...

György Ligeti werd als zoon van Hongaarstalige joden bij het begin van de Tweede Wereldoorlog opgepakt en naar een werkkamp gestuurd. Hij en zijn moeder overleefden de Holocaust, maar de nazi's vermoordden verder zijn hele familie. In het communistische Hongarije na de oorlog stuitte Ligeti's avontuurlijke en eigenzinnige muziek op veel verzet. Na de bloedige onderdrukking van de Hongaarse opstand in 1956 vluchtte hij naar het Westen. Vanaf dan zou hij vooral in Duitsland en Oostenrijk zijn componistencarrière verderzetten.Ligeti componeerde in een grote variatie aan genres, waaronder kamermuziek, symfonische werken, opera en elektronische muziek. Sommige van zijn muziekstukken werden ook bekend als filmmuziek. Van de dreigende pianomelodie in Eyes Wide Shut (1999) tot de versmeltende strijkersmassa in 2001: A Space Odyssey (1968), samen met filmmakers als Stanley Kubrick ontdekte ook een breed publiek het werk van deze avant-gardecomponist in een heel andere context. In De Bijloke is er op 24 oktober een lezing door Filip Rathé en Maarten Quanten over het werk van György Ligeti. Vier dagen later speelt Het Collectief de cellosonate, de aartsmoeilijke piano-étude L'escalier du diable en het wondermooie hoorntrio dat een hommage is aan Johannes Brahms. In dat vierdelige werk gaat Ligeti op onnavolgbare wijze om met klassieke vormstructuren, met expressiviteit en stijlflexibiliteit en toont hij andermaal dat hij niet voor één gat te vangen is. Van 6 tot 29 oktober is er ook een expo over Ligeti in het Kraakhuis van De Bijloke en online. Als uitsmijter wordt daar ook zes keer het beruchte werk Poème symphonique voor 100 metronomen van Ligeti uitgevoerd. Het werk ontstond in 1962 toen de componist korte tijd contact had met de fluxus-beweging. Tien 'spelers' winden 100 metronomen maximaal op en stellen ze op verschillende tempi in. Op een teken van de 'dirigent' worden ze in beweging gezet. De première lokte verontwaardigde reacties uit. Zestig jaar later is dit een klassieker.