De alcoholische oplossing voor handhygiëne kan ernstige oogschade veroorzaken. Voorzichtigheid is dus geboden bij kinderen, bij wie de ogen sterker blootgesteld zijn aan spatten uit een dispenser.
...
Sinds het begin van de coronapandemie wordt, naast het dragen van een mondmasker en het in acht nemen van de nodige afstand, ook veel belang gehecht aan de handhygiëne. Hiervoor worden aan de ingang van winkels en andere openbare gebouwen flesjes en dispensers geplaatst waar de klanten met een druk op de knop of op een pedaal hun handen met een ontsmettingsproduct kunnen insmeren. Deze dispensers bevinden zich meestal op ooghoogte van kinderen, die de drukknop of de pedaal vaak al spelend indrukken, waardoor de vloeistof in de ogen kan terechtkomen. Onlangs was een jongen van 4,5 jaar onder een automatische dispenser gaan staan en kreeg alcohol in het oog. De ouders hebben het oog even gespoeld, zijn 's anderendaags naar de huisarts gegaan die een zalfje voorschreef. Uiteindelijk kwam het kind op een spoedafdeling terecht waar ernstige letsels aan de cornea werden vastgesteld. Ook de conjunctiva had schade opgelopen. Door een oogarts werd een amnion-ent geplaatst, maar de prognose voor de visus zou slecht zijn. Naar verluidt is dit geen alleenstaand geval.De gel die voor de handen ter beschikking wordt gesteld bevat meer dan 70% alcohol. Naast de hevige pijn, kan het contact van het oog met alcohol ernstige letsels veroorzaken. "De reactie op oogverbranding met isopropyl-alcohol lijkt sterk op die met alkalische stoffen zoals bijvoorbeeld ontstoppers. Dat leidt tot ernstige ulceraties van de cornea, die soms het volledige stroma aanvreten, gaande tot perforatie", zegt oogarts dr. Fedor Platteau."Typische bijverschijnselen van alkaliverbrandingen zijn de vorming van symblepharon, waarbij de conjunctiva van de oogbol vergroeit met die van de oogleden. In de ergste gevallen treedt retractie van de oogleden op, met trichiasis en verdere cornea-irritatie tot gevolg". De stamcellen die zich aan de rand van sclera en cornea bevinden en een bedekkende en beschermende functie hebben worden door de alcoholische oplossing vernietigd. Zo kan er geen nieuwe beschermlaag meer worden aangemaakt. Het hoornvlies verlittekent en belet een normale visus.Indien zo'n ongeval zich toch voordoet, dan bestaat de eerste behandeling erin het oog onmiddellijk overvloedig met water te spoelen, ook onder het bovenste ooglid, indien mogelijk te herhalen na indruppeling van een verdovend oogdruppeltje. "Antibiotische druppels en corticosteroïden behoren tot het klassieke arsenaal, maar het is zeker gewenst om zo snel mogelijk een oogarts te raadplegen. Voor de meer ernstige alkaliverbrandingen dient soms tot chirurgie te worden overgegaan, waaronder cornea-ent, amnionmembraan, en zelfs enucleatie", besluit dr. Platteau. Preventie van dergelijke ongevallen berust uiteindelijk vooral op de waakzaamheid van ouders en begeleidende personen.