Het echtpaar Domnick, allebei psychiaters in Stuttgart, heeft zich bij leven steevast geïnteresseerd voor de moderniteit. In hun villa in Nürtingen, in de groene rand van de stad, kan je op ontdekking in hun kunstige universum.
...
Op de heuvelflanken boven Nürtingen ligt de villa van de Domnicks. Drs. Ottomar en Greta Domnick hebben de betonconstructie in 1967 laten bouwen, nadien konden ze nog een aanpalend stuk grond kopen - waardoor de Stichting Domnick natuurlijke rust uitstraalt. Zo ervaarde het echtpaar het zelf destijds ook. Professioneel runde het koppel een eigen kliniek in de residentiële Stuttgartse buitenwijk Gänsheide. Ottomar Domnick (1907-1989) groeide op in Greifswald aan de Duitse Oostzee, in een streng en traditioneel milieu. "Een kunstleraar deed echter een zaadje ontkiemen dat levenslang is blijven bloeien. Tijdens zijn studies geneeskunde in Berlijn werd Ottomar een gretig museumbezoeker en dat maakte van hem, naar eigen zeggen, een opener en gelukkiger mens", vertelt conservator Vera Romeu in sappig Schwäbisch. De jonge arts specialiseerde zich in Frankfurt verder als neuroloog-psychiater, en daar ontmoette hij ook Margaretha Gerhardt (1909-1991), een jonge vrijgevochten collega "die skiede, met de brommer reed en rookte", klinkt het. In 1938 trouwden ze en openden ze samen een kliniek in Stuttgart.De jonge psychiaters én kunstliefhebbers - door de nazi's werd moderne kunst toen al als entartet bestempeld - botsten op grenzen. Hun eerste kunstaankopen waren Afrikaanse maskers, "zoals bekend een inspiratiebron voor veel modernistische kunstenaars. Om hun vrouwelijke patiënten te beschermen, pasten ze diagnoses aan. De nazi's dwongen psychiatrische patiëntes immers tot sterilisatie." De oorlogstijd spaarde het koppel niet. Terwijl Greta in Stuttgart achterbleef met de praktijk moest Ottomar naar het Oostfront. Uiteindelijk kreeg hij in Breslau/Wroclaw getraumatiseerde soldaten onder zijn hoede en die liet hij allerlei klusjes uitvoeren: van tuinieren tot werk in ateliers. "Dat was ergotherapie avant la lettre, net zoals hij na de oorlog bij kunstenaars kunsttherapie toepast. In werk van Hans Hartung zit veel geel en zwart. Dat zijn kleuren die typisch zijn voor mensen die met trauma's kampen. Ook in het werk van andere abstracte kunstenaars van vlak na de oorlog vind je die kenmerken terug."Het toeval helpt het artsenpaar een handje: in Stuttgart blijkt Willy Baumeister, een prominente kunstenaar, hun buurman te zijn. Hij opent deuren naar andere avant-gardistische kunstenaars. De woonst van de Domnicks wordt zo al snel een pleisterplaats voor de kunstscène - wat het echtpaar toelaat uit eerste hand modernistische kunstwerken te verwerven. "Dat de Domnicks zich aangetrokken voelden tot abstracte kunst kwam door hun werk als arts. Avant-gardisten proberen zaken die niet zichtbaar zijn in beeld te brengen, dat doen wij als psychiaters ook, was de redenering", dixit de conservator.Door hun nauwe contacten met Duitse kunstenaars is hun kunstverzameling een bijzondere staalkaart van dat naoorlogse tijdsgewricht. Vera Romeu: "Avant-gardekunst werd gezien als een middel tot denazificatie. Toen de Domnicks in 1948 gevraagd werden om een tentoonstelling over Duitse kunstenaars in Parijs te cureren, voelden ze zich bruggenbouwers die aan de hand van kunst de vroegere vijanden dichter bij mekaar konden brengen. Duitsers mochten toen immers niet naar het buitenland reizen. Hun trip naar Parijs, toen hét mekka der abstracte kunst, was een openbaring. Zo'n ervaring wilden ze ook hun landgenoten gunnen, via een reizende expo met werk van onder meer Hartung en Pierre Soulages. In 1949, toen reizen weer kon en mocht, namen de Domnicks kunstenaar Fritz Winter mee naar Parijs." Vanaf de jaren 1950 verschoof de aandacht van het koppel naar andere kunstvormen. Ze zijn (experimentele) films gaan maken zoals 'Jonas' waarin thema's als vervreemding en/of trauma opdoken. En in hun praktijk experimenteerden de psychiaters met elektroshocks als behandelingsmethode. Ook privé mocht het snel gaan: Ottomar Domnick ontving de allereerste Porsche 356.In de loop van de jaren 60 verhuisde het echtpaar naar Nürtingen. De strakke betonconstructie voelt als een blokkendoos die naadloos in mekaar past, waar ruimtes in elkaar overgaan en toch verborgen hoekjes blijken te hebben. "Telkens ik thuiskom, voelt het alsof ik door een bos van kunst moet waden, liet de dokter zich ooit ontvallen." Het is de perfecte verwoording van hoe je als de bezoeker in dit privémuseum met sculpturentuin ook voortdurend ontdekkingen doet.