...

Een performant preventiebeleid vertrekkend vanuit de Vlaamse gezondheidsdoelstellingen is een eerste speerpunt in het welzijnsbeleid van de Vlaamse regering. Daarbij wordt specifiek gekeken naar enkele invalshoeken. De stijging van het aantal eetstoornissen bij voornamelijk tieners en jongeren baart de regering zorgen. Daarom wordt ingezet op online campagnes en doelgerichte informatieverstrekking aan zowel jongeren als hulpverstrekkers. De samenwerking met vzw Eetexpert wordt structureel verankerd. Verslaving is een tweede probleem dat preventief moet worden aangepakt. "Via aanklampend beleid laten we die mensen niet los en hebben we aandacht voor fysieke en mentale aspecten. Verslavingszorg moet een belangrijk aandachtspunt worden in de relevante medische en paramedische opleidingen", aldus het regeerakkoord. Verslavingen beperken zich voor Vlaanderen niet tot drugs, tabak en alcohol. Ook vapen, smartphonegebruik, medicatie, gamen en gokken krijgen de nodige aandacht. Er komen extra ambulante en (semi-)residentiële (crisis)opvang voor mentale en verslavingsgerelateerde problematiek bij jongeren en kinderen en de drughulpverlening binnen de reguliere zorg wordt versterkt, ook voor mensen met een justitieel statuut. Door burgers snel en eenvoudig objectieve informatie aan te bieden, moeten ze beter geïnformeerd zijn over gezondheid en welzijn, over gezondheidsvaardigheden. "We bestrijden desinformatie. Zo kan elke burger bewustere keuzes maken op het vlak van gezondheid en gezonder leven." De regering wil tevens maatregelen nemen om het groeiende probleem van obesitas op te lossen. "Waar nodig reiken we ondersteuning en zorg aan gericht op psychosociale en fysieke gezondheidsverbetering." Deelname aan de bestaande bevolkingsonderzoeken wordt gestimuleerd. Voorts wil de regering de mogelijkheid van nieuwe onderzoeken evalueren. "Met behulp van nieuwe technologieën en artificiële intelligentie maken we screeningsprogramma's efficiënter en meer doelgericht." Vlaanderen wil ook in de toekomst blijven inzetten op vaccinatieprogramma's voor kinderen en volwassenen op basis van wetenschappelijke evidentie. De samenwerking binnen de eerste lijn moet worden versterkt zodat problemen sneller opgespoord kunnen worden en sneller ingrijpen mogelijk is. Een centrale rol is daarbij weggelegd voor de huisarts en de huisapotheker. "Risicopatiënten worden geselecteerd om hen via gerichte acties zo gezond mogelijk te houden. Een goede samenwerking en gegevensdeling tussen arts, apotheker en andere zorgverstrekkers zijn daarbij onontbeerlijk. Een groot hoofdstuk binnen het regeerakkoord is gewijd aan "mentaal welzijn, mentale weerbaarheid en veerkracht". Omdat de meeste mentale problemen ontstaan voor het 25ste levensjaar wil de Vlaamse regering inzetten op preventie, bewustwording bij de jeugd en hun sociale omgeving en de ondersteuning van ouders. Daarbij moet er wel over worden gewaakt dat niet elke vorm van mentaal onbehagen wordt geproblematiseerd, gemedicaliseerd en getherapeutiseerd. Er wordt naar gestreefd in elke eerstelijnszone minstens één OverKop-huis te hebben. Neurobiologische ontwikkelings- en mentale stoornissen moeten sneller worden opgespoord in gespecialiseerde centra, waarbij naast psychiaters ook andere disciplines worden ingeschakeld. "We zorgen ervoor dat kinderen sneller een diagnose krijgen zodat de juiste behandeling op tijd wordt opgestart, zonder echter iedereen een label te willen geven." Het Actieplan Suïcidepreventie loopt nog tot 2030, maar de nieuwe regering kondigt aan recente ontwikkelingen te evalueren en het actieplan op basis daarvan bij te sturen. De regering Diependaele wil snel werk maken van de implementatie van het nieuwe organisatiemodel van de geestelijke gezondheidszorg, zoals voorzien in het decreet van 5 april 2019. Het eerste vangnet is daarbij het sociale netwerk, waarna in een tweede fase laagdrempelige ambulante zorgverlening bij de psycholoog een belangrijke rol speelt. Patiënten met een matige tot ernstige psychologische aandoening moeten terechtkunnen in de Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg (CGG). Elk CGG moet een werking voorzien voor Kinderen met Ouders met Psychische Problemen (KOPP) en voor Kinderen van Ouders met een Afhankelijkheidsproblematiek (KOAP). Volstaat ambulante zorg niet, dan moet hooggespecialiseerde psychologische en psychiatrische opvang snel beschikbaar zijn. Zij moeten ook paraat staan voor acute noodsituaties die een spoedinterventie vereisen. Binnen de ouderenzorg wordt dementie prioriteit nummer 1. "De hulpverlening is momenteel onoverzichtelijk en te veel verspreid, waardoor er veel tijd verloren gaat." Vroegdetectie en een meer gecoördineerde en geïntegreerde aanpak dringen zich op. "Ook personen met jong- dementie moeten snel en duidelijk geïnformeerd en ondersteund worden, bij voorkeur in de vertrouwde thuissituatie, waar nodig in een gespecialiseerde setting." De concrete aanpak wordt neergeschreven in een nieuw dementieplan. De regering wil werk maken van een sterkere aanwezigheid van huisartsen in huisartsarme gemeenten en ook de uitbouw van meer multidisciplinaire eerstelijnspraktijken staat hoog op de agenda. "In overleg met de federale overheid hebben we aandacht voor de ondersteuning van stagemeesters in regio's waar er een schaarste is aan huisartsen of tandartsen." Net als in veel andere domeinen van het regeer- akkoord wordt gewezen op het belang van de kennis van het Nederlands. Dat geldt zeker voor zorgverstrekkers indien ze kwaliteitsvolle zorg willen aanbieden. Binnen het luik Onderwijs staat het regeerakkoord stil bij de artsenquota. "We bouwen de Vlaamse Planningscommissie uit tot een Vlaamse Commissie voor de planning van zorg- en welzijnsberoepen, met als doel een voldoende aanbod van huisartsen te verzekeren voor het hele Vlaamse grondgebied. Speciale aandacht gaat daarbij naar de nood aan Nederlandstalige artsen in Brussel en de Vlaamse Rand." Het Vlaamse zorglandschap wordt vaak gezien als een lappendeken van structuren. Dat erkent ook deze regering door te stellen dat ze werk wil maken van administratieve vereenvoudiging en de strijd wil aanbinden met overbodige structuren. "Een logische en heldere structuur moet geïntegreerde zorg in Vlaanderen verder faciliteren. We zetten in op een versterkte integratie en afstemming van de verschillende zorgstructuren (Logo's, eerstelijnszones, zorgregio's, enz.) waarbij we de verschillende structuren afstemmen op de Vlaamse referentieregio's." Digitale gezondheidsapplicaties en technologie kunnen zorgverstrekkers ontlasten, de kwaliteit van de zorg verbeteren en het makkelijker maken voor de patiënt om zijn gezondheid op te volgen. De patiënt moet voor de Vlaamse regering meer dan ooit de regie in eigen handen krijgen, zonder verplaatsingen naar een arts of ziekenhuis te moeten maken. Om dat mogelijk te maken, moeten de digitale vaardigheden van patiënten verder worden ontwikkeld. Nog inzake digitalisering wil de regering dat alle gezondheidsdata van de Vlaming op één platform worden verzameld en ontsloten. Vitalink wordt gepositioneerd als dé raadpleegbare gezondheidskluis. Ook Alivia, het digitale zorg- en ondersteuningsplan wordt verder uitgerold. De Vlaamse regering gaat het gesprek aan met de federale regering om in het GMD een 'Care Set Geestelijke Gezondheidszorg' te ontwikkelen. Het gedeeld elektronisch patiëntendossier mét medicatieschema wordt deze legislatuur uitgerold. Na een debat in de plenaire vergadering waarin de pure 'gezondheidsonderwerpen' slechts zijdelings werden besproken, keurde het Vlaams parlement zoals verwacht meerderheid tegen oppositie de regeerverklaring goed.