...

Door het nieuwe Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen (WVV) veranderde er heel wat voor bestaande vennootschappen en verenigingen. Zo werd er gesnoeid in het aantal vennootschapsvormen. Er blijven er zes over: vzw, maatschap, vennootschap onder firma (vof), commanditaire vennootschap (CommV), besloten vennootschap (bv), coöperatieve vennootschap (cv) en naamloze vennootschap (nv). Bestaande vennootschappen moeten indien nodig worden omgezet naar een nieuwe vorm, bijvoorbeeld van de oude bvba naar de nieuwe bv. Vrije beroepen, zoals artsen die werken met een coöperatieve vennootschap, zullen een andere vennootschapsvorm moeten kiezen, want de nieuwe cv is alleen bedoeld voor echte coöperaties. Een omvorming naar een bv is in dat geval de meest voor de hand liggende optie. Het WVV geeft ondernemers meer vrijheid om hun vennootschap vorm te geven. Zo is er voor een bv geen minimumkapitaal meer nodig maar alleen een toereikend startvermogen, en kan een bv aandelen zonder stemrecht of met meervoudig stemrecht uitgeven. Anderzijds zijn er een hele reeks dwingende bepalingen waarvan men niet mag afwijken. Zo mag een bestuurder geen dubbel mandaat meer hebben door tegelijk als natuurlijk persoon en als vaste vertegenwoordiger van een rechtspersoon te zetelen, en mag een rechtspersoon-bestuurder zich niet meer laten vertegenwoordigen door een andere rechtspersoon die op haar beurt vertegenwoordigd wordt door een natuurlijke persoon. Een andere belangrijke bepaling is dat winstuitkeringen niet tot gevolg mogen hebben dat het eigen vermogen van de vennootschap negatief wordt (balanstest), en of dat de vennootschap haar schulden niet meer zou kunnen betalen (liquiditeitstest). Om de overgang geleidelijk te laten verlopen, werd een overgangsperiode met drie fases voorzien, zodat vennootschappen de tijd kregen om hun statuten en werking aan te passen. In de eerste fase (vanaf 1 mei 2019) was het WVV alleen van toepassing op nieuw opgerichte vennootschappen en op bestaande vennootschappen die hun statuten vrijwillig aanpasten aan de nieuwe bepalingen (de zogenaamde 'opt-in'). In de tweede fase (vanaf 1 januari 2020) werden ook bestaande vennootschappen onderworpen aan de dwingende bepalingen van het nieuwe WVV. Waar deze conflicteren met de bestaande statuten, gaan de nieuwe regels voor. Bestuurders die de regels negeren, riskeren persoonlijk en hoofdelijk aansprakelijk gesteld te worden voor fouten zoals het uitkeren van winst zonder de verplichte balans- en liquiditeitstest. De derde fase gaat in op 1 januari 2024. Vennootschappen die dan hun statuten nog niet hebben aangepast, worden dan automatisch omgezet naar de meest vergelijkbare vorm uit het WVV. De vennoten of aandeelhouders moeten dan ten laatste op 30 juni 2024 een algemene vergadering houden om de statuten aan te passen. Als de statuten van uw vennootschap nog niet werden aangepast aan de nieuwe regels, wordt dat dus de hoogste tijd. Indien u kiest voor een omzetting naar de vorm die het dichtst bij de bestaande vorm aansluit (bijvoorbeeld van bvba naar bv), volstaat een gewone statutenwijziging. Als u niet kiest voor de meest vergelijkbare ondernemingsvorm, is een zwaardere procedure nodig waarbij een balans wordt opgesteld en een bedrijfsrevisor toezicht houdt. Voor een bestaande Vennootschap Onder Firma (vof) of een Gewone Commanditaire Vennootschap (gcv) moeten de aangepaste statuten goedgekeurd worden door de algemene vergadering, en daarna gepubliceerd worden in het Belgisch Staatsblad en neergelegd bij de ondernemingsrechtbank. Voor de meeste andere vennootschapsvormen is een bezoek aan de notaris nodig om de statutenwijziging door te voeren. De omzetting naar een nieuwe vennootschapsvorm is ook een moment om de balans van de vennootschap door te lichten en indien mogelijk aan te passen. Zo kan bij de omvorming naar een nieuwe bv het oude minimumkapitaal terugbetaald worden, of kan de rekening-courant omgezet worden in vermogen. Maar zowel juridisch als fiscaal zijn er ook een aantal valkuilen die u daarbij moet vermijden. Laat u daarom zeker bijstaan door uw accountant of juridisch adviseur.