...

Julian Schnabel maakte met At Eternity's Gate (genoemd naar Van Goghs beroemde werk Op de drempel van de eeuwigheid waarop een oude man in pyjama met gebalde vuisten het aangezicht bedekt bij het haardvuur) een heel andere film dan eerdere Van Gogh-biopics. "We wilden geen biografie, wel de kijker laten wandelen met en in de voeten van Vincent Van Gogh. Zo ontstonden scènes die hadden kunnen plaatsvinden op basis van de doeken van de maestro. De Van Gogh in deze film spruit voort uit mijn respons tot zijn werk niet uit wat men over hem schreef." Plate PaintingsIn deze uitzonderlijk originele film peilt Schnabel naar de essentie van kunstenaarschap en creativiteit. Hij weet als geen ander waarover hij spreekt. De in 1951 geboren Schnabel is een sleutelfiguur in de kunstscène van zijn geboortestad New York. In 1978 maakte hij zijn eerste 'plate painting', The Patients and the Doctors, in een stijl die doet denken aan de action painting à la Jackson Pollock maar in plaats van verf gebruikt hij serviesscherven, gips en andere materie. Zijn eerste solotentoonstelling volgt in 1979 in New York City. Sindsdien wordt zijn werk wereldwijd getoond.Schnabel is inmiddels even uniek als filmmaker met al drie absolute meesterwerken op zijn naam. Basquiat, Before Night Falls en Le Scaphandre et le Papillon over Jean-Dominique Bauby, de uitgever van Elle die na een beroerte alleen nog zijn linker ooglid kon bewegen en dankzij specialisten een heel boek zou dicteren alleen maar door te knipperen met zijn oog. In de voetsporenSamen met zijn vriendin en co-monteur Louise Kugelberg trok Schnabel naar Arles om letterlijk in de voetsporen van Vincent Van Gogh te wandelen. Julian Schnabel: "Van Gogh wandelde van alles weg, ver van de realiteit. Weer en landschap speelden een belangrijke rol bij de keuze van de wandelscènes. Bewust koos ik voor een heel nerveuze camera zodat je als kijker mee onrustig moet voorthollen. Op het einde zie je de gewonde Van Gogh die traag strompelt door het dorp en de blikken van de inwoners registreert. Om de kijker toe te laten dat helemaal door de ogen van Van Gogh te zien, leerde ik Willem Dafoe zelf de camera hanteren. Ik hanteer heel veel close ups, net alsof de schilderijen tegen jou praten. Dat is mijn stijl. Ofwel vind je die geweldig ofwel niet."Depressie en zelfmoord"Waarom koos u voor dit einde?",vraagt een kijker tijdens de Q&A. "De redenen om niet in de zelfmoordhypothese te geloven zijn ontelbaar: een brief waarin hij zelfmoord omschrijft als laf; een politierapport waarin Van Gogh vraagt: 'Geef niemand anders de schuld'. Van Gogh leek in heel goede doen tijdens de laatste maanden bij docteur Gachet ('Het is goed een dokter als vriend te hebben', weerklinkt het) en hij is uiterst productief met tientallen schilderijen. Niet typisch voor een depressief persoon. Het gesticht in de film is dat waar Van Gogh verbleef, het zijn echte patiënten die je in de film ziet. Zij droegen enorm bij tot de film in het algemeen en tot Dafoe's acteerprestatie in het bijzonder. We zouden de film nooit in een studioset hebben kunnen maken." Waarom geen jongere acteur die de leeftijd van Van Gogh op dat moment heeft: Willem Dafoe is immers al 70? luidt een volgende vraag voor Julian Schnabel. Die maakt zich terecht kwaad. "Is Dafoe niet geweldig in de film. Hij is trouwens maar zestig. Wat een domme vraag. Van Gogh 'expresses the inexpressable' en Dafoe vat dat volledig." Een korte bloemlezing daarvan tot slot: "Zijn alle schilders gek", vraagt een medepatiënt. Van Gogh: "alleen de goede". Elders luidt het: "Ik schilder om andere mensen te laten leven." Of nog: "I paint to stop thinking that i'm part of someting inside and outside myself." Blijf op het einde van de film tijdens de generiek nog even zitten dan mist u het volgende niet: "Je suis Saint-Esprit, je suis sain d'esprit". At Eternity's Gate draait vanaf 24 april in de zalen en wordt verdeeld door The Searchers.