het belastingvoordeel van deze tax shelter, zelfs als die beperkt blijft tot 25%, is aanzienlijk in vergelijking met de regelingen voor leningen aan ondernemingen die we hieronder bespreken. Dat komt omdat het risico gevoelig hoger ligt. Bij een faillissement krijgt de terugbetaling van een lening immers steeds voorrang op de terugbetaling van het kapitaal. In dergelijke situaties is een onderneming vaak sowieso niet in staat al haar schulden volledig terug te betalen. We gaan hier niet in detail in op de verschillende voorwaarden van het systeem van de tax shelter. Het zijn de platforms die deze voorwaarden uitleggen en toepassen. De winst is echter beperkt, zowel voor de onderneming als voor de individuele belegger. Voor die laatste is dat maximaal ? 100.000 per jaar. Bovendien mag de individuele belegger geen enkele band hebben met het bedrijf waarin geïnvesteerd wordt. Tientallen kleine bedrijven hebben gebruik gemaakt van de tax shelter. Recente of nog lopende acties zijn onder meer die van de Belgische alcoholvrije gin Botaniets, de elektrische bromfietsen met abonnement van Yoda en het platform voor juridisch advies Welexit. Een iets oudere (2019) en bekendere referentie: de ijsjesproducent Franklin. Een andere mogelijkheid is om geld te lenen aan een vriend of familielid die ondernemer is. Dat levert u ook een (klein) belastingvoordeel op. Dit systeem bestaat in de drie gewesten van het land, met modaliteiten die een beetje verschillen, maar steeds met één belangrijke voorwaarde: zowel de kredietgever als de kredietnemer moeten in hetzelfde gewest gevestigd zijn. In Vlaanderen is er sinds 2006 de 'win-win'-lening, die sindsdien al meer dan een half miljard euro heeft gemobiliseerd. De modaliteiten zijn in 2020 uitgebreid. De particulier kan ? 75.000 uitlenen en het bedrijf ? 300.000 lenen. Het belastingvoordeel is beperkt tot 2,5% voor een periode van vijf tot acht jaar. Maar dit percentage kan worden verhoogd tot 30% in geval van niet- terugbetaling, bijvoorbeeld wegens faillissement.In Wallonië draagt de lening de naam 'prêt coup de pouce'. Men kan tot ? 125.000 aan een vaste rentevoet uitlenen (dat is de helft van het maximaal bedrag dat de onderneming mag lenen). De geldschieter verbindt zich voor vier, zes, acht of tien jaar en geniet van een belastingkrediet van 4% voor de eerste vier fiscale jaren en 2,5% daarna. Om te kunnen profiteren van het belastingkrediet moet deze lening geregistreerd worden op het platform van Sowalfin, een formaliteit die binnen drie maanden na de storting van de middelen moet gebeuren. Let op, want het gaat hier om een achtergestelde lening. Bij faillissement komt u pas na andere schuldeisers aan de beurt. Wordt de lening niet terugbetaald, dan kan het belastingkrediet wel tot 30% van het verloren kapitaal oplopen. De Brusselse 'proxi-lening' is vrij gelijkaardig: de kredietnemer kan zowel een KMO als een zelfstandige zijn, terwijl de kredietgever een natuurlijke persoon moet zijn zonder contractuele band met de onderneming. Het maximumbedrag dat kan worden geleend is ook ? 250.000, maar de lening loopt vijf of acht jaar. Het belastingvoordeel is ook 4%, maar slechts gedurende drie jaar, en daarna 2,5%. Een belangrijk verschil is dat de geldschieter ? 50.000 per jaar kan investeren, voor een maximum van ? 200.000. De naamloze vennootschap finance&invest.brussels is verantwoordelijk voor het beheer.