...

Tijdens deze tentoonstelling krijgt u een uniek beeld van de rol en de betekenis van borstvoeding. Gisteren en vandaag. Er wordt een collectie etnische beelden getoond, die moeder en kind voorstellen, voornamelijk Afrikaanse kunst. Verder is er een bijzondere selectie grafisch en sculpturaal werk van Koenraad Tinel te bewonderen. U komt ook meer te weten over het wetenschappelijk belang van de promotie voor borstvoeding. Tot slot komt het oud moederhuis opnieuw tot leven dank zij authentieke en nooit eerder getoonde foto's. Vanaf 1913 was de Provinciale School voor Vroedvrouwen (het huidige PXL Healthcare) de opleidingsplaats voor vroedvrouwen. En het is tot 1992 de geboorteplek geweest van heel veel Hasselaren. Madonna LactansMoeder & kind is een populair thema in de religieuze kunst. De Virgo lactans (zogende moeder) beeldt Maria zittend of staand uit terwijl ze Jezus vasthoudt en de borst geeft. Op deze manier wordt haar moederschap beklemtoond.De afbeelding van Maria als Virgo lactans heeft een Byzantijnse oorsprong. Eén van de vroegste afbeeldingen in het westen is een mozaïek aan de voorgevel van Santa Maria in Trastevere in Rome (12de eeuw). Met de opkomst van de Cisterciënzerorde werd deze voorstelling populair. Melk werd beschouwd als 'bewerkt bloed'. De rol van de melk van de Maagd Maria werd op zekere hoogte gelijkgesteld aan de rol van het bloed van Christus.In de Middeleeuwen werd borstvoeding bij de midden- en hogere klassen meestal uitbesteed aan een min. Indien Maria als zogende vrouw werd voorgesteld werd zij uitgebeeld in een nederige vorm, wat in groot contrast staat met de gebruikelijke weergave van Maria in een koninklijk gewaad. Na het Concilie van Trente, midden 16de eeuw, werd naaktheid in religieuze voorstellingen ontmoedigd. Sindsdien zijn er steeds minder voorstellingen van de Virgo lactans.De Madonna lactans bleef evenwel een veel gebruikt motief in Russisch- (Mlekopitatelnitsa) en Grieks-orthodoxe (Galaktotorphousa) iconen.Afrikaanse kunstOok bij alle Afrikaanse stammen worden moeder-kind afbeeldingen aangetroffen. Ze worden uit verschillende materialen (hout, ivoor, koper, metaal, terracotta, ...) vervaardigd en in verschillende houdingen uitgebeeld: zittend terwijl de moeder haar zuigeling borstvoeding geeft op de schoot, rechtstaand met haar kind op de rug, of in haar zij.Het zijn zelden afbeeldingen van specifieke individuen, maar eerder metaforen voor het archetype van de oermoeder als symbool van aarde en water, voor de zwangerschap van de hele familie of van het dorp, of voor de stichter van de stam. In sommige stammen (Akan, Agni, Urhobo, Igbo en Yorouba) worden moeder-kind beelden gebruikt om belangrijke rituele plekken te verfraaien.Hedendaagse kunstOok in de moderne en hedendaagse kunst worden moeder-kind figuren op verschillende wijzen uitgebeeld. We zijn misschien het meest vertrouwd met een realistische of geromantiseerde weergave van deze thematiek, zoals bij Renoir of bij Caymax. Hedendaagse kunstenaars beelden moeder-kind figuren uit als een oermoeder of prima mater, net zoals in de Afrikaanse kunst. Enkele voorbeelden vinden we bij Henry Moore, Permeke of Willem Van Hecke.Geëngageerde kunstenaars willen met hun werk een politieke of maatschappelijke boodschap brengen en moeders aanzetten tot het geven van borstvoeding. Zo roept Käthe Kollwitz de arbeidersvrouwen op om borstvoeding te geven: "Mütter, gebt vom eurum Uberfluss" . Of appeleert Pol Mathieu in zijn affiche om kindersterfte tegen te gaan: "Trop de berceaux vides? Ton lait pour Ton enfant".Koenraad TinelDit moeder & kind thema komt op de tentoonstelling ook tot uiting in de kapel van het vroegere moederhuis waar de beelden en tekeningen van Koenraad Tinel (°1934) in dialoog gaan met de Afrikaanse etnische voorstellingen. Wanneer Koenraad Tinel de vrouw voorstelt, lijkt hij niet geboeid door haar schoonheid, maar eerder door haar tragiek."In de sculpturen van Koenraad Tinel schuilt een hoge achting voor de vrouw omdat zij dichter bij de geboorte staat, en derhalve op het knooppunt van natuur en cultuur", verklaart kunst- en cultuurfilosoof Francis Smets. "Zij bekleedt bovendien een tragische positie in de keten van het leven. Zij is onherroepelijk met de cyclus van komen en gaan verbonden."Moeder & Kind, in het UD woonlabo en PXL Healthcare Hasselt. Nog te bezichtigen: donderdag 10 augustus 18-21u, zaterdag 12 augustus 10-18u, zondag 13 augustus 10-18u, dinsdag 15 augustus 10-18u, donderdag 17 augustus 18-21u, zaterdag 19 augustus 10-18u, zondag 20 augustus 10-18u.