...

Qamsar, Tabriz, Shahreza, Arak, Karaj, Khermanshah, Bidjar & Yazd (de varkens kregen de namen van de taijpten) poseren trots in de Rubenszaal van het KMSKB.© Courtesy Wim Delvoye / foto: Dirk PauwelsWat begon min of meer als een grap _ "een ingewikkelde, moeilijk uitvoerbare, dure en tot niets leidende truc", dixit de kunstenaar _ is uitgegroeid tot wat Michel Draguet, directeur van het KMSKB omschrijft als "een getuigenis van onze tijd, in rechte lijn aansluitend bij de historische traditie van de vanitasvoorstellingen die ons herinneren aan de vergankelijkheid van het leven _ het menselijk lichaam gereduceerd tot een 'verteringsmachine' _ en aan de ijdelheid van de menselijke passies _ de ironie van het verrijken van zijn kunstcollectie met uitwerpselen".De Cloaca van Wim Delvoye (1965) die in het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Brussel te zien is, is de nummer 2 uit een serie van tien. Het gaat om een vegetarische versie, "dit om het reukorgaan van de achteloze bezoeker niet te zeer op de proef te stellen", vertelt onze gids.Van neogotiek tot videogamesDelvoyes productie van de laatste 20 jaar wordt in het museum onder de loep genomen. U vindt er naast de Cloaca onder andere neogotisch ijzerwerk, getorste bronzen beelden, glas-in-loodramen gebaseerd op röntgenopnames, cirkelzagen met Delftse motieven, copulerende herten in menselijke houding, gekerfde rubberen banden, varkens in een huid van Perzische tapijten _ 'tapizdermie' noemt Delvoye de techniek _, gehamerde aluminium carrosserieën (voor de kenners: een Maserati 450S en een Ferrari Testarossa)... Voor de uitwerking van zijn kunstwerken doet de kunstenaar vaak een beroep op Oosterse ambachtslieden uit Japan, China, Java zodat zijn werk meteen een link legt tussen oost en west.Nieuwe creaties zijn getorste sculpturen die in dialoog met de oude meesters in het museum opgesteld staan en een serie marmeren bas-reliëfs die hun ontstaan vinden in de wereld van online videogames als Fortnite en Counter-Striker. Merkwaardig is dat deze bas-reliëfs werden vervaardigd op basis van screenshots die met een geprogrammeerde freesmachine overgebracht werden in het marmer.Raken aan de grote thema'sOndanks zijn grote diversiteit vertoont het oeuvre van Wim Delvoye een aantal constanten. In de eerste plaats het systematische gebruik van het trompe-l'oeil: niets is wat het lijkt. Delvoye zet de toeschouwer steeds op het verkeerde been wat stemt tot nadenken: varken wordt tapijt, vrachtwagen wordt gotische sculptuur, glasraam wordt röntgenopname... tot kunst wordt kak (en vice-versa). Op schijnbaar banale wijze raakt Delvoye aan de grote thema's van het menselijke denken: wetenschap en technologie, religie en biologie, het spirituele versus het lichamelijke. Al deze elementen vinden we ook terug in zijn recente werk, Coccyx Double (2018), een ode in Noors marmer aan het staartbeen als fundamenteel onderdeel _ sluitstuk, zeg maar _ van het menselijk skelet.Een getuige van zijn tijdDelvoye is een getuige van zijn tijd. Een belangrijke getuige vermits zijn werk getoond wordt in New York, Beijing, Shanghai, Dubai, maar ook in eerbiedwaardige instellingen als het Louvre en het Centre Pompidou, de tempels van zowel oude als nieuwe kunst waaruit het universele karakter van zijn werk moet blijken. En nu dus is het werk van Delvoye te bekijken in het KMSKB, mogelijk voor de laatste keer in België. Een sant in eigen land is Wim Delvoye niet. Artistiek past hij nochtans perfect in de Belgische kunsttraditie: van Ensor over Magritte en Broodthaers tot Panamarenko, kunstenaars met wie hij een surrealistische touch en een _ al dan niet bijtende _ humor deelt. Een niet te missen tentoonstelling voor jong en oud. Wim Delvoye. Tot 21 juli in de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten Brussel. Open dinsdag t/m vrijdag van 10u tot 17u, tijdens het weekend van 11u tot 18u, gesloten op maandag en 1 mei. www.fine-arts-museum.be.