Het Parijse avontuur

Het nu stilaan naar zijn einde lopende Beethovenjaar leverde naast heruitgaven van Beethovenklassiekers ook boeiende uitgaven op die nieuwe inzichten over de componist en zijn muziek reveleren. Dat laatste is het geval voor Beethoven and his French Piano. Tom Beghin die een carrière als pianist met die van onderzoeker en leraar combineert sleept je in deze publicatie mee in Beethovens Parijse droom en speelt op een kopie van zijn Erard-piano.

...

Tom Beghin is onder meer verbonden aan het Orpheus Instituut in Gent. Daar lag hij mee aan de basis van Inside the Hearing Machine voor de tentoonstelling Hotel Beethoven die opnieuw open is voor publiek in Bozar. Tom Beghin deed er onderzoek naar de Gehörmachine die de slechthorende componist liet bouwen en hem in staat moest stellen om de pianoklanken (of trillingen?) toch nog enigszins op te vangen. Voor de nieuwe dubbel-cd ging Tom Beghin op zoek naar de muziek en het verhaal achter Beethovens Erard-piano uit 1803. Van de 14 piano's die Beethoven in zijn leven bezat, en waarvan er slechts twee niet van Weense origine waren, bekleedt de Erard-vleugel een bijzondere plaats. Beethovens fascinatie voor de instrumenten van het Franse merk ontstond in 1803. Ze was wellicht ingegeven door het feit dat de in Parijs erg succesvolle Weense componist Joseph Haydn er eentje cadeau had gekregen.Ook de specifieke technische mogelijkheden van de Erard-piano en de muziek die aan het pas opgerichte Parijse conservatorium op maat van de jonge pianovirtuozen ontstond, maakte Beethoven ongetwijfeld nieuwsgierig. Hij speelde in die periode ook enige tijd met het idee om naar Parijs te verhuizen. Zijn intense fascinatie voor Parijs duurde van oktober 1803 tot 1806 toen hij de zogenaamde pianosonate Appassionata beëindigde. Toen Napoleon zich tot keizer kroonde ontwaakte Beethoven definitief uit zijn Parijse droom.De ontnuchtering deed hem ook loskomen van zijn fascinatie voor de Erard-piano. Al gauw liet hij technische ingrepen uitvoeren om het instrument een meer Weense aanslag te verlenen.Ondanks de vele frustraties die dat proces met zich meebracht, hield Beethoven het instrument toch nog vele jaren bij zich. Pas enkele maanden voor zijn dood schonk hij het aan zijn broer Johann die apotheker was in Linz. Die droeg het in 1843 over aan het Linz Musealverein.De voorbije vier jaar werd het in het Orpheus Instituut in Gent grondig bestudeerd. Tom Beghin bespeelde de kopie die Chris Maene ervan maakte. De dubbel-cd bevat het kernrepertoire dat Beethoven voor het instrument componeerde, zoals de Waldsteinsonate en de Appassionata, samen met enkele stukken van Parijse tijdgenoten die dit type instrument zeer goed kenden. Opmerkelijke gelijkenissen in concept en structuur zijn er tussen Louis Adams sonate opus 8/2 en Beethovens opus 53, beide in de toonaard van do groot. Tom Beghin vertolkt die werken met oog voor detail en exploreert de Erard-klankwereld ten volle. Het 136 pagina's tellende cd-boekje is een rijke bron van informatie en biedt naast vele wetenswaardigheden over het instrument ook tal van verhelderende illustraties en een interview met Chris Maene. Een QR-code geeft ook toegang tot bonus video-materiaal.