...

Om in kaart te brengen hoeveel zwakke weggebruikers zich potentieel laten afleiden door mobiele telefoons of muziek, voerde Vias institute observaties uit op kruispunten met verkeerslichten in vijf steden in Vlaanderen (Antwerpen, Brugge, Gent, Hasselt en Leuven), vijf steden in Wallonië (Charleroi, Luik, Bergen, Namen en Waver), en op twaalf kruispunten met verkeerslichten in Brussel. Op elk van die kruispunten werden telkens twee observatiesessies gehouden op drie verschillende tijdstippen van de dag. In totaal werden 10.607 voetgangers en 5.713 fietsers geobserveerd. Bij de voetgangers droeg ongeveer een op tien een koptelefoon; bij jongeren van 18 tot 24 jaar was dit zelfs een op vijf. Ook een op tien voetgangers gebruikte een mobiele telefoon; het vaakst waargenomen gebruik daarbij was typen of scrollen op het scherm, gevolgd door lezen en telefoneren met het toestel aan het oor. Bij de fietsers droeg een op tien een koptelefoon. Het smartphonegebruik bij fietsers lag lager: slechts 3% haalde zijn toestel boven aan een kruispunt. De weginfrastructuur bleek een verrassende rol te spelen. Het gebruik van de mobiele telefoon bij voetgangers mag twee keer lager wanneer het verkeerslicht uitgerust was met een visueel systeem dat de wachttijd aftelt, zodat de voetganger weet hoelang het nog rood blijft. Ook gebruikten voetgangers hun telefoon minder vaak wanneer ze op een knop moesten drukken om groen te vragen. De onderzoekers laten ook de mogelijkheid open dat kwetsbare weggebruikers zich relatief veilig voelen aan kruispunten met verkeerslichten, omdat ze ervan uitgaan dat andere weggebruikers de verkeerslichten wel zullen respecteren. Verschillende studies wijzen erop dat het gebruik van een telefoon het risico op een ongeval kan verhogen. Voetgangers die afgeleid zijn door een telefoon, stappen trager, wijken aanzienlijk af van hun traject, en zijn minder behendig in het stappen over een stoeprand of obstakel.Voetgangers die een sms versturen of surfen op het internet, kijken ook minder vaak naar links en rechts bij het oversteken. Bij fietsers verstoren bellen en muziek beluisteren de waarneming van geluiden die essentieel zijn voor de veiligheid van de fietsers. Het gebruik van de mobiele telefoon gaat bij fietsers ook gepaard met een afname van de snelheid van de verplaatsing, meer zijwaartse afwijkingen en een vermindering van het perifeer zicht. Fietsers die tegelijk nog een secundaire taak vervulden, vertonen ook significant vaker risicogedrag zoals in de verkeerde richting rijden (48,9% vs. 20,8%). De studie van Vias stelt dat het moeilijk is om een schatting te maken van het aantal verkeersongevallen met zwakke weggebruikers die te maken hebben met het gebruik van de telefoon. Hierover worden in België geen statistieken bijgehouden. Het feit blijft dat het gebruik van de telefoon een negatieve impact heeft op de prestaties van voetgangers en fietsers, stellen de onderzoekers. Daarom is het belangrijk dat kwetsbare weggebruikers zich bewust worden van de risico's die ze lopen, bijvoorbeeld door sensibiliseringscampagnes over dit onderwerp. Ook handhaving van dit overtredingsgedrag bij fietsers kan dit bewustzijn bevorderen, besluit de studie.