'De auto is een wapen'

Die 25ste verjaardag was aanleiding voor Ouders van Verongelukte Kinderen om een boek uit te brengen, Samen Onderweg, waarin het ontstaan en de werking van OVK geschetst wordt.Wat zijn zoal de belangrijkste verwezenlijkingen die in die periode van 25 jaar gerealiseerd werden?Koen Van Wonterghem: "De manier waarop ouders en familieleden na een ongeval worden opgevangen en behandeld is enorm verbeterd. Daar is heel hard aan gewerkt, onder meer met getuigenissen van familieleden in politiescholen. Dat heeft er toe geleid dat het tonen van het lichaam mogelijk werd, als de familie daarom vraagt. Er worden soms nog fouten gemaakt, bijvoorbeeld in rechtbanken, maar dat zijn uitzonderingen geworden. Anderzijds, als we kijken naar de verkeersveiligheid in het algemeen, dan zijn we er nog lang niet. Het is dweilen met de kraan open - maar als je stopt met dweilen, wordt de vloer zeker nat." Elke dag zijn er tien letselongevallen met kinderen jonger dan 15 in het verkeer. Dat dus zijn geen cijfers waarbij u zich wil neerleggen?We blijven voluntaristisch, ondermeer met het SAVE-charter Steden & Gemeenten, waarmee lokale besturen zich engageren om werk te maken van veiliger verkeer. Het streefdoel moet zijn wat we de kindnorm noemen: een kind van zeven moet zich zelfstandig kunnen verplaatsen, in alle omstandigheden en naar alle bestemmingen. In Kopenhagen gaan meer dan 70% van de zevenjarigen alleen naar school, sportclub of jeugdbeweging. Zolang we daar niet zijn, kunnen we niet spreken van een veilige en kwalitatieve leefomgeving. Er gebeuren op het terrein goede dingen, maar sommige wegbeheerders geven nog altijd voorrang aan de doorstroming van autoverkeer. Hoe verklaart u dat we dergelijke cijfers aanvaardbaar lijken te vinden?Ik noemt dat 'het automobilisme in elk van ons'. Zelfs wie elke dag fietst, heeft onbewust nog altijd de reflex dat de auto altijd voorrang heeft. Dat komt doordat we 50 jaar lang de rode loper voor autoverkeer hebben uitgerold, maar ook doordat de auto alomtegenwoordig is in reclame, in films, op televisie. Doordat we zo gefixeerd zijn op de auto, vinden we het maar normaal dat de andere weggebruikers voorzichtig moeten zijn en zich moeten beschermen. En dan krijg je discussies als een helmplicht voor fietsers - die geen sikkepit helpt als je door een auto of vrachtwagen wordt aangereden. De auto is een wapen, maar het zijn de potentiële slachtoffers die zich moeten beschermen. Die onbewuste bias speelt ook mee in de berichtgeving over ongevallen. Het parket deelt dan bijvoorbeeld mee dat de bestuurder 'niet te snel reed', waarmee ze bedoelen dat hij niet sneller reed dan op die plaats toegelaten. In de wegcode staat nochtans ook dat een bestuurder zijn snelheid zo moet regelen dat ze geen oorzaak kan zijn van ongevallen. Het is niet omdat de limiet 70 km/u is dat je ook 70 km/u moet rijden. Welke rol kan een huisarts spelen voor familieleden van verongelukte kinderen?Mensen beseffen vandaag gelukkig weer hoe belangrijk een huisarts is. Voor nabestaanden is hij of zij is vooral een luisterend oor die dingen kan detecteren. Bepaalde medische klachten hebben immers een dubbele bodem. Een dodelijk verkeersongeval, dat is een drama met daarin weer andere drama's, met sociale en familiale gevolgen. We hebben daarom een folder gemaakt om onze werking voor te stellen bij huisartsen. Net zoals iedereen weet dat Child Focus bestaat, zou iedereen OVK moeten kennen, om ernaar te kunnen verwijzen als het ooit nodig is. Hoe kijkt u naar de toekomst van OVK?OVK is niet te vergelijken met eender welke andere organisatie. We zijn een vereniging waarvan je hopelijk nooit lid moet worden, en een vereniging die zichzelf wil opheffen. We hopen dus dat er over 25 jaar geen tweede boek moet verschijnen. Maar als je de ongevalsstatistieken van de laatste jaren bekijkt, hebben we nog een heel lange weg te gaan voor er geen doden meer vallen in het verkeer, het zogenaamde Vision Zero. Nochtans is nul verkeersdoden in moreel opzicht het enig verdedigbare.