REEKS Elke maand bezoekt de redactie van Artsenkrant een ondersteunende dienst in een ziekenhuis. Deze aflevering is dat de Sociaal Administratieve Cel (SAC) in het AZ Jan Palfijn in Gent. "De SAC begeleidt patiënten met financiële problemen vóór hun opname of behandeling en voorkomt dat langdurig zieken mogelijk in financiële moeilijkheden geraken."
...
Janne Debaere is maatschappelijk werker in AZ Jan Palfijn. Samen met Rachel Lamock, financieel-administratief directeur legt hij uit hoe een proactieve, preventieve aanpak heel wat financiële zorgen vermijdt."We zijn een openbaar ziekenhuis in een grote, diverse stad die actief werk maakt van armoedebestrijding." schetst Rachel Lamock. "AZ Jan Palfijn biedt toegankelijke (betaalbare) zorg aan iedereen. Zorg is niet gratis in België en dat brengt mensen soms in financiële moeilijkheden. Er zijn wel veel manieren om zorg betaalbaarder te maken."Het ziekenhuis splitste de sociale dienst op in twee eenheden. Enerzijds een dienst die aan bed sociale problemen behandelt. Anderzijds de Sociaal Administratieve Cel (SAC). De SAC begeleidt patiënten met financiële en administratieve problemen vóór hun opname of behandeling en detecteert vroegtijdig mogelijke financiële moeilijkheden bijvoorbeeld bij langdurig zieken.Lamock: "We zijn in 2014 gestart met wekelijks overleg om de verschillende problematieken en uitzonderingsgevallen in kaart te brengen. Door de ruime expertise die we sindsdien opbouwden is wekelijks overleg niet meer nodig. We kunnen nu heel gericht voor de patiënt een billijk afbetalingsplan op maat opstellen, doorverwijzen naar meer gespecialiseerde of ruimere hulpverlening of verhinderen dat patiënten in schulden geraken.""Kankerpatiënten bijvoorbeeld moeten vaak één jaar wachten vooraleer ze aanspraak maken op het kankerfonds. Aan die patiënten stellen we vaak een afbetalingsplan op maat voor zodat ze die wachtperiode vlot kunnen overbruggen. Ook mensen met een verhoogde tegemoetkoming kunnen we zo gepast helpen. Gratis geneeskunde is niet het doel en is niet haalbaar, wel menselijke dienstverlening op maat die de financiële en administratieve zorgen van patiënten kan verlichten."In de inkomhal van het ziekenhuis bevindt zich, naast de gewone loketten, een loket waar een sociaal administratief bemiddelaar doorverwezen mensen helpt. "Jan Palfijn is één van de weinige ziekenhuizen waar men centraal int. Dat is belangrijk. Zo zien we onmiddellijk eventuele financiële problemen. Iemand die geen raadpleging of voorschot kan betalen, heeft misschien nood aan specifieke begeleiding. In dergelijke gevallen is het voor ons niet logisch dat men een dure eenpersoonskamer aanrekent aan een patiënt in financiële moeilijkheden," verklaart Lamock."De SAC gaat de verzekerings- en ziekenfondsstatus na, bekijkt of de patiënt openstaande facturen heeft of budgetbegeleiding nodig heeft... en treedt proactief op. We nemen dan contact op met alle actoren en gaan na waarmee de patiënt al dan niet in regel is. En we verwijzen actief door naar het OCMW of het Centrum Algemeen Welzijn (CAW)," legt Janne Debaere uit.De SAC wijst patiënten op hun financiële en verzekerbaarheidsrechten. Debaere: "Indien er problemen zijn, maken we een sociaal verslag op voor het OCMW. Op die manier zijn we erin geslaagd om de administratie van 60% van de mensen die zich op spoed aanbieden te reguleren." Uiteraard is dat een win-win voor patiënt en ziekenhuis.Voor onverzekerde patiënten op de spoed, opent de SAC een dossier en vraagt het OCMW of het de kosten van de persoon in kwestie ten laste kan nemen. In afwachting van een antwoord blokkeert het ziekenhuis de factuur. Tegelijkertijd onderzoekt de SAC of het mogelijk is om de patiënt in regel te stellen."De laatste jaren stijgt het volume niet-betaalde grote facturen, het geeft aan dat de structurele armoede stijgt. Allicht door onze aanpak daalt het aantal facturen dat het ziekenhuis in onwaarde boekt. Daar staat uiteraard wel de kost tegenover van de maatschappelijk werker. Of dat financieel voordelig is, valt moeilijk te berekenen. Maar zelfs als dat niet het geval is, betekent dit een professionalisering van onze rol als openbaar ziekenhuis. Zo verbeteren we de zorgtoegankelijkheid."Niet-verzekerbare patiënten worden verder ondersteund, kosteloos maakt men een financieel haalbaar afbetalingsplan op. "Indien schuldbemiddeling nodig is, zorgen we voor bijstand. Vooraleer men de klassieke procedure via een incassobureau of een deurwaarder opstart, bedenken we samen een oplossing," aldus Debaere.Blijkt een patiënt onverzekerbaar dan kan hij recht hebben op een bijzondere tussenkomst. "Indien de oplegkost van de behandeling te hoog is, is een aanvraag tot OCMW-tussenkomst mogelijk. Daarvan is de patiënt vaak niet op de hoogte. Alle informatie over prijzen van ingrepen staan op de website van het ziekenhuis. De opleg voor een heupoperatie op een tweepersoonskamer is bijvoorbeeld circa 875 euro. Indien een patiënt niet verzekerd blijkt, overleggen we altijd met de artsen. Zij bepalen of een ingreep noodzakelijk en/of hoogdringend is. Zeker voor planbare ingrepen streven we ernaar nietverzekerde patiënten eerst in regel te stellen."De SAC begeleidt proactief kwetsbare patiënten binnen het ziekenhuis. "In casu gaat het dan bijvoorbeeld over de psychiatrische afdeling en zwangere vrouwen. We contacteren altijd de patiënt en de arts en zoeken een oplossing."Debaere: "De SAC toets een lijst met potentiële problemen af bij die groep kwetsbare patiënten. We gaan onder meer na of ze in orde zijn met hun ziekteverzekering en of ze nog openstaande bedragen moeten betalen. Daarrond voeren we actie. Zwangere vrouwen proberen we tegen de bevalling terug in regel te krijgen. Een bevalling kost circa 4.000 euro. Belangrijk is dat niet enkel de moeder maar ook het kind verzekerd is."