...

Hoogtepunt van de Blake-mania werd bereikt begin december toen zijn meest beroemde werk The Ancient of Days geprojecteerd werd op de koepel van Saint Paul's Cathedral en de Londense skyline oplichtte. Daarmee ging een droom van William Blake in vervulling. Hij wilde, Michelangogewijs, zijn werken op groot formaat kunnen realiseren voor kerken en paleizen, maar vond daarvoor bij leven geen gehoor... en geen sponsors.Dichter en schilder, profeet en charlatan, theoloog en filosoof. William Blake (1757-1827) laat zich niet onder noemers vatten. Misschien daarom dat hij bij leven niet op veel bijval kon rekenen. Pas toen hij de 50 gepasseerd had werd zijn werk één keer tentoongesteld. De expositie werd een gigantische flop, getuige de enige recensie die bekend is, waaruit we (in vrije vertaling) enkele fragmenten citeren: "vreselijke schilderijen... een hoop nonsens... domheid... flagrante verwaandheid... wilde uitbarstingen van een gestoord brein".Zeggen dat Blake de enige was bij leven, die de waarde van zijn werk kende, is nochtans overdreven. Er is immers ook zijn vrouw, Catherine, zijn artistieke compagnon die de hand had in de vele gravures die Blake verwezenlijkte. Tate Britain is erin geslaagd naast schilderijen een ruim overzicht van de prenten van William Blake samen te brengen. In deze gravures valt niet alleen zijn uitzonderlijke techniek op waardoor ze haast geschilderd lijken, maar vooral ook de visionaire boodschap die William Blake de mensheid wilde meegeven. Het woord 'visionair' mag je zelfs letterlijk interpreteren: naar verluidt had Blake namelijk te maken met visioenen. Zijn spectaculaire beelden hebben - weliswaar na zijn dood - ontelbare beeldende kunstenaars, maar ook schrijvers, componisten, performers wereldwijd geïnspireerd.Zelf haalde Blake de mosterd bij de grote meesters van de renaissance, Rafaël én vooral Michelangelo. De grootsheid van diens werk, de unieke beeldende kracht, de boodschap voor de mensheid... dat waren de elementen die Blake zelf wilde realiseren. Zijn oeuvre moet ook gesitueerd worden in de woelige tijdsvork van het fin de siècle van de 18e naar de 19e eeuw, gekenmerkt door revoluties, burgeroorlogen, nieuwe politieke machten, het streven naar nieuwe vrijheden, het in vraag stellen van de slavernij... Blake mengde zich in het debat en verwoordde zijn toch wel revolutionaire ideeën in geschriften als The French Revolution (1791).In deze roerige tijden ontpopt William Blake als een pleitbezorger voor de artistieke vrijheid en gelooft hij de fundamentele rol die kunst in de maatschappij kan vervullen. Zijn ideeën krijgen een verrassend actuele betekenis in een tijdperk dat de kunsten dreigen weer aan banden te worden gelegd.Ondertussen kan men genieten van de geniale werken die William Blake ons heeft nagelaten. Zijn werken hebben iets poëtisch, en ook dat is geen toeval. Hij schreef namelijk zelf ook voornamelijk mystieke gedichten. Het is echter als schilder, tekenaar, graveur dat hij zich best kon uitdrukken door de kracht van zijn beelden. Misschien is het mede te danken aan het surrealisme en figuren als Salvador Dali die het visioen een plaats gaf in de moderne kunst dat William Blake ook als kunstenaar zo verrassend actueel blijft.