De laatste weken van het jaar zijn traditiegetrouw gevuld met vele kerstconcerten die doorgaans een specifiek, en tegelijk uitgebreid, repertoire bieden. De coronamaatregelen leggen die livetraditie dit jaar ongenadig stil. Misschien brengen nieuwe opnames van kerstmuziek toch wat soelaas in deze uitzonderlijke omstandigheden.
Brits-Duitse kerst
...
Christmas carols horen in Groot-Brittannië tot kerst net zoals plumpudding en kalkoen. In deze tijd worden ze gewoonlijk in veel kathedralen en kerken gezongen. In King's College Chapel in Cambridge houdt men zelf een traditie van meer dan 100 jaar in stand.Koordirigent Marcus Creed kent deze Engelse traditie als geen ander. Hij heeft sedert 2003 ook een sterke band met het Vokalensemble Stuttgart. Met hen brengt hij een selectie van 19 Christmas carols. Zijn keuze bevat bekende werken zoals Ding dong merily on high, maar ze biedt vooral veel afwisseling met muziek van de middeleeuwen tot vandaag.De carols kenden dankzij het musicologisch opzoekingswerk van Ralph Vaughan Williams vanaf de 20ste eeuw een revival zodat het niet mag verbazen dat ook muziek van Gustav Holst, Benjamin Britten, John Taverner of Thomas Adès in dit programma opduikt. Ze past perfect naast de zesstemmige carol voor Kerstdag uit 1611 van William Byrd.Marcus Creed stelde een boeiend en gevarieerd kerstprogramma samen. Hij presenteert het met een gemengd meerstemmig koor, het voortreffelijke Vokalensemble Stuttgart. Wie weet kan deze geslaagde Brits-Duitse artistieke samenvloeiing ook nog helpen om de Brexit wat beter te verteren. Het vocaal ensemble Chanticleer werd in 1978 door een jonge Texaanse zanger en musicoloog in San Francisco opgericht. Louis A. Botto nodigde enkele vrienden uit Grace Cathedral en uit andere koren bij hem thuis uit om samen renaissancemuziek te zingen.Aan het einde van dat jaar volgde een eerste kerstconcert. Al gauw was dit ensemble een begrip in de hele Bay Area. Het succes werd alsmaar groter en het repertoire groeide snel. Chanticleer werd 30 jaar geleden een professioneel ensemble dat geregeld in de VS en ook internationaal ging toeren. In de afgelopen decennia zongen zo'n 130 zangers in het vocaal ensemble dat voor de opnames van hun nieuwe kerstalbum uit 12 stemmen bestaat: contratenoren, tenoren, baritons en bassen vormen een exclusief mannelijke koorklank. Hun populairste optredens zijn nog altijd de kerstprogramma's.Voor Chanticleer sings Christmas tappen ze uit hetzelfde vaatje. Deze keer maakten ze een selectie met Gregoriaans, renaissancemotetten en carols. Veel Europees repertoire dus, met Franse, Duitse, Engelse en Spaanse kerstmuziek, en sporadisch ook een Amerikaanse of Canadese traditional. Onder leiding van William Fred Scott brengt Chanticleer tot slot ook een heerlijke uitsmijter: een speciaal voor het ensemble gemaakte Christmas Medley van Rosephanye Powell. Een uitstekende en aanstekelijke kerst-cd. Een echte klassieker in deze kersttijd is Bachs Weihnachtsoratorium (BWV 248). Het werk wordt gevormd door zes cantates die Bach uitvoerde op Kerstmis, tweede kerstdag, derde kerstdag, Nieuwjaar en de zondag na Nieuwjaar. Uit Bijbelcitaten, kerkliederen en vooral nieuw geschreven poëzie liet Bach verschillende muzikale vormen voortvloeien. Hij plaatste niet zozeer de dramatische vertelling, maar de reflectie op de bekende Bijbelse verhalen uit deze tijd van het jaar centraal.Door zijn drukke werkzaamheden in het najaar van 1734 in Leipzig recycleerde hij gretig fragmenten uit eerdere wereldlijke cantates. Zo ook het beroemde openingskoor Jauchzet, frohlocket, auf, preiset die Tage! dat meteen een feestelijke toon zet. Er bestaan al ontzettend veel opnames van dit meesterwerk, en precies omwille van die grote aantrekkingskracht blijven er interessante nieuwe versies verschijnen.Ditmaal is er een integrale van de zes cantates door het orkest en koor van de J.S. Bach-Stiftung onder leiding van Rudolf Lutz. Ze namen het werk op in de evangelische kerk in het Zwitserse Trogen. Er wordt stijlbewust en geïnspireerd gemusiceerd. Uitstekende solisten als Monika Mauch of Stephan MacLeod dragen de vele prachtige aria's. Deze tijdloze muziek kreeg opnieuw een heel degelijke eigentijdse opname.