...

Wachtposten krijgen 's nachts en op weekend- en feestdagen steeds meer oproepen te verwerken. Daarom willen Wacht-posten Vlaanderen en Domus Medica dat de zorg buiten de kantooruren (OOHC, out-of-hours care) zich kan toespitsen op de meest zieke patiënten."Bij de voorbereiding van de functionele samenwerkingsverbanden zijn pijnpunten in de organisatie van de wachtposten aan het licht gekomen. Er gaat veel energie naar het blussen van brandjes", zegt dr. Bart Van de Velde, voorzitter Wachtposten Vlaanderen. Samen met vertegenwoordigers van huisartsen, apothekers, spoeddiensten, academici en andere partners ontwikkelden Wachtposten Vlaanderen en Domus Medica daarom een toekomst- visie met twintig concrete voorstellen om de OOHC beter te organiseren (zie kader). Eén van de speerpunten in de visie is een uniformer triagesysteem. Vandaag worden er in België drie systemen naast elkaar gebruikt: op spoeddiensten wordt getrieerd aan de hand van het Manchester Triage Systeem (MTS) of de Emergency Severity Index (ESI), waarbij de patiënt fysiek aanwezig is. Noodcentrales hanteren de Belgische Handleiding voor Medische Regulatie (BHMR). Die zouden op elkaar afgestemd moeten worden, met als ruggengraat negen ernstgraden, gaande van 'onmiddellijk levens- of orgaanbedreigend; hoogste prioriteit' tot 'situatie vereist geen medische inschatting voor diagnose of therapie - patiënt krijgt louter een zelfzorgadvies'. "Het is niet de bedoeling om echt naar één systeem te gaan", zegt dr. Bart Van de Velde. "Fysieke triage is nu eenmaal anders dan telefonische triage of zelftriage - en we weten niet welke rol artificiële intelligentie in de toekomst zal kunnen spelen. Maar het is wel belangrijk om de systemen op elkaar af te stemmen, waardoor er een grotere transparantie is in de triage-uitkomsten." "We zien nu bijvoorbeeld dat waar wachtposten en ziekenhuizen op dezelfde locatie zitten, er overleg is over welke ingangsklachten naar de wachtpost worden afgeleid", zegt Michiel Van Lysebetten van Domus Medica. "Elke ziekenhuis-wachtpostconstellatie hanteert daarbij eigen richtlijnen, die beter geüniformiseerd zouden worden." De uitkomst van de triage moet bovendien bindend zijn voor de patiënt. Concreet: als de patiënt te horen krijgt dat de zorgvraag kan wachten tot de volgende werkdag van zijn normale huisarts, blijft het daar ook bij. "We kunnen niet blijven vinden dat artsen overbelast zijn en dat we de verkeerde patiënten zien", zegt dr. Bart Van de Velde. "Dus moeten we consequent zijn. Als je gaat triëren moet dat een bindende uitkomst hebben. Natuurlijk moet de triage voldoende onderbouwd zijn, zodat je de garantie hebt dat je geen ernstige zaken mist." "Het is ook evident dat de triage herbekeken wordt als de toestand van de patiënt verslechtert", vult Michiel Van Lysebetten aan. "Maar de patiënt zal triage moeten zien als een volwaardig onderdeel van de zorg, niet als iets wat voorafgaat aan de zorg. Daarvoor zal sensibilisering nodig zijn. De patiënt moet weten dat triage niet zomaar een vrijblijvend gesprek is, maar dat op basis van een onderliggend wetenschappelijk gevalideerd protocol een ernstgraad wordt toegekend." Volgens het visiedocument is zelftriage door de patiënt - bijvoorbeeld via een website of app zoals Moet ik naar de dokter - een volwaardig onderdeel van het triageproces. De tools die aangeboden worden voor zelftriage moeten wetenschappelijk onderbouwd zijn, zegt Michiel Van Lysebetten. "Zelftriage moet ook geïntegreerd worden met telefonische of fysieke triage. Als een patiënt zelf al symptomen heeft ingevuld, betekent dat ook weer tijdwinst bij een latere triage." Het lijvige visiedocument behandelt nog heel wat andere onderwerpen. Zo zouden wachtposten multidisciplinair moeten worden, met ook tandartsen en geestelijke gezondheidszorg. Ook moet het mogelijk zijn dat patiënten naar de wachtpost gaan die het dichtst bij hun woning ligt, ook al is dat niet de wachtpost die hun gemeente bedient. Het volledige document is te raadplegen op de website van Domus Medica.