...

Klassiek gaat men ervan uit dat de pijn bij endometriose van nociceptieve oorsprong is. Maar vrouwen met endometriose omschrijven vaak hun pijn als stekend of prikkend, wat kenmerken zijn van neuropathische pijn, zo stellen Britse onderzoekers in een recente publicatie. Daar ligt misschien een piste voor de 10 tot 20% van de vrouwen die met geen enkel van de huidige behandelingen een afname van hun pijn ervaren. De mogelijkheid van een neuropathische component bij pijn gerelateerd aan endometriose is echter nooit grondig onderzocht. Nochtans bevinden er zich in de massa's van het endometrioseweefsel nieuwgevormde zenuwuiteinden, die wegens compressie door omliggend weefsel kunnen worden geprikkeld. Bovendien baden endometrioseletsels in peritoneaal vocht, dat hoge concentraties pro-inflammatoire substanties, zoals TNF-alfa, bevat. Het aanhoudende contact met deze substanties kan de zenuwuiteinden gevoeliger maken en zo de pijn aanwakkeren. Bij vrouwen bij wie endometriose chirurgisch behandeld werd, kan het zenuwweefsel doorgesneden zijn, wat een extra oorzaak van pijn vormt. De onderzoekers voerden een online enquête uit met de painDETECT-vragenlijst, een gevalideerd instrument voor het opsporen van neuropathische pijn. De lijst omvat zes vragen, waarmee de patiënt zijn pijn kan omschrijven. Iedere vraag gaat vergezeld van een zespuntenschaal, die de patiënt aankruist naargelang hij vindt dat de suggestie in de vraag min of meer goed bij zijn gewaarwordingen past. Bijvoorbeeld: is de pijn brandend? Hoe varieert hij in de tijd? Of: hebt u pijn bij contact met koud of warm water? Bij een score ? 19 bestaat er 90% kans dat de pijn een neuropathische component omvat. Een score ? 12 wijst op nociceptieve pijn. In de zone daartussenin mag men aannemen dat de pijn van gemengde aard is. De populatie in de Britse studie omvatte 1.417 vrouwen bij wie het bestaan van endometriose met endoscopie bevestigd was. Bij 40% van de respondenten wees painDETECT op neuropathische pijn. Bij 35% was de aard van de pijn gemengd. Hoe vaker de vrouw abdominale heelkunde had gehad (voor endometriose of een andere indicatie), hoe hoger de kans was dat de pijn van neuropathische oorsprong zou blijken. Er bestond eveneens een positieve correlatie met de duur van de niet-cyclische pijn. Het is mogelijk dat deze variabelen rechtstreeks aan de basis liggen van de neuropathische component. Maar misschien zijn het gewoon merkers voor het feit dat eerdere behandelingen hebben gefaald, zo redeneren de auteurs nog. Na verder onderzoek om deze resultaten te bevestigen, kan worden nagegaan of de gebruikelijke behandelingen voor neuropathische pijn ook bij endometriose kunnen worden ingezet, als de patiënte hoog scoort op de painDETECT-vragenlijst.