Die mensen komen dan langs met een dik dossier onder de arm, enkele classeurs vol documenten, resultaten, lijstjes, brieven. En dan zijn de ogen op mij gericht. Ogen vol hoop. "U bent onze laatste strohalm, dokter. Ik hoop dat u iets vindt. En dat er iets kan aan gedaan worden."

Ik kan me voorstellen dat niet iedereen gelukkig wordt van een dergelijk scenario. Maar mij spreekt het enorm aan. De uitdaging van de diagnostische puzzel. Het is een van de vele aspecten van de hematologie die me altijd hebben aangetrokken, en me, elke dag opnieuw, bevestigt dat het de juiste keuze was, hematologie. Het blijft de mooiste specialiteit ter wereld. Voor mij, natuurlijk. De complexiteit, het zoeken, wroeten, literatuur uitpluizen, collega's contacteren, overleggen.

En soms vind ik niets, ondanks al het zoeken en wroeten. Het is frustrerend, bij momenten, maar ik geef niet op. Mijn patiënten weten dat. Ik heb een collectie patiënten in mijn hoofd, die altijd met mij meereist, als ik op congres ga, als ik praat met collega's, als ik artikels lees. En het is al meer dan eens gebeurd dat ik denk: oh, dat moet ik bij die of die eens nakijken, wie weet. En soms blijkt dat te kloppen. En dan is de voldoening groot.

Maar even vaak klopt het niet. Dan blijft het zoeken, maar niet noodzakelijk vinden. Terug naar de tekentafel. En dat is niet alleen frustrerend voor mij, maar in de eerste plaats voor de patiënt en zijn/haar familie.

Luisteren kost tijd, en tijd is net datgene wat in onze huidige maatschappij steeds kostbaarder wordt

Maar ook in die gevallen, merk ik dat mensen in het feit dat iemand zich engageert tot dat zoeken, een zekere vrede kunnen vinden, waardoor de frustratie bezinkt. Dan kan luisteren genoeg zijn. Kan het erkennen van het probleem, aandacht geven, en zoeken naar oplossingen, op zich al troostend zijn.

Het kost tijd, dat luisteren, en tijd is net datgene wat in onze huidige maatschappij steeds kostbaarder wordt. Steeds meer tijd wordt ingenomen door administratie, door vakjes afvinken in een lijstje. In kwaliteitssystemen is tijd een vanzelfsprekende maatstaf, maar er wordt al te vaak gekozen voor het op tijd beginnen en op tijd afronden, eerder dan wat er met die tijd wordt gedaan - dat is natuurlijk moeilijker meetbaar. In tijden waar economie zo belangrijk is, is tijd nog steeds geld. Dus moet het snel gaan. En dan schiet echt luisteren er vaak bij in.

Laat dit een misschien wat naïeve oproep zijn. Tot meer tijd nemen, tot luisteren met volle aandacht. Met en zonder stethoscoop - want ook ausculteren is luisteren, en ook dat doen we misschien wat te snel en te weinig.

Morgen is mijn laatste werkdag voor de vakantie, in een erg zware periode. Ik kijk ernaar uit om samen met mijn man en onze zoon het simpele leven te leven, te luisteren naar elkaar, te tekenen en te lezen.

Een prachtig boek, dat ik iedereen kan aanraden is 'The boy, the mole, the fox and the horse', van Charlie Mackesy. Er staan zoveel mooie zinnen in. Er is er eentje dat perfect deze column afsluit: 'Often the best answer to give... is just to listen.'

Die mensen komen dan langs met een dik dossier onder de arm, enkele classeurs vol documenten, resultaten, lijstjes, brieven. En dan zijn de ogen op mij gericht. Ogen vol hoop. "U bent onze laatste strohalm, dokter. Ik hoop dat u iets vindt. En dat er iets kan aan gedaan worden." Ik kan me voorstellen dat niet iedereen gelukkig wordt van een dergelijk scenario. Maar mij spreekt het enorm aan. De uitdaging van de diagnostische puzzel. Het is een van de vele aspecten van de hematologie die me altijd hebben aangetrokken, en me, elke dag opnieuw, bevestigt dat het de juiste keuze was, hematologie. Het blijft de mooiste specialiteit ter wereld. Voor mij, natuurlijk. De complexiteit, het zoeken, wroeten, literatuur uitpluizen, collega's contacteren, overleggen. En soms vind ik niets, ondanks al het zoeken en wroeten. Het is frustrerend, bij momenten, maar ik geef niet op. Mijn patiënten weten dat. Ik heb een collectie patiënten in mijn hoofd, die altijd met mij meereist, als ik op congres ga, als ik praat met collega's, als ik artikels lees. En het is al meer dan eens gebeurd dat ik denk: oh, dat moet ik bij die of die eens nakijken, wie weet. En soms blijkt dat te kloppen. En dan is de voldoening groot. Maar even vaak klopt het niet. Dan blijft het zoeken, maar niet noodzakelijk vinden. Terug naar de tekentafel. En dat is niet alleen frustrerend voor mij, maar in de eerste plaats voor de patiënt en zijn/haar familie. Maar ook in die gevallen, merk ik dat mensen in het feit dat iemand zich engageert tot dat zoeken, een zekere vrede kunnen vinden, waardoor de frustratie bezinkt. Dan kan luisteren genoeg zijn. Kan het erkennen van het probleem, aandacht geven, en zoeken naar oplossingen, op zich al troostend zijn. Het kost tijd, dat luisteren, en tijd is net datgene wat in onze huidige maatschappij steeds kostbaarder wordt. Steeds meer tijd wordt ingenomen door administratie, door vakjes afvinken in een lijstje. In kwaliteitssystemen is tijd een vanzelfsprekende maatstaf, maar er wordt al te vaak gekozen voor het op tijd beginnen en op tijd afronden, eerder dan wat er met die tijd wordt gedaan - dat is natuurlijk moeilijker meetbaar. In tijden waar economie zo belangrijk is, is tijd nog steeds geld. Dus moet het snel gaan. En dan schiet echt luisteren er vaak bij in. Laat dit een misschien wat naïeve oproep zijn. Tot meer tijd nemen, tot luisteren met volle aandacht. Met en zonder stethoscoop - want ook ausculteren is luisteren, en ook dat doen we misschien wat te snel en te weinig. Morgen is mijn laatste werkdag voor de vakantie, in een erg zware periode. Ik kijk ernaar uit om samen met mijn man en onze zoon het simpele leven te leven, te luisteren naar elkaar, te tekenen en te lezen. Een prachtig boek, dat ik iedereen kan aanraden is 'The boy, the mole, the fox and the horse', van Charlie Mackesy. Er staan zoveel mooie zinnen in. Er is er eentje dat perfect deze column afsluit: 'Often the best answer to give... is just to listen.'