...

Over deze groep zwervende mensen bestaan nogal wat misverstanden, in leven gehouden door populistische denkbeelden als zouden ze op weg zijn om onze cultuur en welvaartsstaat om zeep te komen helpen.Dat beeld is problematisch omdat het klinkt alsof er een vloedgolf van wanhopigen op weg is om een plek in ons land op te eisen. De werkelijkheid is genuanceerder. De meeste vluchtelingen (60%) zijn in eigen land op de dool. Bijna 80 procent van zij die de grens overstaken verblijft in een buurland. Slechts 16% komt in een westers land terecht. Veel vluchtelingen leven al vele jaren op dezelfde plek. Een tienjarig Palestijns meisje dat in 1949 in een Libanees of Jordaans vluchtelingenkamp terecht kwam leeft daar op haar 80ste nog steeds, met haar kinderen, kleinkinderen en achterkleinkinderen. Ze staan allemaal geregistreerd als vluchteling. Dat is waar ze wonen en werken. Vluchteling lijkt iets tijdelijks te zijn, vaak is het permanent.Dat is ook wat opvalt aan de verhalen en beelden in Rooted van de Nederlandse fotograaf Henk Wildschut. Rooted is het derde deel van een trilogie over het leven van vluchtelingen en migranten, na Shelter en Ville de Calais. De vluchtelingen zijn ontheemd maar maken zich toch een thuis. Ze bouwen primitieve huizen met een minimum aan spullen en, opvallend, ze hebben planten. Die bloemen, groenten, struiken of kruiden staan vaak in bakjes, potten of blikken, alsof ze op eender welk moment meegenomen kunnen worden wanneer ze plots zouden moeten vertrekken. Ze staan onder het druppende wasgoed omdat in barre omstandigheden het water schaars is. Wildschut toont nergens mensen maar geeft zo een ontroerend, poëtisch en tegelijkertijd tragisch beeld in vluchtelingenkampen in Calais, Tunesië, Jordanië en Libanon. De planten van de kampenbewoners zijn geworteld terwijl zij die ze verzorgen zelf ontworteld zijn. De vaak onooglijke planten staan voor hoop en troost, voor de waardigheid om voor iets te zorgen, om iets te doen groeien, om de toekomst te laten opbloeien. Ze getuigen van een verlangen naar een normaal bestaan. Deze microtuinen staan voor een warm idee van menselijkheid, vorm gegeven in een prachtig fotoboek. Wildschut toont nergens mensen, hij laat muren en planten getuigen over het lot van de ontheemde: "When I see green, I remember home."