...

Als fotograaf-vrijwilliger voor Boven De Wolken schenkt de oud-gynaecoloog elk jaar zo'n honderd ouders van overleden kinderen tastbare herinneringen via een fotoreportage.Paul Ramaekers zit middenin een verhuis van Berlaar naar Genk als we hem spreken. "Opnieuw iets dichter bij mijn heimat. Je hoort het misschien niet meer, maar ik ben een uitgeweken Maastrichtenaar", vertelt Ramaekers enthousiast. "Na mijn middelbare school wilde ik onmiddellijk aan de studie geneeskunde beginnen, maar in Nederland gold een lotingsysteem. Daarom koos ik voor Leuven, waar ik mijn opleiding tot gynaecoloog in '86 voltooide.""Mijn eerste werkervaring kan je woelig noemen. Ik trok naar Malta, toen nog communistisch en geen deel van de EU. Ik werkte er in het enige grote ziekenhuis aan de Middellandse Zee en gaf ook les aan bevrijdingsbewegingen als de Swapo en de PLO. Dat was niet politiek geïnspireerd, maar het ging om gemotiveerde jonge artsen die we probeerden op te leiden. Tijdens de opstand in Malta eind jaren tachtig keerde ik terug naar België. Ik trok naar Beringen waar ik in het ziekenhuis, opgericht voor vooral de mijnwerkers en hun familie, aan de slag ging als gynaecoloog."Eind jaren zeventig, tijdens Ramaekers' studieperiode, kwam de echografie zoals we die nu kennen ook hier op. "En die techniek is me blijven intrigeren. Ik specialiseerde me in prenatale geneeskunde onder leiding van de bekende professor Kypros Nicolaides. Daarna werkte ik vijftien jaar als prenataal arts in het UZA, en vijf jaar op de dienst prenatale geneeskunde van het UZ Gent. Mijn loopbaan sloot ik af als lesgever en medeorganisator van een intensieve prenatale echografiecursus voor de vier Vlaamse universiteiten."Beelden vastleggen die emoties oproepen en herinneringen levend houden. Het lijkt wel de rode draad in het leven van Paul Ramaekers. "De dag na mijn pensioen ben ik naar het volwassenenonderwijs gestapt en heb ik me ingeschreven voor een opleiding tot vakfotograaf. Ik ruilde het echografietoestel als het ware voor mijn fototoestel.""Al snel startte ik als fotograaf-vrijwilliger voor Boven De Wolken, een organisatie die ouders een laatste herinnering aan hun overleden kind schenkt via een fotoreportage. Boven De Wolken ontvangt elk jaar meer dan duizend oproepen. Ik probeer elke week zo'n twee tot drie fotoreportages op mij te nemen en haal daar veel voldoening uit. In het begin keken de artsen en verpleging op de kraamafdelingen raar op als ze me zagen opduiken: 'Ben je niet met pensioen?'. Maar vandaag weten de meesten wat ik doe.""Jarenlang was ik de persoon die ouders moest vertellen dat er iets mis was met hun ongeboren baby of dat ze een beslissing moesten nemen. Mijn verleden als gynaecoloog helpt om het vertrouwen te winnen van de ouders en gezinnen die ik fotografeer. Sommige ouders vinden het moeilijk om hun overleden kind aan te raken. Toch is het heel belangrijk in het verwerkingsproces. Ik probeer hen daarom altijd te overtuigen om samen met hun baby op de foto te gaan. Ouders laten achteraf vaak weten dat de foto's heel waardevol zijn.""Vroeger werd weinig of niet over zwangerschapsverlies gesproken. In het begin van mijn carrière herinner ik me dat doodgeboren kinderen of kinderen met afwijkingen snel werden weggestopt door de zusters in het moederhuis. Gelukkig is er veel veranderd en is er vandaag aandacht voor."Paul Ramaekers' werk voor Boven De Wolken past in zijn bredere interesse voor afscheidsfotografie. "Ik ben actief bezig met uitvaartfotografie, iets wat in België nog niet ingeburgerd is. Nochtans is de dag van een uitvaart vaak een waas voor nabestaanden. Foto's achteraf kunnen dan erg waardevol zijn. Ook afscheidsreportages van mensen die palliatief zijn, kunnen een mooie herinnering bieden. Daarbij focus ik niet alleen op de mens zelf, maar ook op zijn omgeving en belangrijke voorwerpen."Maar voor Ramaekers gaat afscheidsfotografie veel verder dan dat en hij heeft nog tal van plannen. "Ik hou van architecture brute, een stijl die in het Oostblok te vinden is maar langzaam verdwijnt. Met mijn foto's leg ik die voor eeuwig vast. En samen met twee voormalige collega's en mijn echtgenote trek ik regelmatig naar Afrika voor wildfotografie. Vijf jaar geleden bezochten we het Masai Mara-gebied in Kenia, waar vandaag slechts de helft van het aantal dieren overblijft en recent nog de berggorilla's in Oeganda, een van 's werelds meest bedreigde primaten. Ook dat zijn jammer genoeg afscheidsfoto's. Voor mijn kleinkinderen en latere generaties."