'Bel uw huisarts maar'

Ik ben huisarts en ik ben moe, doodmoe. Coronamoeheid maar way beyond. Coronaziek. In maart en april was het roeien met de riemen de we hadden. Riemen die we zelf moesten zoeken. Want er waren geen maskers ter beschikking en we mochten alleen de mensen met koorts én hoest testen, want er was onvoldoende testcapaciteit. Via patiënten kregen we een hulp: tien schorten en vijf maskers. Sommige patiënten naaiden zelfs maskers voor ons. Van de overheid kregen we niks, nada, nul. 18 maart werd de lockdown afgekondigd: "Blijf in uw kot, en bij vragen: ' Bel uw huisarts'. We zagen amper drie patiënten per dag en probeerden onze patiënten zoveel mogelijk via de telefoon verder te helpen, en wanneer nodig door te sturen naar triagecentra. De triagecentra die wij huisartsen trouwens zélf hebben moeten opzetten en bemannen. Initatief van de overheid was er niet. Sorry, trek uw plan en bekostig het zelf (de eerste triageposten zijn met het lidgeld van de artsen opegricht). Na de lockdown konden we massaal de schade opmeten: depressies, psychoses, ouders met kleine kinderen die thuis moesten werken en er volledig onderdoor waren, burn-outs, angst, smetvrees, hyperventilatie, verslavingen, huishoudelijk geweld, leerachterstand, oudere personen in wzc zo weggekwijnd in hun eenzaamheid dat ze erdoor gestorven zijn, kankers in vergevorderde stadia en ga zo maar door. Een onnoemelijke schade. Wordt hierover gesproken? Neen. Maar ík zie het alle dagen. Mijn raadplegingen zitten vol met psyschische problematiek. Zo erg zelfs dat een van onze patienten vroeg: "Dokter, ik trek dit niet nog een keer: een lockdown in het rusthuis. Ik zou graag euthanasie willen, kan dat?" De communicatie naar de bevolking toe is ronduit ondermaats. Veel mensen kennen de basisinformatie over covid-19 gewoon niet. Mensen in hun ivoren toren denken dat alle mensen 'Het Journaal' volgen, 'De Afspraak' kijken en dagelijks de krant lezen. Huur een communicatiebedrijf in, en zoek uit hoe we iedereen kunnen bereiken! Hoe kan je verwachten dat mensen 'zomaar' zo'n ingrijpende maatregelen opvolgen als ze voor hen geen betekenis hebben? De (meeste) mensen houden zich wél aan regels als ze snappen hoe het in elkaar zit en waarvoor de regels dienen. Mensen stoppen toch ook immers voor een rood licht? Maar je kan ze niet vragen om zinloze maatregelen te volgen die nergens op slaan (maskers als je buiten gaat wandelen met je hond, gaat joggen of een blokje om loopt) of als ze niet begrijpen waarom ze zo belangrijk zijn. Nee, je krijgt het niet van die vreemde man die langs je kar loopt in de winkel of de vrouw die je passeert op de trappen van het station. Je krijgt het van je goede buur, je collega, je vriend of je familie. Dat verstaan nog steeds veel mensen niet! En dat is niet hun schuld, dat is de schuld van het falend beleid.De media spelen zeker ook een grote rol. Ze hebben de mensen té angstig gemaakt, zo angstig dat ze pas angstig worden als hun klachten angstwekkend zijn. Wij worden dagelijks geconfronteerd met patiënten die zeggen: "Dokter, het is slechts mijn jaarlijkse verkoudheid, ik hoef geen test." In de mensen hun hoofd is corona altijd zoals je het op tv ziet: mensen die happen naar adem, zich te pletter hoesten, hoge koorts hebben en te zwak zijn om uit hun bed te komen. Maar mensen (zoals de grote meerderheid) die er niet zo heel erg ziek van zijn, worden niet getoond op tv. Er werden allerlei maatregelen genomen om een tweede golf te voorkomen. Er werden contact tracers klaargestoomd om de covid-positieven opbellen. Maar weken hebben zij naar Netflix gekeken. Drie keer raden wie dan wél deze taak op zich genomen heeft. Dan is er nog de corona-app, 'Corona-alert'. Hoeveel mensen weten überhaupt dat die app bestaat? Laat staan dat iedereen deze kan downloaden, dat ze werkt en dat de arts in staat is om een ' aanvaard' te ontvangen nadat hij of zij een 17-cijferlange code heeft moeten intypen. Want laten we de huisartsen het vooral niet makkelijker maken. Wat we wel hebben is een eerste lijn die volledig verzadigd is. En het griepseizoen is nog niet eens begonnen, zelfs het vaccineren moet nog beginnen. We hebben in september al aan de alarmbel getrokken, dat er te veel taken zijn voor de huisarts. Taken die gemakkelijk buiten de huisartsgeneeskunde had kunnen lopen, en niet: ' Bel maar je huisarts'. Patiënten die effectief hun huisarts bellen met al hun vragen denken: 'Mijn huisarts zal ons wel de juiste informatie verschaffen want hij/zij is volledig geïnformeerd en opgeleid hiervoor en heeft een duidelijk plan ontvangen waarmee hij/ze moet werken.' Maar meestal krijgen we, net als de andere mensen, gewoon via de media te horen wat we moeten doen of welke de nieuwe testcriteria zijn. Dit is geen eenmalig feit, of een perslek. Het is al zeven maanden zo. We worden voor als werkpaarden voor de kar gespannen en moeten alles maar trekken. Dit valt gewoon niet meer te combineren. Zowel reguliere zorg verlenen aan onze patiënten, én contact tracers zijn, én testen afnemen, én positieve testen melden én patiënten informeren aan de telefoon over al hun vragen én triageposten bemannen én van wacht zijn. Voor veel van deze taken zijn we geen arts geworden. Ondertussen zijn we oktober en er is gewoon niéts veranderd. Op zeven maanden tijd staat er niets op punt. We weten niet waar de besmettings- bronnen zitten, de contact tracers werken nog steeds niet optimaal, we hebben een app die niemand heeft en die niet werkt, en we hebben onvoldoende testmateriaal om te kunnen blijven testen en verwerken. Bovendien: waar zijn al die data, en waarom doet niemand er iets mee? En wij, huisartsen, zijn zelf een stelletje wussies die maar braaf alles netjes doen tot we erbij neervallen. Omdat we geen sterke lobby hebben, omdat we onze patiënten niet in de kou willen laten staan maar vooral omdat we onze collega's niet alleen op het slagveld willen laten staan. Dus ja, overheid, zeg nog maar een paar keer "bel naar je huisarts", maar als het deze manier verdergaat, neemt daar ook niemand meer op.