...

Plateforme 10 (Spoor 10) is een prachtig museumcomplex, opgetrokken in beton, waar in diverse gebouwen allerlei hedendaagse kunstprojecten worden gerealiseerd, waar tentoonstellingen worden gehouden en waar een geweldige huiscollectie (Giacometti, Dubuffet, Soulages, Kapoor, Marcel Broodthaers, Constantin Meunier...) getoond wordt. De Zwitsers zijn toch wel verwend met een geweldig cultureel aanbod op een kleine oppervlakte, makkelijk bereisbaar met ... de trein. Om Plateforme 10 te bezoeken, moet je haast met de trein naar Lausanne sporen. We vertrokken vanuit Bazel met een overstap in Bern. En ja hoor, de Zwitserse spoorwegen doen hun naam en reputatie nog steeds alle eer aan. Niet alleen zijn de treinen secondestipt, je hebt er ook nog mooie restauratiewagons waar je de inwendige mens kan versterken. We proefden een soepje van groene asperges, cappellacci gevuld met tomaten en burata met een vleugje citroen, en een heerlijk geitenkaasje met gedroogde tomaten, olijfolie een een druppeltje aceto balsamico. Klaar voor een portie kunst. Als openingstentoonstelling voor Plateforme 10 werd geopteerd voor het thema trein, het klinkt logisch. In België kregen we de voorbije maanden al een voorsmaakje van hoe de trein een bron van inspiratie was voor talrijke kunstenaars, eerst met het Europalia Arts Festival Trains & Tracks en met de expo Royals & Trains die nog steeds loopt in Train World. Lausanne kiest voor een hoogstaande kunsttentoonstelling in het Musée Cantonal des Beaux-Arts, met toppers als De Chirico, Edward Hopper, een ruime delegatie Italiaanse futuristen..., maar het zijn vooral Belgische kunstenaars die de locomotief aandrijven. In de eerste plaats Paul Delvaux steelt de show met vijf iconische werken, waaronder L'Âge du Fer, La Gare Forestière. Delvaux geeft de trein een plaats in de klassieke wereld omringd door wezenloze droomfiguren, of plaatst de stalen reus in een bos of doodgewoon in een station. Van René Magritte zijn twee sterke werken te zien, het bekende La Durée Poignardée, met de locomotief die niet uit een tunnel maar uit een schoormantel tevoorschijn komt. En een eerder a-typisch werk van Magritte uit de jaren 1920 is Métaphore, dat net als Spilliaerts Aurore, Femme et Locomotive opgenomen is in de sectie Erotisme Férovière. Voegen we er nog Victor Servranck aan toe en de Belgen spelen wel een hoofdrol in deze tentoonstelling. Naast Giorgio De Chirico en Edward Hopper, de ene plaatst de trein in een architecturale omgeving, de andere in de natuur.Een belangrijk hoofdstuk is voorbehouden voor het futurisme met kunstenaars als Gino Severini, Umberto Boccioni, Roberto Baldessari, Pippo Rizzo en Benedetta Cappa Marinetti, de echtgenote van de futuristische ideoloog Filippo Tommaso Marinetti, auteur van het Futuristisch Manifest in 1909. Verbluffend werk toch wel van deze Italiaanse futuristen die gefascineerd waren door de technologische vooruitgang waarvan de trein het symbool werd. Zij zochten naar picturale middelen om snelheid uit te beelden: als je hun werken bekijkt is het alsof je de trein ziet en hoort voorbij zoeven. Behalve schilderkunst worden ook prenten getoond, van Max Ernst onder andere, foto's en uiteraard ook bewegend beeld uit La Bête Humaine van Jean Renoir. De tentoonstelling wordt afgerond met een knappe installatie met rijdende miniatuurtrein van Fiona Tan, eerder ook al te zien in Bozar te zien op de expo Trains & Tracks. Op de boeiende museumsite Plateforme 10 in het mudac en Photo Elysée vinden nog twee andere tentoonstellingen plaats rond het thema trein. In Beaux-Arts loopt ook een tentoonstelling met werk van Debuffet. Met de trein zou je er al zijn...