'De mens op zoek naar een houvast'

Dokter Ide, klinisch bioloog in AZ Jan Palfijn Gent en algemeen secretaris van N-VA, maakte het zichzelf niet gemakkelijk met een roman over religie. Op het eerste gezicht geen recept voor een bestseller. Maar een zwaar filosofisch traktaat is het boek Holy Land niet. Integendeel, het boekje van 128 pagina's leest vlot weg en dat is geen onbelangrijke verdienste. 'Eraan beginnen' vormt allicht de belangrijkste drempel. Met deze roman is dokter Ide niet aan zijn proefstuk. En oefening baart kunst, zoveel is duidelijk. Tussen 2006 en 2014 schreef hij al het non-fictie drieluik Lof der gezondheid. Daarbij legde Ide de vinger op de problemen in de (Belgische) gezondheidszorg, stelde de diagnose en schoof in het laatste deel de oplossing - een gedefederaliseerde gezondheidszorg - naar voren. Uit deze trilogie onthouden we de inmiddels ingeburgerde uitdrukking "Taalgrens is zorggrens". Louis Ide: "Hiermee was mijn verhaal over de gezondheidszorg uitgeschreven. Het is trouwens nog altijd actueel. Vervolgens legde ik me tussen 2014 en 2018 toe op columns. Aan een hoog tempo schreef ik opiniestukken voor knack.be, Tertio en Artsenkrant. Dat was leuk. Maar het is natuurlijk wel een ander genre. Je maakt je punt in 700 woorden. De onderwerpen gingen breder dan gezondheidszorg en dat paste goed bij mijn functie als algemeen secretaris van N-VA, sinds 2014. Op een bepaald moment merkte ik echter dat veel van wat ik geschreven had zich herhaalde. Ook nu kan ik sommige teksten nog boven halen op Twitter." De inspiratie droogde dus op en langzaam rijpte het idee om zich op fictie te storten. Dat resulteerde in Het project, een eerste roman uit 2019. Louis Ide: " Het Project begon als kortverhaal. Maar de uitgever maakte me diets dat daarvoor geen markt bestaat. Daarop ben ik de personages beginnen uitdiepen. Dat was echt lastig, je moet bijna herbeginnen. Terwijl ik met de eerste roman bezig was, vond ik ook al inspiratie voor de tweede. Of juister: oorspronkelijk was het de bedoeling delen van Holy Land te verwerken in Het project. Tijdens het schrijven van de tweede roman kreeg ik trouwens inspiratie voor nummer drie. Het zit al in mijn hoofd." Het schrijfproces verloopt alleszins nogal chaotisch. "Vooraf heb ik geen schema, geen synopsis. Eigenlijk weet ik niet meteen waar het naartoe gaat. Losse ideeën op papiertjes of mails naar mezelf vormen de aanzet. Dat alles kristalliseert uit in mijn hoofd, ideeën komen samen en dan is het een kwestie van tijd om het uit te schrijven. Puur amusement is dat. Ik bevind me in een andere wereld, afgesloten van alles, van geneeskunde, politiek, alles..." Hoofdthema in deze tweede roman is religie. "Rituelen uit het katholicisme, de islam en de vrijzinnigheid zijn mooi, ik hou daar wel van. Maar in het Westen is geloof als maatschappelijke houvast weggevallen. Vele mensen zijn zoekende. Moslims hebben die houvast nog wel, al is niet duidelijk hoelang nog." Dokter Ide stelt echter vast dat aan religie 'soms een extreem, vies kantje zit'. "Dat stel ik op scherp, zelfs grotesk, om mijn punt te maken." In het boek figureren onder meer twee broers, beiden moslim - de ene extreem, de andere een gematigde achtergrondfiguur -, en een katholiek. Louis Ide: "Deze laatste komt minder uit de verf precies omdat het katholicisme de transformatie al ondergaan heeft. Bij de islam, met als emanatie de twee broers, zie je dat schisma tussen extreem en gematigd goed." Pijn vormt een tweede thema. "Ik hoop dat de lezer de pijn, de tragiek voelt van de scheiding die ontstaat tussen de twee moslimbroers. Daarnaast komt ook puur fysieke pijn, veroorzaakt door een arts, aan bod. De arts is de über-atheïst. Geneeskunde maakt de handel en wandel van dit personage geloofwaardig. Hij ontmoet als arts-specialist de Syrische president Assad, een oftalmoloog. Dit zijn feiten gereconstrueerd tot fictie." Louis Ide omschrijft het boek als "een algemene beschouwing over geloof". Hoe gaan we ermee om? Wat is de maatschappelijke context? "Daarnaast is er de (ver)twijfel(ing), de hunker naar zuiverheid en houvast. En een niet altijd bij naam genoemde rode draad, het lelijke kantje, is het darwinisme." In zijn romans is een belangrijke rol weggelegd voor muziek. "Ja", zegt hij. "Ik ben een melomaan. Alle genres, van klassiek tot hard rock. Muziek ondersteunt en schept sfeer. En ik gebruik ook graag mooie, niet algemeen bekende, woorden uit het medische en muzikale vakjargon. Het hoeft niet allemaal hapklaar te zijn, ik wil de lezer best wel wat challengen." Tot slot bevat Holy Land ook autobiografische elementen. Louis Ide: "Over Soedan schrijf ik voor 80% vanuit mijn ervaringen, 20% is fictie. In Beiroet daarentegen ben ik nooit geweest, de basis daarvoor is documentatie."