...

Half april hadden de huisartsen meer 660.000 patiënten in de nationale vaccination codes database geactiveerd. Het ging voor het grootste deel om Vlaamse patiënten. "Ik schat aan de hand van die cijfers dat zo'n 3.500 Vlaamse huisartsen al hun lijsten van risicopatiënten hebben opgeladen", zegt professor Bert Vaes, huisarts in Hoeilaart, wanneer we hem half april spreken. Bert Vaes zit mee achter de ontwikkeling van het systeem. De volgende stap is deelname aan de vaccinatiebarometer, die het Academisch Centrum Huisarts-geneeskunde (ACHG) van KU Leuven in samenwerking met Sciensano ontwikkelde. Eerst konden de huisartsen de registratie van bepaalde aandoeningen in het EMD met scripts optimaliseren. Vervolgens kon hun software vlotter de lijsten van risicopatiënten genereren. Na controle door de huisarts stuurde het systeem dan de identiteit van patiënten die prioriteit moesten krijgen naar de (beveiligde) databank die de campagne beheert. "Dat leverde meteen unieke informatie op over de prevalentie van chronische aandoeningen in de huisartsenpopulatie", onderstreept Vaes. Nu is het de beurt aan een ander nieuw instrument: de vaccinatiebarometer."De vaccinatiebarometer beperkt zich tot uw GMD-populatie. Zeker in Vlaanderen, waar er een goede GMD-dekking is, stemt dat overeen met uw kernpopulatie." De huisarts kan in het EMD makkelijk zien of de patiënt die voor hem zit al gevaccineerd is. Dat kan ook de apotheker zien in zijn software. Ook de apotheker kan de patiënt aanspreken en proberen te overhalen om zich toch te laten vaccineren. Maar alleen de huisarts kan actief op zoek naar patiënten die niet gevaccineerd zijn, en zijn aandacht speciaal op hen richten - om de vaccinatiegraad over het streefpercentage te tillen. "Hij kan de mensen een brief sturen of uitnodigen, hij kan een 'taak' in het dossier plaatsen om het ter sprake te brengen wanneer ze op de raadpleging komen,... De huisarts kan als enige mensen die gedeactiveerd zijn in de database opnieuw activeren." De huisarts kan, wanneer hij merkt dat in bepaalde groepen de vaccinatiegraad onvoldoende is, daarover in gesprek gaan met de populatiemanager van de eerstelijnszone. Dankzij de Vlaamse Zorgatlas en de 'controletoren' heeft de populatiemanager zicht op de vaccinatiegraad in de ELZ, de gemeenten, een bepaalde wijk,... Maar de huisarts kan de informatie van deze controletoren aanvullen met wat hij door de feedback geleerd heeft over de populatie in zijn praktijk. "De bedoeling is uiteraard niet dat de huisarts lijstjes gaat doorgeven van patiënten die niet gevaccineerd zijn - die gevoelige gegevens blijven binnen de huisartsenpraktijk. Maar met de populatiemanager kan de huisarts overleggen welke strategieën om de vaccinatiegraad lokaal te verhogen het meeste kans hebben op slagen. Wie ze eventueel moeten aanspreken om groepen die zich te weinig voor vaccinatie hebben aangeboden wat warmer te maken voor de campagne." De resultaten van hun acties kunnen ze dan weer monitoren met de vaccinatiebarometer. De huisartsen kunnen dankzij deelname aan de vaccinatiebarometer de kwaliteit van hun zorg verbeteren binnen de bestrijding van de epidemie. "Maar nu we een dergelijk systeem ontwikkeld hebben, kunnen we dat nog voor andere dingen gaan gebruiken. Voor komende campagnes, ook tegen de griep, bijvoorbeeld. De huisartsen krijgen geregeld feedback van het Riziv over hun voorschriften, bijvoorbeeld voor antibiotica. Maar die informatie komt er pas na enkele jaren - ondertussen kan er al van alles zijn veranderd. Na het doorgeven van hun prioritaire patiënten kunnen huisartsen hun praktijk ook benchmarken. Kent de praktijk meer of minder diabetespatiënten in zijn GMD-populatie dan vergelijkbare praktijken? Over die bevindingen kan de huisarts dan gaan nadenken - wat betekent het precies? Deze informatie komt snel terug, in real time. Voor dit soort van tools zijn vele waardevolle toepassingen te bedenken. Waarbij de huisarts een middel krijgt om de kwaliteit van zijn zorg te verbeteren, en zelf ook aan populatiemanagement te gaan doen." "Er is nog geen financiële beloning gepland voor deelname aan de vaccinatiebarometer. Maar die beloning is er wel voor de praktijken die de voorbije maanden geregeld een paar minuutjes vrijmaakten voor deelname aan de covidbarometer 2.0. Die zullen 800 euro op hun rekening krijgen. En ik ben er zeker van dat in de toekomst vergelijk- bare projecten met dit systeem zullen gebruikt worden om de huisartsenpraktijken te belonen voor kwaliteitsinspanningen", vertelt Bert Vaes. Maar het is de inspanning, zoals deelname aan de barometer, die beloond moet worden. Het moet geen pay for performance worden voor het bereiken van bepaalde targets, onderstreept hij. Want dat beloont met grote waarschijnlijkheid vooral gunstig gelegen praktijken die er al goed voorstaan en met gemak een bepaald streefcijfer kunnen realiseren. "Je moet alle huisartsenpraktijken gelijke kansen geven."