...

Collegium Vocale ontstond 50 jaar geleden vanuit een Gents studentenkoor dat door Philippe Herreweghe naar een hoger niveau getild werd en uiteindelijk een internationale reputatie opbouwde. Het jarige ensemble deelt ook een rijke geschiedenis met het Gentse Festival van Vlaanderen. Het is dan ook een uitstekende keuze om hen tijdens deze editie van het festival in hun veelzijdigheid te tonen. Dat doen ze uiteraard met een Bachprogramma, en met een concert dat aan het verbluffende vijfde madrigalenboek van Carlo Gesualdo is gewijd.Als kers op de verjaardagstaart wordt een wereldpremière gebracht van Für Jan van Eyck, een gloednieuw werk dat de vermaarde Estse componist Arvo Pärt voor Collegium Vocale componeerde."Het idee is een aantal jaar geleden ontstaan toen de Stad Gent het Van Eyckjaar gestalte begon te geven", vertelt Veerle Simoens, directeur van Gent Festival van Vlaanderen. "Toen bleek dat de terugkeer van het retabel naar de oorspronkelijke locatie en het feestjaar OMG! Van Eyck was here samenviel met de 50ste verjaardag van Collegium Vocale heeft de Stad Gent de wereldberoemde componist gevraagd een werk voor het ensemble te componeren.Pärt heeft een fascinatie voor het werk van Van Eyck en zijn muziek heeft vaak een religieuze insteek. Ook het Collegium Vocale draagt hij een warm hart toe." Hoe de nieuwe compositie zal klinken blijft nog even geheim al hoorde Veerle Simoens van medewerkers van Collegium Vocale al wel dat het 'een snoepje' is, 'in de minimalistische stijl, typisch Pärt dus'. "Het is een werk voor koor en orgel dat ongeveer acht minuten duurt", weet Veerle Simoens nog. "Philippe Herreweghe heeft rond deze wereldcreatie een concertprogramma voor koor en orgel geconstrueerd met onder meer werk van Claudio Monteverdi en Olivier Messiaen." Een wereldcreatie van een werk van Arvo Pärt in ons land, dat is zonder meer een opzienbarende gebeurtenis. En toch strooit covid-19 ook hier wat roet in het eten. Veerle Simoens: "Arvo Pärt zou normaal de repetities bijwonen, maar hij liet recent weten dat hij door de omstandigheden niet kon reizen. Er werd afgesproken dat de eerste repetitie gefilmd wordt en dat hij dan feedback zou geven."Een tweede gevolg van de coronamaatregelen is dat er minder publiek toegelaten wordt en dat er met mondmaskers gezongen moet worden. "Uiteindelijk hebben we acht voorstellingen kunnen vastleggen met telkens 200 luisteraars zodat toch heel wat mensen de kans zullen krijgen om deze wereldcreatie mee te maken", zegt Veerle Simoens. "En wat de mondmaskers betreft: er is op dat vlak heel wat voortschrijdend inzicht. We hopen dat er nog wat beweegt zodat de concerten voor de zangers toch nog zonder de maskers kunnen."Ook het grote koor dat Pärt voor Für Jan van Eyck op het oog had, moet door de protocollen, tot twaalf zangers gereduceerd worden. Dat zorgt er dan weer voor dat de locatie die Pärt voor de wereldcreatie expliciet gevraagd had, de Sint-Baafskathedraal, niet meer zo geschikt is. "Daarom zullen alleen de eerste twee concerten op 22 september in de kathedraal plaatsvinden", zegt Veerle Simoens. "De overige 6 concerten gaan, ook met Pärts goedkeuring overigens, door in de intiemere Sint-Jacobskerk." Alle acht concerten zijn ondertussen uitverkocht, maar gelukkig werd er ook gedacht aan wie er niet bij kan zijn en aan de toekomst van het werk. "We capteren de wereldcreatie van Pärts Für Jan van Eyck", zegt Veerle Simoens. "Klara zal het werk uitzenden en van de opname zullen we ook een installatie maken die een plaats zal krijgen in de Vijdkapel. Zo zal Pärts muziek ook met het retabel van Van Eyck verbonden blijven." Alle uitvoeringen van 22-24 september van deze wereldcreatie Für Jan Van Eyck door Collegium Vocale zijn ondertussen uitverkocht. Voor de overige concerten van Collegium Vocale en andere concerten bij Gent Festival van Vlaanderen zijn nog tickets verkrijgbaar via www.gentfestival.be