...

Het middel is een combinatie van tixagevimab en cilgavimab, en wordt gecommercialiseerd onder de naam Evusheld. Luidens de indicatie van de bijsluiter is het bestemd voor pre-exposure prophylaxis tegen covid-19 bij volwassen patiënten. Evusheld wordt intramusculair toegediend. Vorige woensdag verspreidden het KCE en het FAGG naar artsen een gezamenlijke nota met meer bijzonderheden. Omdat het niet de bedoeling is dat Evusheld het vaccin tegen covid-19 vervangt, heeft de Task Force Covid Therapeutics beslist het gebruik ervan voor te behouden voor patiënten die wegens stoornissen van het immuunsysteem onvoldoende beschermd zijn na de tweede booster van het vaccin. Er blijkt immers een groep patiënten met ernstige immuundepressie te bestaan bij wie de antilichaamtiter na de tweede booster nog altijd laag of niet detecteerbaar is. Een risicovolle situatie, want - zo meldde prof. Goldman vorige maandag op de persconferentie - van de 100 patiënten die momenteel met covid-19 op intensieve zorg opgenomen zijn, mogen we schatten dat er 40 een onderliggende immuundepressie hebben. Het voorschrijven en toedienen van Evusheld wordt uitsluitend toevertrouwd aan specialisten die patiënten met een ernstige immuundepressie behandelen. De overheid verzoekt deze artsen proactief contact op te nemen met patiënten die voor toediening van Evusheld in aanmerking komen. Het gebruik zal worden beperkt tot patiënten bij wie de titer van antilichamen tegen het spike-eiwit na de tweede booster van het vaccin nog altijd lager is dan 260 BAU/ml. Evusheld wordt verdeeld via de ziekenhuisapotheek. Het EMA verleende Evusheld goedkeuring voor de pre-exposure prophylaxis van covid-19 op basis van de PROVENT-studie. Daarbij werden iets meer dan 5.000 personen gerandomiseerd naar één dosis Evusheld of placebo. Alle deelnemers hadden een risico om onvoldoende te reageren op vaccinatie tegen covid-19 (zoals een verstoord immuunsysteem) of een risico op ongunstig verloop bij een infectie met het SARS-CoV-2 (door comorbiditeit). In vergelijking met placebo deed Evusheld het risico op symptomatische covid-19 afnemen met 77% in de primaire analyse en met 83% na een follow-up van zes maanden. "Evusheld beschermt langdurig want de twee antilichamen die erin vervat zitten, zijn ontworpen om verschillende maanden in het lichaam aanwezig te blijven", commentarieert Michel Goldman. De PROVENT-studie werd uitgevoerd vóór de omikronvariant opdook, maar hier heeft de immunoloog bemoedigend nieuws: "In tegenstelling tot andere monoklonale antilichamen blijft Evusheld zijn antivirale activiteit behouden tegen de BA.2-variant, die bij ons overheerst. Dat blijkt uit een recente studie van het Pasteur Instituut van Parijs en de KULeuven, die onder vorm van een preprint gepubliceerd is. Er zijn nog geen gegevens over de nieuwe varianten BA.4 en BA.5, maar bevindingen die werden bekendgemaakt in Science over de residuele activiteit van antilichamen opgewekt door de infectie of door vaccinatie zijn enigszins geruststellend." Hij waarschuwt: "Het volstaat niet de behandeling goed te keuren, artsen en patiënten moeten ook weten dat ze beschikbaar is." In Frankrijk kwam Evusheld al eerder op de markt. Daar heeft men beseft dat slechts 25% van de patiënten die in aanmerking kwamen, de behandeling ook kregen. Naar schatting zou men 300 levens hebben kunnen redden als alle adequaat geselecteerde kandidaten waren behandeld. Volgens prof. Goldman zouden in België zo'n 15.000 personen in aanmerking komen voor behandeling met Evusheld. Gezegd mag nog dat patiënten met een ernstige immuundepressie ook kunnen beschikken over Paxlovid. Deze combinatie van twee proteaseremmers (nirmatrelvir/ritonavir) heeft eveneens blijk gegeven van een forse impact op de prognose van de patiënt, zo getuigen de resultaten van de fase 3-studie die bij de gezondheidsoverheden werd neergelegd: bij hoogrisicopatiënten deed toediening van Paxlovid het risico op evolutie naar ernstige covid-19 met 89% afnemen als het middel binnen de drie dagen na het opkomen van de symptomen werd toegediend. Paxlovid moet binnen de vijf dagen na het begin van de symptomen worden genomen. Zoals prof. Goldman aanstipt, is het hier wel uitkijken voor interacties met geneesmiddelen die bij hoogrisicopatiënten vaak worden gebruikt. Ook Paxlovid kan alleen worden voorgeschreven door specialisten die patiënten met ernstige immuundepressie behandelen, met dien verstande dat het middel via de openbare officina wordt afgeleverd. Cardiovasculaire en trombo-embolische incidenten waren in de PROVENT-studie frequenter in de groep met Evusheld dan in de groep met placebo. Hoewel het EMA het verband niet bewezen acht, beveelt het KCE aan bij patiënten met een verhoogd cardiovasculair of trombo-embolisch risico een afweging te maken.