...
Met de oudste kopie van het Laatste Avondmaal van da Vinci in de abdij van Tongerlo, kon men het da Vinci-jaar uiteraard niet zomaar voorbij laten gaan. Vijfhonderd jaar na zijn dood blijft dit genie uit de renaissance fascineren.Weinigen weten dat da Vinci naast een belangrijk beeldend kunstenaar, ook een groot muziekliefhebber en musicus was. Zo weten we bijvoorbeeld dat er gemusiceerd werd in het atelier van Leonardo terwijl Mona Lisa voor hem poseerde. Helaas weten we niet welke bijzondere muziek de mysterieuze glimlach op haar gelaat toverde.Er schuilde ook een uitstekende musicus in Leonardo zelf. Zo zijn er verschillende bronnen die hem als een uitstekend lira da braccio-speler, zanger en improvisator omschrijven. En uiteraard bedacht de uitvinder Leonardo ook een aantal nieuwe muziekinstrumenten, onder meer een draailierachtig klavecimbel dat enkele jaren geleden voor het eerst herbouwd werd. Het instrument dat een hele groep viola da gamba's kan nabootsen, wordt op 21 september in het da Vinci-museum in Tongerlo voorgesteld en bespeeld.Er zijn ook bronnen die vermelden dat Leonardo musiceerde op een zelf gebouwde lira da braccio die de vorm van een paardenschedel had. Precies omdat het improviseren helemaal met dat vioolachtig instrument verbonden was (tegelijk werd er poëzie gedeclameerd of gezongen), werd de muziek die Leonardo speelde niet in partituren bewaard. De komende weken zijn er nochtans diverse ensembles (Capella de la Torre, Currende, VocaMe, Constantinople met Marco Beasley) die een poging doen om heel dicht bij de muziek en vooral de wereld van Leonardo te komen. En daarbij is ook Doulce Mémoire, een groep onder leiding van Denis Raisin Dadre die niet over één nacht ijs gaat.Dat Franse ensemble kwam enkele weken geleden al met een prachtige uitgave waarin beeld aan muziek en duiding gekoppeld wordt. Afbeeldingen van tekeningen en schilderijen worden gelinkt aan enkele composities uit dezelfde context en tijd. Dat gaat van de verfijnde en complexe Vlaamse polyfonie - in de 15e eeuw ook in Italië het summum van de kunstmuziek - tot de lichtere vormen zoals de frottola die bij het begin van de 16e eeuw ontstonden. En laat het nu net Isabella d'Este zijn, wiens portret da Vinci in 1499 in Mantua schetste, die dit genre enorm stimuleerde.In het programma dat Doulce Mémoire samenstelde mocht ook de lira da braccio uiteraard niet ontbreken. Al improviserend op dit instrument wordt nu en dan de muzikale tegenhanger van het sfumato rond de melodieën tevoorschijn getoverd. Het zijn allemaal heel degelijke en knappe uitvoeringen die het beeld van de muziek uit da Vinci's tijd scherpstellen. Een greep uit het repertoire uit deze zeer geslaagde uitgave brengt de groep op 27 september in de Sint-Pieterskerk in Turnhout.