Met de digitale tool van 'Born in Belgium Professionals' kunnen zorg- en hulpverleners reeds in een vroeg stadium van de zwangerschap een beeld krijgen van de psychosociale kwetsbaarheid van de zwangere vrouw. Voor meer dan 2.000 vrouwen werd intussen een dossier geopend.
...
Born in Belgium Professionals is een Riziv-project dat een digitale tool aanbiedt, ontwikkeld door én voor professionals die werken met of voor (kwetsbare) zwangere vrouwen. Momenteel werken meer dan 50 zorgorganisaties mee aan het project. De tool is een online, gedeeld platform dat informatie over de psychosociale situatie van de zwangere vrouw centraliseert en ter beschikking stelt van haar hulp- en zorgverleners uit de (para)medische en sociale sector, conform de privacywetgeving (GDPR). Tijdens de zwangerschap wordt gescreend naar psycho- sociale kwetsbaarheden, zodat de hulp- en zorgverleners vervolgens proactief en efficiënt gepersonaliseerde zorg kunnen aanbieden. Kwetsbaarheden die bij deze vrouwen regelmatig aan het licht komen zijn financiële noden, problemen met de huisvesting, te weinig sociale steun, psychologische antecedenten en indicatie van depressie of angst. De tool bestaat enerzijds uit een wetenschappelijk onderbouwde vragenlijst die zorg- en hulpverleners toelaat om systematisch te screenen naar de psychosociale situatie van zwangere vrouwen. Op basis van de antwoorden rolt de tool een aangepast zorgpad uit, en stelt verschillende zorginstellingen voor die de zwangere vrouw en haar gezin mee verder kunnen ondersteunen zowel tijdens de zwangerschap als in de postpartale periode. De tool is anderzijds een uniek gedeeld samenwerkingsplatform waarmee zorg- en hulpverleners een overzicht krijgen van de psychosociale situatie van een zwangere vrouw en van iedereen die in haar zorgteam optreedt (medisch en niet-medisch). Er kan zowel intern worden samengewerkt in een ziekenhuis, maar ook transmuraal met de externe hulp- en welzijnsorganisaties uit de regio. Recent diende Born in Belgium Professionals een aanvraag in om eHealth-partner te worden. Dit zou voor het eind van dit jaar rond moeten zijn. In AZ Turnhout wordt de tool van Born in Belgium Professionals (BIB) sinds februari 2023 gebruikt. Dr. Magali Verheecke (gynaecoloog, AZ Turnhout): "In onze regio is er een problematiek van kinderarmoede, en vanuit ons ziekenhuis willen we die problemen, samen met de Stad Turnhout, aan de bron aanpakken. We bespraken opties om gezinnen prenataal te ondersteunen en zo kwam het Riziv-project Born in Belgium Professionals in beeld. Alvorens van start te gaan, wilden wij vanuit het ziekenhuis eerst zorgen voor voldoende ondersteuning van het project door de eerstelijnspartners. Die stappen zijn intussen gezet." Tijdens de eerste consultatie van een zwangere vrouw bij de huisarts in de regio en/of in het AZ Turnhout wordt de screening kort uitgelegd. De patiënte krijgt op dat moment de brochure. De screening zelf gebeurt tijdens een eerste individuele consultatie bij de vroedvrouw in het ziekenhuis. "Nadat de vrouw haar toestemming heeft gegeven voor het opstarten van een BIB-dossier (via het tekenen van een 'informed consent'-formulier, n.v.d.r) zal de vroedvrouw tijdens de prenatale consultatie de screening systematisch en volledig afnemen. We registreren niet echt weerstand bij het afnemen van de screening. Wel merken we een verschil op bij de screening van vrouwen die de taal niet machtig zijn en die met hun partner op raadpleging komen. Soms gebeurt het dat de man bij relationele vragen zelf antwoordt dat de situatie in orde is. Gelukkig is de tool intussen in meer dan tien talen beschikbaar", zegt dr. Verheecke. Het gebruik van de tool heeft in AZ Turnhout geleid tot meer multidisciplinair overleg, tussen gynaecologen, vroedvrouwen, de sociale dienst, maar ook pediaters. "De dossiers met de meeste kwetsbaarheden worden besproken tijdens een driemaandelijks overleg en dat is nuttig, want de situatie wordt dan vanuit verschillende invalshoeken belicht. Op die manier sluit de aangeboden hulp naadloos aan bij de individuele noden van de vrouw." Een eerste analyse in de regio Turnhout toont vooral problemen met huisvesting en mentaal welzijn. Ook werd duidelijk dat een case manager, die de zwangere vrouw bij de hand neemt en erop toeziet dat de juiste acties tijdig worden ondernomen, een meerwaarde kan zijn. De subsidiëring voor deze functie werd intussen toegekend door Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Hilde Crevits (CD&V). En wat brengt de toekomst nog voor het BIB-project in AZ Turnhout? "We willen verder inzetten op het luik wisselwerking tussen het ziekenhuis en de externe partners (Kind & Gezin, de externe vroedvrouwen, de huisartsen, het OCMW, Huizen van het Kind,...). Ons doel is dat zoveel mogelijk externe partners toegang hebben tot de BIB-tool en deze actief gebruiken, zodat wij feedback hebben over hun acties als wij de tool openen in het ziekenhuis. Samen met de eerstelijnspartners willen we ook werken aan een betere psychische opvang, zodat we (thematische) zorgpaden kunnen aanbieden in de bredere regio", besluit dr. Verheecke.