...
Bij ongeveer 20% van de patiënten met Covid-19 die in het ziekenhuis opgenomen worden, ontstaat ernstige longschade. Dit wordt toegeschreven aan een overmatige productie van cytokines, wat soms zelfs de proporties van een cytokinestorm aanneemt (zie ook blz. 14). In de studie zullen 342 patiënten met een ernstige Covid-19 en een beginnende cytokinestorm behandeld worden met geneesmiddelen die worden gebruikt bij reumapatiënten: anakinra (een remmer van interleukine-1), tocilizumab (een remmer van interleukine-6 - receptor) of siltuximab (een remmer van interleukine-6). "We hopen dat we patiënten kunnen behoeden van een opname op de afdeling Intensieve zorg door de anticytokinetherapie vroeg op te starten", zegt prof. Bart Lambrecht, longarts aan het UZ Gent, onderzoeksdirecteur ontstekingsziekten van het VIB (Vlaams Instituut voor Bio-technologie) en coördinator van de studie. Een groep controlepatiënten - één vijfde van de deelnemers aan de studie - zal enkel de huidige standaardbehandeling krijgen. "Studies uit het buitenland tonen aan dat tot 75% van de patiënten met deze ernstige vorm van Covid-19 gunstig reageert op de reumamedicatie, maar er werd niet vergeleken met standaardbehandeling. We moeten ook uitzoeken welke van de reumamedicatie het best werkt en of combinatietherapie misschien beter is. Momenteel wordt te veel geëxperimenteerd met deze behandelingen. We hopen dat onze studie snel uitsluitsel brengt over de werking en mogelijke bijwerkingen", dixit prof. Lambrecht. De studie werd opgezet door het UZ Gent in samenwerking met het Federaal Kennis Centrum voor Gezondheidszorg. Ze loopt in negen centra in België, waaronder de universitaire ziekenhuizen van Gent, Antwerpen, Brussel (UZ Jette, Hôpital Erasme, Saint-Luc, Sint-Pietersziekenhuis) en Luik, het AZ Sint-Jan in Brugge en Ziekenhuis Oost-Limburg in Genk.Bart Lambrecht: "De studie wordt gefinancierd door het KCE, dat ook meehielp met het design van de studie. Onze klinische onderzoeksteams van het Health Innovation and Research Institute (UZ Gent), de dienst Longziekten (UZ Gent), het Ethisch comité (UZ Gent), het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten (FAGG) en KCE hebben letterlijk dag en nacht gewerkt om dit zo snel op de rails te krijgen. Iedereen voelde de urgentie aan. Procedures die normaal weken duren, werden nu afgerond binnen 48 uur." Prof. Lambrecht verwijst overigens naar een tweede multicentrische studie, waarin ook al patiënten zijn opgenomen. Hierbij wordt gepeild naar het effect van een inhalatiebehandeling met granulocyte-macrophage colony stimulating factor (GM-CSF). "Uit de literatuur is al eerder gebleken dat CM-CSF het enige cytokine is dat in de long toestromende monocyten omzet tot rustende alveolaire macrofagen. Daar zit een defect bij Covid-patiënten met een ongunstige evolutie. De monocyten komen niet tot rust en blijven cytokines afscheiden." Een uitgebreid interview met prof. Lambrecht leest u in onze volgende editie.